Đối với tôi, trung tâm thiền tập phải là nơi mà ta có thể trở về với chính ḿnh để hiểu rơ ḿnh, hiểu rơ thực tại và làm lớn mạnh thêm hiểu biết thương yêu trong ta, chuẩn bị để trở lại xă hội. Nếu không th́ đó không phải là một trung tâm tu học đích thực. Khi chúng ta đạt được sự hiểu biết đúng đắn th́ chúng có thể trở lại xă hội và đóng góp đích thực cho xă hội.
Trong đời sống hàng ngày, chúng ta có nhiều h́nh thức sinh hoạt khác nhau. Có khi ngồi thiền, có khi không ngồi thiền. Hai thời điểm này rất khác nhau nhưng liên quan mật thiết với nhau. Ta thường nghĩ rằng khi ngồi thiền là ḿnh thực tập chuyên sâu (intensive) c̣n khi không ngồi thiền là ḿnh không thực tập chuyên sâu. Kỳ thực th́ chúng ta có thể thực tập cái không thực tập một cách chuyên sâu. Đó là “tu vô tu tu”. Chúng ta đă tạo ra một bức tường ngăn cách giữa thực tập và không thực tập. Thực tập chỉ dành cho những thời công phu như ngồi thiền, đi thiền, tụng kinh… c̣n lại th́ chúng ta không thực tập. Làm sao để ta có thể ḥa trộn hai thời điểm này lại với nhau? Làm sao để ta có thể đem thiền ra khỏi thiền đường? Đem thiền vào nhà bếp và văn pḥng? Làm thế nào để thời gian ngồi thiền ảnh hưởng tốt đến suốt thời gian c̣n lại trong ngày của ta, ảnh hưởng đến những lúc ta không ngồi thiền?
Khi bác sĩ chích thuốc cho ta th́ không những thuốc ảnh hưởng lên cánh tay ta mà nó c̣n ảnh hưởng lên toàn bộ cơ thể. Nếu trong ngày ta thực tập một giờ ngồi thiền th́ một giờ đó phải ảnh hưởng lên 24 giờ mà không phải chỉ ảnh hưởng trong giờ ngồi thiền thôi. Một nụ cười, một hơi thở phải mang lại lợi ích cho ta cả ngày mà không phải chỉ có lợi ngay lúc thở và lúc cười. Chúng ta phải thực tập như thế nào để lấy đi ranh giới giữa thực tập và không thực tập.
Khi đi trong thiền đường, ta bước những bước chân thật chậm răi và cẩn trọng. C̣n ở phi trường th́ ta bước nhanh hơn, ít chánh niệm hơn. Làm thế nào để ta có thể thực tập được lúc ở phi trường và ở chợ? Đó là đạo Bụt nhập thế, hay đạo Bụt dấn thân. Đạo Bụt nhập thế không chỉ có nghĩa là xử dụng đạo Bụt để giải quyết những vấn đề chính trị, xă hội, để chống lại những trái bom nguyên tử hay những bất công xă hội mà trước hết là để giải quyết những vấn đề trong đời sống hàng ngày. V́ vậy chúng ta phải mang đạo Bụt vào trong đời sống hàng ngày của ta.
Tôi có một người bạn thực tập hơi thở ư thức khi gọi điện thoại, điều đó giúp cô ấy rất nhiều. Một người khác th́ đi thiền hành từ điểm hẹn này đến điểm hẹn khác, bước những bước chân chánh niệm từ dăy nhà này sang dăy nhà khác trong khu thương mại ở Denver. Khách qua đường nh́n ông mỉm cười, những cuộc gặp gỡ của ông dù với những người khó tính đến mấy cũng biến thành vui vẻ và thành công.
Chúng ta nên đưa sự thực tập trong thiền đường vào trong đời sống hàng ngày. Thực tập như thế nào để hiểu được cảm thọ, tri giác của ḿnh. Chúng ta không chỉ xử lư cảm thọ, tri giác trong lúc ngồi thiền mà phải xử lư chúng suốt ngày. Chúng ta phải pháp đàm với nhau làm thế nào để thực hiện được điều đó. Chúng ta có thực tập hơ thở ư thức khi gọi điện thoại không? Chúng ta có mỉm cười khi lặt rau, làm bếp không? Chúng ta có thực tập buông thư sau mỗi giờ làm việc biết ứng dụng đạo Bụt vào bữa cơm tối, vào thời gian rảnh rỗi và ngủ nghỉ th́ đạo Bụt sẽ đi vào đời sống hàng ngày của ta. Và như vậy sẽ có những ảnh hưởng lớn đến những mối quan tâm của xă hội. Bụt, Pháp, Tăng trở thành những vấn đề hàng ngày của ta trong mỗi giây, mỗi phút mà không phải là những lời giảng giải xa xôi.
Trích từ tác phẩm “Being Peace” (Muốn an được an) của Sư Ông
VietBF@sưu tập