Một số kho tàng tri thức trên thế giới được bảo vệ nghiêm ngặt, hạn chế người ra vào hoặc nằm ở dưới lòng đất. Điều này khiến công chúng càng tò mò hơn.
Văn khố Cơ mật Vatican hay còn gọi Văn khố Giáo hoàng Vatican là một trong những kho tàng tri thức bí ẩn nhất hành tinh. Bên trong thư viện này lưu trữ nhiều sách, tài liệu quý hiếm như: lá thư bày tỏ sự quan ngại trước yêu cầu của Vua Henry VIII muốn ly dị Hoàng hậu Catherine xứ Aragon để kết hôn Anne Boleyn, văn thư về vụ tòa án dị giáo của Tòa Thánh xét xử nhà thiên văn học Galileo...
Theo thông tin được tiết lộ, tổng chiều dài của các kệ sách trong Văn khố Cơ mật Vatican lên đến 85 km.
Với số lượng sách, tài liệu có từ hàng trăm, hàng ngàn năm trước, Văn khố Cơ mật Vatican là địa điểm mà nhiều học giả, nhà nghiên cứu muốn tới để nghiên cứu, mở rộng học vấn.
Tuy nhiên, Giáo hoàng Vatican chỉ cho phép một số nhà khoa học được vào bên trong Văn khố Cơ mật Vatican để đọc, nghiên cứu tài liệu.
Một hệ thống thư viện rộng lớn nằm dưới lòng đất ở Damascus, Syria. Nơi đây có khoảng 14.000 cuốn sách. Số sách này được người dân quyên góp, tặng rồi được đem lưu trữ trong thư viện dưới lòng đất khi đất nước xảy ra nội chiến.
Vì vậy, vị trí thư viện dưới lòng đất được giữ kín để tránh không trở thành mục tiêu tấn công trong các cuộc xung đột.
Những người muốn tiếp cận thư viện rộng lớn nằm dưới lòng đất ở Damascus thường phải trải qua nhiều khó khăn, thử thách mới có thể tiếp cận số sách quý giá.
Nằm ở vùng rìa sa mạc Gobi, Trung Quốc, một phần hang động thờ ở Đôn Hoàng có tên là hang Nghìn Phật được biết đến với tên gọi "động sách".
Nguyên do là bởi hang động bị phong ấn cách đây hàng ngàn năm nhưng bên trong chứa rất nhiều sách, tài liệu cổ quý giá. Vào năm 1900, tu sĩ Đạo giáo tên Wang Yuanlu phát hiện ra cánh cửa bí mật dẫn đến một căn phòng đầy tài liệu có niên đại từ thế kỷ thứ 4 - 11.
Theo các chuyên gia, những tài liệu cổ bên trong hang động giúp các chuyên gia giải mã những bí ẩn về các giai đoạn lịch sử đã qua.