Một trong những đồng minh mạnh nhất của phương Tây đến từ Trung Đông lại đang tỏ rơ thái độ ưu ái cho Nga hơn thay v́ đối tác bền chặt Ukraine.
Nhân tố bất ngờ đến từ Trung Đông
Cả thế giới đang nỗ lực để cuộc chiến giữa Nga và Ukraine không xảy ra. Nhưng, nếu mọi thứ xô đẩy đến bước đường cùng, cuộc chiến đó sẽ diễn ra như thế nào và Israel – quốc gia tưởng chừng không liên quan – sẽ phản ứng ǵ?
Giống như phần c̣n lại của thế giới, Israel đang theo sát những diễn biến kịch tính hiện tại, phân tích xem tác động xảy đến với ḿnh ra sao.
Không nhiều người biết rằng, trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, Israel lại có cho ḿnh một vị thế đặc biệt. Nước này có mối quan hệ sâu sắc và phức tạp với cả Nga và Ukraine. Đặc biệt, mối quan hệ của Tel Aviv với Nga đă phát triển đáng kể trong vài năm qua, dưới thời cựu Thủ tướng Benjamin Netanyahu.
Quan trọng hơn, khi Nga cảm thấy bị cô lập và đối kháng với phương Tây sau khi sáp nhập Crimea vào năm 2014, Israel lại không phản ứng với quyết định này, cũng như không trừng phạt hay trục xuất bất kỳ nhà ngoại giao Nga nào, bất chấp áp lực từ phương Tây.
Ở hướng ngược lại, đích thân Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba thể hiện mong muốn tăng cường hợp tác pḥng thủ với Israel và có được các công nghệ pḥng không và không gian mạng tinh vi.
Một số nhà quan sát Israel suy đoán rằng Mỹ có thể đă gợi ư việc Tel Aviv nên tham gia nhiều hơn vào cuộc khủng hoảng Nga và Ukraine.
Nhưng theo các nhà phân tích, t́nh h́nh hiện tại dù căng thẳng nhưng các quốc gia không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi cuộc khủng hoảng như Israel sẽ muốn giữ thái độ trung lập.
Mặc dù Israel là đồng minh thân cận của Mỹ và có quan hệ hữu nghị với Ukraine, nhưng người Israel cũng nhấn mạnh rằng họ tôn trọng quan điểm của Nga.
Một phần lư do trong đó là việc nước này cần giữ đường dây nóng với Nga xoay quanh diễn biến ở Syria.
Với bối cảnh hiện tại, Israel dường như đang xem nhẹ Ukraine. Tel Aviv đă cảnh báo trước các nước Baltic không được bán lại hệ thống chống tăng do Israel sản xuất cho Ukraine.
Thay v́ tham gia quá sâu, Tiến sĩ Eitan Shamir, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược BESA tại Đại học Bar Ilan nói rằng Lực lượng Pḥng vệ Israel (IDF) sẽ theo dơi và học hỏi từ những ǵ có thể xảy ra nếu Moscow tấn công nước láng giềng.
Một khía cạnh quan trọng mà quân đội Israel sẽ theo dơi sẽ là việc sử dụng năng lực mặt đất so với sức mạnh không quân, vấn đề được tranh luận trong IDF kể từ những năm 1990.
"IDF đă đầu tư vào các lực lượng mặt đất, cũng như tăng cường nhiều hơn vào hỏa lực pḥng không - và bạn có thể thấy IDF đă tiêu diệt các lữ đoàn thiết giáp hạng nặng như thế nào", Shamir nói.
"Người Nga đang sử dụng một lượng lớn xe tăng, xe chiến đấu bọc thép và pháo. Đây là những ǵ họ sẽ sử dụng để tấn công Ukraine".
Học cách đối đầu với siêu cường
Ngoài việc quan sát Nga, quân đội Israel sẽ theo dơi cách Ukraine tự vệ trước quân đội của một siêu cường.
Nga có một trong những quân đội hùng mạnh nhất thế giới, với chi quân sự là 61,7 tỷ USD vào năm 2020. Ngoài 100.000 binh sĩ được triển khai tới biên giới Ukraine, nước này cũng đă triển khai hệ thống tên lửa đạn đạo tầm ngắn Iskander, xe tăng và pháo.
Mặc dù phần lớn quân đội Ukraine sử dụng các hệ thống cũ của Liên Xô, nhưng nước này đă nhận được các thiết bị mới từ phương Tây bao gồm tên lửa chống tăng Javelin, tên lửa pḥng không Stinger và máy bay không người lái Bayrakhtar do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất.
Quân đội Ukraine cũng đă nhận được đào tạo từ phương Tây trong những năm gần đây.
"IDF sẽ xem xét hoạt động của một số hệ thống này so với các hệ thống khác", Shamir nói, nhấn mạnh thêm rằng Israel cũng sẽ đánh giá toàn bộ cấu trúc của quân đội Nga, "được tích hợp chặt chẽ với hỏa lực hạng nặng ở cấp lữ đoàn và tiểu đoàn".
Israel cũng sẽ theo dơi phản ứng của phương Tây, bao gồm cả đồng minh chính là Mỹ. Mặc dù Mỹ, châu Âu và NATO sẽ đe dọa áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc đối với Nga, nhưng khả năng các nước này can thiệp quân sự là điều khó xảy ra.
Shamir nói: "Họ sẽ làm mọi thứ để báo hiệu với Putin rằng Ukraine là lằn ranh đỏ. Họ sẽ phản đối, đặt lệnh trừng phạt, tăng cường lực lượng ở các nước khác nhưng sẽ không can thiệp. Các nước này sẽ không mở ra một cuộc chiến tranh thế giới thứ ba cho Ukraine mà chỉ đứng một bên theo dơi".
Bất chấp t́nh báo Mỹ cảnh báo rằng Nga có thể bắt đầu chiến dịch của ḿnh bất cứ lúc nào, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đă chỉ trích "sự hoảng loạn" của các nước phương Tây, nói rằng ông không thấy bằng chứng cho thấy Moscow đang lên kế hoạch xâm lược.
Nhưng trong trường hợp xung đột xảy ra, t́nh h́nh sẽ trở nên phức tạp cho Israel. Mối quan hệ khá bền chắc với Ukraine không cho phép nước này từ bỏ hoàn toàn đối tác của phương Tây.
Do đó, khi cố gắng duy tŕ tính trung lập, Israel phải t́m hướng đi vượt qua băi ḿn ngoại giao để duy tŕ mối quan hệ với các lực lượng Nga ở Syria, nhưng vẫn đáp ứng kỳ vọng của phương Tây - đặc biệt là của Mỹ - và chú ư đến những lời kêu gọi ngay bên trong đất nước.
VietBF @ Sưu tầm