Đàn hổ 11 con nuôi nhốt của gia đình ông Nguyễn Mậu Chiến tại xã Xuân Tín, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa đã đến tuổi trưởng thành nhưng chưa biết sẽ đi về đâu khi chủ nuôi cũng như chính quyền sở tại chưa tìm ra giải pháp phù hợp với chúng.
Ông Trịnh Quang Tuấn, Trưởng Phòng Bảo tồn thiên nhiên - Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thanh Hóa, cho biết đơn vị đã có văn bản báo cáo Cục Kiểm lâm về việc nuôi nhốt 11 con hổ (4 đực, 7 cái) này. Trong đó, chi cục đề nghị Cục Kiểm lâm sớm trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) xin ý kiến Thủ tướng để giải quyết dứt điểm cơ sở nuôi hổ nêu trên. Tuy nhiên, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thanh Hóa vẫn chưa nhận được phản hồi.
Theo báo cáo của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thanh Hóa, năm 2007-2008, ông Nguyễn Mậu Chiến và ông Nguyễn Đình Tư (ngụ thôn 27, xã Xuân Tín) đã mua 15 con hổ từ bên Lào về nuôi nhốt, không có giấy phép của cơ quan chức năng (ông Chiến 10 con, ông Tư 5 con). Đến nay, 3 con hổ đã chết trong thời gian nuôi nhốt ở đây.
Sau 2 lần phạt hành chính 60 triệu đồng, ngày 22-5-2012, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thanh Hóa đã cấp phép nuôi nhốt 12 con hổ cho ông Nguyễn Mậu Chiến, thời hạn 5 năm. Sau đó, 1 con hổ đã chết nên nay chỉ còn 11 con.
Trại nuôi hổ của ông Chiến được xây dựng tách biệt với khu dân cư, nằm giữa cánh đồng, tổng diện tích 3.800 m2, được phân thành 2 khu chức năng: khu vực cho ăn, chuồng nghỉ có mái che và khu vực sân chơi được bố trí tiểu cảnh, các vật dụng để hổ chơi đùa, leo trèo.
Trại nuôi này có hành lang bằng rào sắt để người có thể di chuyển vào khu vực bên trong, cung cấp thức ăn, dọn dẹp vệ sinh. Xung quanh trại được xây tường bao cao 2,5 m, phía trên gắn rào sắt 2,5 m để hổ không thể vọt ra ngoài. Tuy nhiên, hiện tường rào nhiều nơi đã xuống cấp, có dấu hiệu hư hỏng, chưa bảo đảm an toàn nhưng hộ nuôi chưa chủ động khắc phục, gia cố kịp thời.
Hơn 10 năm nuôi nhốt, đến nay, 11 con hổ đã trưởng thành, tổng trọng lượng hơn 1,8 tấn (con lớn gần 200 kg, con nhỏ hơn 100 kg). Do nuôi nhốt trong khu chuồng chật hẹp lâu năm, thức ăn thiếu dinh dưỡng (chủ yếu là đầu cổ gà) nên đàn hổ này không thể sinh sản.
Đàn hổ đang nuôi nhốt trái phép tại xã Xuân Tín, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa
Ông Trịnh Đình Bạch (người dân địa phương) được ông Nguyễn Mậu Chiến giao trông coi cơ sở nuôi nhốt 11 con hổ này, chỉ mở cửa chuồng khi cho ăn, vệ sinh hoặc lúc cơ quan chức năng tới kiểm tra. "Từ năm 2012 đến nay, khi đàn hổ trưởng thành, khẩu phần ăn rất lớn, mỗi tháng tiêu tốn khoảng 65-70 triệu đồng, bao gồm cả tiền điện, nước" - ông Bạch cho biết.
Do đàn hổ nuôi nhốt đã nhiều năm, chi phí lớn mà không thể sinh lời nên gia đình ông Chiến mong muốn nhà nước sớm có hưởng xử lý. Từ năm 2018 đến nay, gia đình ông Chiến nhiều lần làm đơn tự nguyện chuyển giao đàn hổ cho các trung tâm cứu hộ động vật hoang dã hoặc tổ chức phù hợp, song chưa thực hiện được vì vướng mắc phần kinh phí bồi hoàn.
"Nếu nhận chuyển giao đàn hổ đưa về các trung tâm cứu hộ động vật hoang dã hoặc tổ chức phù hợp nuôi dưỡng thì nhà nước cần hỗ trợ kinh phí chăm sóc lâu nay cho gia đình ông Chiến. Còn nếu để gia đình nuôi thì cơ quan chức năng nên sớm cấp phép và quan tâm hỗ trợ kinh phí để trại duy trì hoạt động" - ông Bạch bày tỏ.
Theo ông Trịnh Quang Tuấn, giấy phép nuôi hổ của gia đình ông Chiến đã hết hạn vào tháng 5-2017. Gia đình ông cũng nhiều lần đề nghị cấp giấy phép mới nhưng không được Bộ NN-PTNT chấp thuận do vướng quy định pháp luật.
"Việc cấp phép này vượt quá thẩm quyền của Chi cục Kiểm lâm cũng như UBND tỉnh. Vì thế, chúng tôi đã nhiều lần làm văn bản báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên để có hướng xử lý dứt điểm. Gia đình ông Chiến cũng mong muốn nhượng lại đàn hổ cho nhà nước nhưng đòi công chăm sóc quá cao, khoảng 1 tỉ đồng/con, trong khi nhà nước không có kinh phí cho việc này, còn các tổ chức chỉ đồng ý tiếp nhận chứ không chi trả tiền" - ông Mai Hữu Phúc, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thanh Hóa, băn khoăn.