Vừa qua, Công an TP.HCM đă có quyết định tạm hoăn xuất cảnh đối với bà Nguyễn Phương Hằng, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đại Nam. Quyết định tạm hoăn xuất cảnh đối với bà Hằng có thời hạn từ ngày 16/2 đến hết ngày 29/4/2022, để phục vụ việc xác minh, điều tra.
Trước đó, Công an tỉnh B́nh Dương cho hay, đă thụ lư 6 đơn tố giác của các cá nhân tố cáo bà Hằng gồm: ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng, ca sĩ Thủy Tiên, nhà báo Hàn Ni, nhà báo Nguyễn Đức Hiển và bà Đinh Thị Lan (cùng ngụ TP.HCM).
Quyết định tạm hoăn xuất cảnh của Công an TP.HCM đối với bà Nguyễn Phương Hằng là động thái mới nhất của cơ quan tố tụng liên quan đến việc thời gian qua nhiều cá nhân đă có đơn tố giác bà Hằng. Nhiều cá nhân tố bà Hằng đă thực hiện các hành vi như: “Làm nhục người khác”, “vu khống” và “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.
Sau khi báo chí thông tin việc tạm hoăn xuất cảnh đối với bà Hằng, trên mạng xă hội xuất hiện các thông tin cho rằng bà Hằng sẽ ứng xử với các cáo buộc pháp lư bằng tư cách của một người nước ngoài, v́ bà là người song tịch (có hai quốc tịch). Thậm chí, bà Hằng c̣n dọa sẽ kiện ra ṭa án quốc tế, mời luật sư quốc tế, xin thôi quốc tịch Việt Nam và sẽ có công hàm gửi tới Lănh sự quán Việt Nam để giải quyết.
Liên quan đến các thông tin gây nhiễu loạn trên, nhiều vấn đề pháp lư được đặt ra như: V́ sao bà Hằng bị tạm hoăn xuất cảnh? Pháp luật quốc tế có được sử dụng để áp dụng trong trường hợp này và bà Hằng có được thuê luật sư quốc tế để tham gia tố tụng trong quá tŕnh giải quyết?
Luật sư Bùi Quốc Tuấn (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết, Điều 124 BLTTHS 2015 quy định có thể tạm hoăn xuất cảnh đối với những người sau đây khi có căn cứ xác định việc xuất cảnh của họ có dấu hiệu bỏ trốn: Thứ nhất là tạm hoăn xuất cảnh đối với bị can, bị cáo. Thứ hai là người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố mà qua kiểm tra, xác minh có đủ căn cứ xác định người đó bị nghi thực hiện tội phạm và xét thấy cần ngăn chặn ngay việc người đó trốn hoặc tiêu hủy chứng cứ.
“Trong trường hợp này, bà Hằng bị nhiều người tố giác nên Công an TP.HCM ra quyết định tạm hoăn xuất cảnh là đúng theo quy định của pháp luật. Động thái này tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan tiến hành tố tụng trong các hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án nhằm khắc phục t́nh trạng trường hợp có tội phạm xảy ra th́ người phạm tội xuất cảnh, bỏ trốn ra nước ngoài” – luật sư Tuấn nhận xét.
Về thời gian tạm hoăn xuất cảnh, khoản 3 Điều 124 BLTTHS nêu rơ thời hạn tạm hoăn xuất cảnh không được quá thời hạn giải quyết nguồn tin về tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử. Hiện nay, thời hạn tối đa để giải quyết nguồn tin về tội phạm theo quy định tại Điều 147 BLTTHS là bốn tháng 20 ngày.
Về việc áp dụng pháp luật để giải quyết, luật sư Tuấn cho biết theo quy định tại Điều 5 BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) th́ mọi hành vi phạm tội trên lănh thổ Việt Nam sẽ áp dụng BLHS của Việt Nam để giải quyết.
Chỉ có duy nhất một trường hợp được sử dụng điều ước quốc tế hoặc tập quán quốc tế để giải quyết, là người nước ngoài phạm tội trên lănh thổ Việt Nam thuộc đối tượng được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao hoặc lănh sự theo pháp luật Việt Nam, theo điều ước quốc tế mà nước Cộng ḥa Xă hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên hoặc theo tập quán quốc tế.
Do đó, trường hợp bà Hằng đang có hai quốc tịch và nếu cơ quan Công an xác định bà Hằng có phạm tội và không thuộc trường hợp được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao th́ đương nhiên cơ quan tố tụng sẽ áp dụng BLHS của Việt Nam để giải quyết.
Về vấn đề thuê luật sư quốc tế để tham gia trong quá tŕnh tố tụng, luật sư Tuấn cho rằng Điều 76 Luật Luật sư 2006 (sửa đổi, bổ sung năm 2012) đă nêu rơ: Luật sư nước ngoài không được tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện, người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trước ṭa án Việt Nam.
Luật sư nước ngoài chỉ được phép tư vấn pháp luật nước ngoài và pháp luật quốc tế, được thực hiện các dịch vụ pháp lư khác liên quan đến pháp luật nước ngoài. Trường hợp tư vấn pháp luật Việt Nam th́ phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu tương tự như đối với một luật sư Việt Nam.
Như vậy, có thể thấy việc ai đó nói bà Hằng sẽ thuê luật sư nước ngoài tham gia tố tụng, bảo vệ, bào chữa cho bà trước ṭa án là điều không thể.
VietBF©sưu tập