Theo như lời phát biểu tại buổi lễ của tổng thống Putin khẳng định quân đội Nga đang bảo vệ "đất mẹ" ở Ukraina trong ngày 09/05/2022, khi Vladimir Putin chủ tŕ buổi lễ Ngày Chiến thắng phát xít Đức trong Thế Chiến II trên Quảng trường Đỏ ở Matxcơva trong khi quân đội Nga đang gây chiến ở Ukraina.
Tổng thống Nga Vladimir Putin bắt tay người tham dự cuộc duyệt binh Ngày kỷ niệm 77 năm chiến thắng phát xít Đức trong Thế chiến II, Quảng trường Đỏ, Matxcơva, ngày 9/5/2022. via REUTERS - SPUTNIK
Buổi lễ diễu binh bắt đầu lúc 10 giờ (giờ địa phương). Có khoảng 11.000 quân nhân, 129 xe quân sự, 77 máy bay và máy bay trực thăng được huy động tham gia, trong đó nổi bật nhất là máy bay chỉ huy và kiểm soát trên không Ilyushin 80, cho phép nguyên thủ Nga di chuyển trong trường hợp xảy ra thảm họa hạt nhân. Tuy nhiên, điện Kremlin cho biết màn tŕnh diễn trên không đă bị hủy do điều kiện thời tiết.
Cầm quyền từ năm 1999, ông Putin đă quen với « Ngày Chiến thắng », một dịp để ông khẳng định sức mạnh của quân đội Nga và cổ vũ tinh thần yêu nước. Theo AFP, trước hàng ngh́n quân nhân Nga trên Quảng trường Đỏ, tổng thống Putin quả quyết là các lực lượng Nga tại Ukraina tiếp tục cuộc chiến chống chủ nghĩa phát xít, mà ông coi là « một mối đe dọa tuyệt đối không chấp nhận được ». Tuy nhiên, nguyên thủ Nga khẳng định điều quan trọng vẫn là « làm mọi cách để điều khủng khiếp của một cuộc chiến trên quy mô thế giới không xảy ra nữa ».
Ông Putin không giấu ư đồ của Nga là sáp nhập vùng Donbass, miền đông Ukraina, nơi các lực lượng quân sự và t́nh nguyện viên đang « chiến đấu v́ đất mẹ, v́ tương lai » của tổ quốc. Theo ông « mỗi người lính hay mỗi sĩ quan hy sinh là một điều đau đớn cho chúng ta. Nhà nước sẽ làm tất cả để chăm sóc những gia đ́nh đó ». Kết thúc bài diễn văn, chủ nhân điện Kremlin hô vang : « V́ nước Nga, v́ chiến thắng, muôn năm ».
Tổng động viên : Rủi ro chính trị cho ông Putin
Hơn hai tháng gây chiến ở Ukraina khiến quân đội Nga thiệt hại nặng nề về vật chất và nhân mạng, trong đó phải kể đến 9 tướng đă chết và 5 tầu chiến bị đánh ch́m ở Biển Đen. Khả năng tổng động viên từng được nêu lên. Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu chính trị kiêm cố vấn độc lập Abbas Gallyamov, người từng soạn diễn văn cho tổng thống Vladimir Putin, thông báo một cuộc tổng động viên có thể là điều gây rủi ro chính trị quá lớn cho nguyên thủ Nga.
Trả lời RFI ngày 09/05, ông Abbas Gallyamov phân tích :
« Việc tổng động viên sẽ giảm ngay lập tức sự ủng hộ đối với « chiến dịch đặc biệt ». V́ đặc điểm của cử tri yêu nước Nga nằm ở chỗ họ sẵn sàng ủng hộ chính sách của đảng và của chính phủ, nhưng là từ ghế sofa tại nhà và không sẵn sàng hy sinh bất cứ điều ǵ. Đây chính là sự khác biệt căn bản giữa họ và phe đối lập.
Đối lập Nga sẵn sàng đấu tranh với cảnh sát trên đường phố để bảo vệ niềm tin của họ, sẵn sàng chấp nhận nguy cơ bị bỏ tù. Lớp cử tri trung thành với chính quyền th́ khác hoàn toàn. Trước tiên đó là nhóm người bảo thủ. Sự tiện nghi trong cuộc sống hàng ngày là điều quan trọng nhất đối với họ. Và họ không hề muốn chiến đấu ở Ukraina để bảo vệ chính kiến của ḿnh. V́ thế, việc tổng động viên có thể sẽ dẫn tới một làn sóng bất b́nh của chính những người mà tổng thống Putin dựa vào, đó là tầng lớp mà người ta vẫn gọi là « dân cư nông thôn » ».