Các chuyến tàu xuất khẩu ngũ cốc Ukraina hôm nay 30/10/2022 đã bị Nga chặn lại ở Biển Đen. Vụ việc xảy ra do Matxcơva vào thứ Bảy 29/10/2022 thông báo đình chỉ thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc của Ukraina, chỉ ít giờ sau khi soái hạm của Hạm đội Hắc Hải của Nga ở vịnh Sebastopol, bán đảo Crimée, bị tấn công bằng drone vì cho rằng Kiev đã “tấn công” vào các tàu Nga tại bán đảo Crimea.
Thông báo từ Bộ Quốc phòng Nga nói trên được đưa ra sau khi Nga nói lực lượng Ukraine với sự trợ giúp của các máy bay không người lái (UAV) đã tấn công tàu thuộc Hạm đội Biển Đen ở TP Sevastopol (ở Crimea) vào rạng sáng cùng ngày.
Bộ Quốc phòng Nga giải thích: "Trước vụ tấn công khủng bố do chính quyền Kiev thực hiện ngày 29-10, với sự tham gia của các chuyên gia Anh, nhằm vào các tàu của Hạm đội Biển Đen và các tàu dân sự đang tham gia đảm bảo an ninh cho hành lang ngũ cốc, Nga tuyên bố ngừng thực thi các thỏa thuận về xuất khẩu nông sản từ Ukraine".
Bộ Ngoại giao Nga cho biết Nga sẽ đình chỉ thỏa thuận ngũ cốc "vô thời hạn" vì Moscow không thể đảm bảo an toàn cho các tàu dân sự trong bối cảnh Ukraine tấn công.
Việc hủy bỏ thỏa thuận sẽ cắt giảm xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine từ các cảng của nước này ở biển Đen. Ảnh: Anadolu Agency
Bộ Quốc phòng Anh đã phủ nhận bất kỳ sự liên quan nào đến cuộc tấn công UAV của Ukraine vào Hạm đội Biển Đen ở Sevastopol. Phía Ukraine cũng lên tiếng phủ nhận.
Tổng thống Volodymyr Zelensky gọi việc Nga đình chỉ thỏa thuận ngũ cốc là "động thái vô lý" và kêu gọi phản ứng quốc tế mạnh mẽ từ Liên Hiệp Quốc (LHQ) và Nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu thế giới (G20).
Tàu chở hàng tại cảng Odesa, Ukraine. Ảnh: Reuters
Sự việc trên đã làm dấy lại nỗi lo về cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu. Ông Stephane Dujarric, người phát ngôn của LHQ, cho biết cơ quan này đang liên lạc với giới chức Nga sau khi có tin Moscow ngừng việc tham gia thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine qua biển Đen.
Kể từ khi Nga và Ukraine ký kết Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen tại Thổ Nhĩ Kỳ và do LHQ làm trung gian vào ngày 22-7, hơn 9 triệu tấn ngô, lúa mì, các sản phẩm hướng dương, lúa mạch, hạt cải dầu và đậu nành đã được xuất khẩu.
Hãng thông tấn TASS dẫn lời Bộ trưởng Nông nghiệp Nga Dmitry Patrushev ngày 29-10 cho biết nước này sẵn sàng cung cấp tới 500.000 tấn ngũ cốc cho các nước nghèo nhất trong 4 tháng tới, với sự trợ giúp của Thổ Nhĩ Kỳ. Ông nói thêm: "Nga đã chuẩn bị đầy đủ để thay thế ngũ cốc của Ukraine và cung cấp với giá cả phải chăng cho tất cả các nước quan tâm".
Theo chương trình Lương thực Thế giới của LHQ, 190.000 tấn lúa mì đã được gửi đến các quốc gia có nạn đói.
Trong thư gửi Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres hôm 29-10, Đại sứ Nga tại LHQ Vasily Nebenzya cho biết thiết lập hành lang an toàn cho hoạt động xuất khẩu ngũ cốc từ các cảng của Ukraine được sử dụng như một vỏ bọc để tấn công TP Sevastopol, theo hãng thông tấn TASS.
Phó đại diện thường trực Nga tại LHQ - ông Dmitry Polyansky - cho biết Nga đã yêu cầu Hội đồng Bảo an LHQ triệu tập cuộc họp vào ngày 31-10 về việc Ukraine tấn công vào Hạm đội Biển Đen và an ninh của hành lang ngũ cốc.