Nghiên cứu trên 500.000 hồ sơ y tế chỉ ra rằng nhiễm các loại virus nghiêm trọng như viêm năo, viêm phổi làm tăng nguy cơ mắc bệnh thần kinh như Parkinson và Alzheimer.
Nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Neuron, ngày 30/1. Các chuyên gia t́m thấy 22 mối liên hệ giữa nhiễm virus và t́nh trạng thoái hóa thần kinh. Theo đó, những bệnh nhân điều trị viêm năo do virus có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer cao gấp 31 lần so với người b́nh thường.
Các bệnh nhân nhập viện v́ viêm phổi sau cúm dễ mắc Alzheimer và bệnh Parkinson hơn. T́nh trạng nhiễm trùng đường ruột và viêm màng năo (đều do virus gây ra), bệnh zona thần kinh do virus varicella-zoster cũng liên quan đến sự phát triển của một số bệnh thoái hóa thần kinh.
Tác động của nhiễm virus lên năo trong một số trường hợp kéo dài tới 15 năm. Khoảng 80% virus liên quan đến bệnh về năo được gọi là virus 'dưỡng thần kinh', nghĩa là chúng có thể vượt qua hàng rào máu năo. Theo các nhà nghiên cứu, hiện đă có vaccine cho một số mầm bệnh như cúm, zona thần kinh và viêm phổi.
"Dù vaccine không ngăn ngừa được tất cả các ca nhiễm, nó cũng làm giảm đáng kể tỷ lệ nhập viện. Như vậy, tiêm chủng có thể giảm thiểu một số nguy cơ mắc bệnh thoái hóa thần kinh", nghiên cứu chỉ rơ.
Năm ngoái, một nghiên cứu trên 10 triệu người cho thấy virus Epstein-Barr, loại virus lây qua đường nước bọt, nguyên nhân gây bệnh bạch cầu đơn nhân, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh đa xơ cứng lên 32 lần.
"Sau khi đọc nghiên cứu này, chúng tôi nhận ra rằng trong nhiều năm, các nhà khoa học đă t́m kiếm mối liên hệ giữa chứng rối loạn thoái hóa thần kinh cá nhân và một loại virus cụ thể. Từ đó, chúng tôi quyết định làm điều này bằng phương pháp khác, dựa trên dữ liệu khoa học nhiều hơn. Bằng cách sử dụng hồ sơ y tế, chỉ trong một lần, chúng tôi t́m kiếm tất cả mối liên kết (giữa virus và bệnh về thần kinh)", Michael Nalls, nhà di truyền học thần kinh tại Viện Quốc gia về Lăo hóa, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.
Các mảng xơ amyloid trong hệ thần kinh của người mắc chứng Alzheimer. Ảnh: Science Photo Library
Đầu tiên, các chuyên gia phân tích hồ sơ y tế của khoảng 35.000 người mắc 6 loại bệnh thoái hóa thần kinh khác nhau, so sánh với nhóm đối chứng 310.000 người không mắc bệnh.
Phân tích cho thấy 45 mối liên hệ giữa việc nhiễm virus và bệnh thoái hóa thần kinh. Sau khi nghiên cứu tiếp dữ liệu từ 100.000 hồ sơ y tế từ Ngân hàng Sinh học Anh, con số thu hẹp xuống c̣n 22.
"Rối loạn thoái hóa thần kinh là một tập hợp bệnh có rất ít phương pháp điều trị hiệu quả, nhiều yếu tố rủi ro. Kết quả nghiên cứu cho thấy t́nh trạng nhiễm virus dẫn đến các chứng viêm trong hệ thần kinh khá phổ biến, song có thể pḥng tránh", đồng tác giả Andrew Singleton, nhà nghiên cứu về bệnh thần kinh và Alzheimer, đồng thời là Giám đốc Trung tâm bệnh Alzheimer - Chứng mất trí, cho biết.
VietBF@sưu tập