Năm 1946, cựu hoàng Bảo Đại tham gia phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng ḥa sang Trùng Khánh (Trung Quốc) nhưng khi công việc kết thúc, cựu hoàng nhất định không trở về nước.
Lư Lệ Hà sau đó đă sang Trùng Khánh sống chung với cựu hoàng Bảo Đại rồi 2 người xin đi tỵ nạn ở Hồng Kông. Thời gian này, Nam Phương Hoàng hậu đă gửi riêng nhân t́nh của chồng một lá thư – thứ mà đến sau này người đời vẫn xem là màn “đánh ghen” thâm thúy của vị hoàng hậu cuối cùng.
“Em Lư Lệ Hà thân quư. Chị ở xa đức cựu hoàng hàng mấy vạn dặm trùng dương, nhưng chị biết rằng em đang hết ḷng hết sức chăm sóc cựu hoàng ở Hồng Kông. Chị cầu mong lịch sử mai đây không buông rơi cựu hoàng, c̣n gặp lại nhau. Đức Từ Cung Thái hậu và chị trọn kiếp nhớ ơn em. Chị Nam Phương!”.
Bức thư vỏn vẹn 66 từ nhưng hàm chứa rất nhiều điều. Dù đau khổ v́ chồng trăng hoa, ong bướm, Nam Phương Hoàng hậu không một lời oán thán. Thay v́ trách móc, bà chọn gửi lời cảm ơn.
Chỉ vài lời dung dị, tinh tế nhưng cũng đủ khiến cho “người thứ 3” kia phải suy nghĩ về vị trí của ḿnh.
Trước đây, bà không ra Hà Nội “đánh ghen”, đ̣i lại người đàn ông của ḿnh.
Chính sự kiêu hănh của một người phụ nữ có học thức khiến bà chọn sự im lặng, không giành giật chồng bằng bất kỳ thủ đoạn nào.
Không rơ bức thư đă ảnh hưởng đến tâm lư của Lư Lệ Hà đến đâu nhưng nhiều năm sau đó, bà này đă ǵn giữ bức thư như một kỷ vật rất quan trọng của cuộc đời. Lư Lệ Hà c̣n từng cho cựu hoàng Bảo Đại xem lá thư chất chứa tâm t́nh của người vợ chính thất.
C̣n về phần ḿnh, Nam Phương Hoàng hậu chọn sống thầm lặng cùng mẹ chồng tại cung An Định, một ḷng chăm lo cho các con. Năm 1947, bà đưa các con sang định cư ở Pháp và dành những ngày cuối đời nơi đất khách.
VietBF@sưu tập