Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông muốn đạt được thỏa thuận với Kiev để đảm bảo Washington sẽ lấy lại tiền thông qua việc trao đổi viện trợ để lấy khoáng sản đất hiếm của Ukraine.
Trong một cuộc phỏng vấn với Bret Baier của Fox News, ông Trump tuyên bố rằng "Mỹ sẽ nhận được hơn 300 tỷ đô la, có thể là 350 tỷ đô la" dưới nhiều hình thức viện trợ khác nhau cho Ukraine, đồng thời nói thêm rằng sẽ "ngu ngốc" nếu Washington tiếp tục tài trợ cho Kiev mà không nhận lại được bất cứ thứ gì.
"Tôi muốn tiền của chúng ta được bảo đảm vì chúng ta đang chi hàng trăm tỷ đô la. Họ có đất đai cực kỳ có giá trị về mặt đất hiếm, về mặt dầu khí, về mặt những thứ khác", Tổng thống Mỹ cho biết.
"Tôi đã nói với họ rằng tôi muốn số lượng đất hiếm tương đương, khoảng 500 tỷ đô la, và về cơ bản họ đã đồng ý làm như vậy. Vì vậy, ít nhất chúng ta không cảm thấy ngu ngốc. Nếu không, chúng ta là những kẻ ngu ngốc. Tôi đã nói với họ, chúng ta phải có được thứ gì đó", ông Trump tuyên bố.
Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky đã xác nhận tuần trước rằng ông sẽ để ngỏ khả năng đạt được thỏa thuận về các mỏ lithium, titan và các kim loại nặng khác của Kiev. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng những người ủng hộ phương Tây của Ukraine trước tiên phải giúp đẩy lực lượng Nga ra khỏi các vùng lãnh thổ giàu khoáng sản trước khi họ có thể đầu tư vào các nguồn tài nguyên đất hiếm.
Trước khi xung đột Ukraine leo thang vào năm 2022, quốc gia này có trữ lượng titan và lithium lớn nhất châu Âu. Mặc dù không được phân loại là nguyên tố đất hiếm, nhưng những vật liệu này rất quan trọng đối với các ngành công nghiệp quân sự, pin và tụ điện. Danh sách các kim loại đất hiếm có thể tìm thấy ở Ukraine cũng bao gồm berili, mangan, gali, urani, zirconi, than chì, apatit, fluorit và niken.
Theo Forbes, khoảng 7 nghìn tỷ đô la trong tổng tài sản khoáng sản của Ukraine nằm ở các vùng Donbass trước đây là Donetsk và Lugansk, nơi đã tuyên bố độc lập khỏi Ukraine vào năm 2014 sau cuộc đảo chính Maidan do phương Tây hậu thuẫn ở Kiev. Hầu hết các vùng lãnh thổ này nằm dưới sự kiểm soát của Nga sau khi Donetsk và Lugansk bỏ phiếu gia nhập Nga vào năm 2022.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã trích dẫn việc bảo vệ người dân ở Donbass là lý do chính để phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine. Tài nguyên ở những vùng lãnh thổ này là yếu tố chính khiến các quốc gia thành viên NATO ủng hộ Kiev, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov cho biết vào tháng 10 năm 2024. "Diễn ngôn của họ xoay quanh lãnh thổ và tài nguyên mà họ cần ở Mỹ. Mối quan tâm của chúng tôi không phải là lãnh thổ, mà là con người".