Quá tŕnh phục dựng hài cốt một người bí ẩn ở Tây Ban Nha đă tiết lộ một gương mặt lạ, không giống với bất kỳ loài người nào khác từng được ghi nhận.
Nhóm nghiên cứu đẫn dầu bởi Trung tâm Nghiên cứu quốc gia về tiến hóa con người Tây Ban Nha (CENIEH) tuyên bố họ vừa t́m ra "một nhân tố mới trong câu chuyện tiến hóa của loài người".
Đó là một loài người chưa từng được ghi nhận trước đây, được đại diện bởi Pink, một người bí ẩn đă để lại những mảnh hài cốt tại tỉnh Burgos - Tây Ban Nha.
Hài cốt của loài người bí ẩn được khai quật ở Atapuerca, tỉnh Burgos - Tây Ban Nha - Ảnh: IPHES
Theo Science Alert, Pink được t́m thấy năm 2022 với một phần xương hàm và xương g̣ má tại di chỉ Atapuerca, thuộc vùng núi đá vôi cùng tên.
Sau nhiều năm làm việc, một nhóm chuyên gia quốc tế đă xác định niên đại của Pink là khoảng 1,1-1,4 triệu năm tuổi, sở hữu một khuôn mặt hẹp, phẳng, với ít đặc điểm hiện đại hơn so với mong đợi của các chuyên gia.
Giám đốc CENIEH María Martinón-Torres, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết hài cốt này được khai quật giữa khu vực có nhiều hiện vật thuộc về loài người cổ Homo antecessor.
Tuy nhiên các đặc điểm trên khuôn mặt cho thấy Pink giống một loài khác là Homo erectus hơn.
Các phần xương g̣ má và hàm giúp các nhà khoa học phục dựng lại một chân dung lạ - Ảnh: NATURE
Homo erectus, c̣n gọi là "người đứng thẳng", xuất hiện khoảng hơn 2 triệu năm trước, được cho là loài đầu tiên của chi Homo (chi Người) đă thoát khỏi dáng vẻ của vượn nhân h́nh, đứng thẳng trên 2 chân và biết sản xuất công cụ một cách hiệu quả.
Nhưng các bước nghiên cứu tiếp theo, bao gồm việc phục dựng các chi tiết trên khuôn mặt, lại cho thấy một chân dung xa lạ, không hoàn toàn giống Homo erectus.
Cuối cùng, các nhà khoa học kết luận Pink có khả năng cao nhất là thuộc về một loài người "bị lăng quên", đến Tây Âu trước cả Homo antecessor. Loài người bí ẩn này có thể có quan hệ gần với Homo erectus.
Cả hai loài có thể đă chồng chéo về thời gian và không gian, hoặc đơn giản là bỏ lỡ nhau.
TS Martinón-Torres cũng nghi ngờ tổ tiên của Pink đến từ Đông Âu chứ không phải từ châu Phi qua eo biển Gibraltar, v́ có nhiều bằng chứng khảo cổ học nằm rải rác dọc theo tuyến đường di cư trước đây.
Bằng chứng sớm nhất về hoạt động của con người tại "cổng vào châu Âu" có niên đại khoảng 2 triệu năm trước, cho thấy c̣n nhiều thời gian để những làn sóng di cư đầu tiên đến Tây Âu vào đầu thế Canh Tân (Pleistocene, khoảng 1,8 triệu năm trước đến 11.550 năm trước).
Tại địa điểm t́m thấy Pink, các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra các công cụ bằng đá và hài cốt động vật có vết cắt trên đó.
Điều này cho thấy Homo erectus và các loài liên quan đến ḍng dơi nổi tiếng này biết cách chế tạo các công cụ đơn giản nhưng hiệu quả để khai thác tài nguyên của vùng ẩm ướt và ấm áp.
Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nature, trong khi các cuộc khai quật vẫn c̣n tiếp diễn.
Các nhà khảo cổ vẫn hy vọng có thể t́m thấy nhiều bằng chứng hóa thạch hơn giúp họ hiểu thêm về Pink và loài mà ông ấy - hoặc bà ấy - có thể thuộc về.
VietBF@sưu tập