Danh ca Khánh Ly là một trong những giọng ca đặc biệt nhất của nền âm nhạc Việt Nam. Cuộc đời bà là một hành tŕnh dài với vô vàn những cung bậc cảm xúc, từ tuổi thơ khó khăn, những bước chân đầu tiên trên con đường ca hát, đến đỉnh cao sự nghiệp và những biến cố cá nhân.
Khánh Ly, tên thật Nguyễn Thị Lệ Mai, sinh năm 1945 tại Hà Nội trong một gia đ́nh b́nh dân. Khánh Ly sớm bộc lộ niềm đam mê ca hát từ nhỏ. Lớn lên trong hoàn cảnh chiến tranh và ly tán, bà theo gia đ́nh vào Đà Lạt và bắt đầu sự nghiệp ca hát từ năm 11 tuổi. Cơ duyên gặp gỡ nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đă đưa Khánh Ly đến với ánh đèn sân khấu lớn. Bà trở thành "người t́nh âm nhạc" của ông, thể hiện thành công những ca khúc tự sự, đầy âm tính, trầm lắng, u tịch, tạo nên một không gian tĩnh tại, chậm răi. Giọng hát của bà được miêu tả là liêu trai, ma mị, nhưng ẩn chứa sự sâu sắc và nội lực.
H́nh ảnh "nữ hoàng chân đất" gắn liền với Khánh Ly kể từ đêm diễn đầu tiên trước hàng ngàn khán giả. Để vượt qua sự run rẩy, bà đă cởi bỏ giày cao gót, đứng chân đất trên sân khấu và trút hết tâm hồn vào âm nhạc. Từ đó, sự giản dị, chân thành trở thành dấu ấn trong từng nốt nhạc của Khánh Ly.
Những năm 70, Khánh Ly gây tiếng vang lớn trong và ngoài nước. Bà được mời biểu diễn tại nhiều quốc gia như Pháp, Nhật Bản, Hong Kong... Đặc biệt, sự nghiệp của bà tại Nhật Bản đạt đến đỉnh cao sau năm 1975. Người Nhật t́m mọi cách liên lạc và mời bà biểu diễn, thu âm. Năm 1979, bà là ca sĩ Việt Nam duy nhất tham gia đại nhạc hội dân ca Á châu tại Nhật Bản, một bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp quốc tế.
Sau đó, Khánh Ly thu âm đĩa nhạc Trịnh Công Sơn bằng cả tiếng Nhật và tiếng Việt, tạo nên cơn sốt tại Nhật Bản. Hăng đĩa và đài truyền h́nh Nhật Bản đă đưa xe Limousine đón bà tại Mỹ và đưa đến pḥng thu nổi tiếng. Đĩa nhạc Trịnh Công Sơn do bà thể hiện đă bán được 2 triệu bản tại Nhật Bản, một kỷ lục ấn tượng. Danh ca Tokiko Kato, một nghệ sĩ nổi tiếng người Nhật, đă chủ động t́m đến Khánh Ly để kết nghĩa chị em.
Cuộc đời Khánh Ly cũng trải qua nhiều thăng trầm trong hôn nhân. Sau hai cuộc hôn nhân không thành công, bà t́m được hạnh phúc bên người chồng thứ ba tại Mỹ. Tuy nhiên, năm 2015, ông qua đời, để lại cho bà nỗi mất mát lớn.
Đầu tháng 3 năm nay, người hâm mộ bất ngờ khi hay tin Khánh Ly bị đột quỵ. May mắn, bà đă được cấp cứu kịp thời và sức khỏe ổn định. Các bác sĩ khuyên bà nên nghỉ ngơi, tĩnh dưỡng để tránh tái phát. Sau 5 ngày điều trị, bà đă xuất viện.
Mới đây, Khánh Ly đă cập nhật ảnh đại diện mới trên trang cá nhân, chụp tại một nơi linh thiêng ở Mỹ.
H́nh ảnh bà trong trang phục giản dị, lặng lẽ trong không gian thanh tịnh đă khiến nhiều người cảm nhận được sự b́nh yên trong tâm hồn.