Theo như có một người phụ nữ đang khỏe mạnh được bác sĩ chẩn đoán mắc ung thư gan chỉ vì ăn một món ăn được chuẩn đoán gây ra ung thơ cho người phụ nữ là bánh mì bơ đậu phộng – món cô ăn gần như mỗi ngày trong suốt hơn 20 năm, sau khi được chẩn đoán ung thư gan giai đoạn cuối với tế bào ung thư đã di căn sang phổi.
Một trường hợp gây chấn động tại Đài Loan đang thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng y khoa: một phụ nữ có lối sống lành mạnh, không rượu bia, không mắc viêm gan B hay C, nhưng lại được chẩn đoán ung thư gan giai đoạn cuối với tế bào ung thư đã di căn sang phổi.
Theo bác sĩ Liu Bor-Ren, chuyên gia phục hồi chức năng và dinh dưỡng, nguyên nhân có thể đến từ thói quen ăn sáng tưởng như vô hại, lại còn được nhiều nhà sử dụng.
Món ăn được chuẩn đoán gây ra ung thơ cho người phụ nữ là bánh mì bơ đậu phộng – món cô ăn gần như mỗi ngày trong suốt hơn 20 năm.
Bơ đậu phộng, nếu sản xuất từ đậu lạc không đảm bảo và có thể chứa độc tố aflatoxin, một chất sinh ra từ nấm Aspergillus flavus khi lạc, ngô hoặc các loại hạt bị bảo quản trong môi trường ẩm nóng.
Aflatoxin là chất gây ung thư nhóm 1 theo phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), với độc tính đặc biệt mạnh đối với gan.
Nhiều người lầm tưởng rằng nấu ăn kỹ, đun sôi hay cắt bỏ phần bị mốc là đủ để loại bỏ độc tố. Nhưng sự thật là aflatoxin không bị phá hủy bởi nhiệt độ thông thường, thậm chí vẫn tồn tại ở nhiệt độ 100–120°C – mức mà các gia đình hay dùng trong nấu ăn.
Không chỉ riêng bơ đậu phộng, nhiều loại thực phẩm quen thuộc khác cũng có thể trở thành nguồn phát sinh độc tố aflatoxin nếu không được bảo quản đúng cách. Hạt hướng dương, chẳng hạn, nếu có vị đắng bất thường, rất có thể đã bị nhiễm nấm và sản sinh chất độc.
Nấm mèo ngâm lâu ngày, không kiểm soát được độ ẩm, cũng dễ xuất hiện những đốm mốc màu vàng, đen hoặc xanh lục – dấu hiệu rõ rệt của nguy cơ nhiễm aflatoxin. Tương tự, gạo, cơm nguội hay trái cây bị mốc dù chỉ một phần nhỏ cũng tiềm ẩn rủi ro, bởi độc tố từ nấm mốc có thể lan rộng và không bị tiêu diệt hoàn toàn qua quá trình nấu nướng thông thường.
Điều đáng lo ngại là aflatoxin có khả năng chịu nhiệt rất cao. Việc nấu chín ở nhiệt độ sôi – khoảng 100 độ C – không đủ để phá hủy loại độc tố này. Vì vậy, nếu không cẩn trọng trong khâu lựa chọn và bảo quản thực phẩm, người tiêu dùng có thể vô tình hấp thụ chất gây ung thư gan ngay từ những món ăn tưởng chừng vô hại hằng ngày.