[trungthuc]

(Minh họa)

"Hoa Kỳ có thể từ bỏ các nỗ lực đứng ra làm trung gian cho thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine nếu không đạt được tiến triển nào trong những ngày sắp tới".

Đó là lời tuyên bố hùng hồn của Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tại Paris sau các cuộc đàm phán giữa các giới chức Mỹ, Ukraine và Âu Châu.

Có thể thấy rằng với lời tuyên bố này của ông Rubio, chính phủ Trump đang thực sự mất kiên nhẫn về một nền hòa bình sớm sủa ở Ukraine, điều mà ông Trump luôn hứa hẹn sẽ dễ dàng đạt được, nếu không phải trong vòng 24 giờ thì cũng trong vài tuần. Nhiều lắm là chỉ vài tháng. Nhưng bây giờ ông bắt đầu thở hắt ra, vì chuyện tưởng không khó mà hóa ra lại khó không tưởng. Khó là cái chắc. Nga nhất quyết không trả đất cho Ukraine, còn Ukraine cương quyết đòi phần đất mà Nga đã chiếm trái phép thì làm sao mà không khó được.

Và với lời tuyên bố của ông Rubio, vấn đề từ cuộc chiến ở Ukraine sẽ kết thúc sớm hay muộn đã không còn nằm trong sự bận tâm của Washington. Mối quan tâm chính của Washington lúc này có lẽ là cuộc thương chiến với TQ, vấn đề hạt nhân với Iran… Với Washington, Ukraine cứ việc cho kéo dài chiến tranh tang thương nếu khăng khăng không chịu nhượng đất cho Nga. Còn Nga nếu còn kham nổi các lệnh cấm vận thì cứ tiếp tục chiến tranh cho đến khi nào tàn hơi kiệt sức thì mới thôi.

Ông Rubio còn nói thêm: "Anh, Pháp, Đức có thể giúp thúc đẩy vấn đề này". Vậy, với những lời lẽ này của ông Rubio, có thể thấy rằng,i Washington muốn "khoán trắng" vấn đề chiến sự ở Ukraine cho Âu châu gánh lấy. Chính phủ Trump vốn vẫn xem cuộc chiến ở Ukraine là vấn đề của riêng Âu châu, và Âu châu phải tự đứng ra giải quyết nó. Nếu Âu châu vẫn còn hứng thú với cuộc chiến thì cứ việc tiếp tục hỗ trợ cho Ukraine, bằng không thì lo mà khuyên Ukraine phải nhượng đất cho Nga.

Song, e rằng Washington có muốn phủi tay với cuộc xung đột giữa Nga-Ukraine thì cũng chẳng dễ chút nào. Bởi vì nếu không có trở ngại nào vào phút chót, thỏa thuận khai thác khoáng sản giữa Washington và Kyiv sẽ được 2 bên ký kết. Câu hỏi đặt ra là sau khi ký thỏa thuận này, Mỹ sẽ khai thác khoáng sản của Ukraine như thế nào khi mà chiến sự vẫn chưa kết thúc, bởi vì những mỏ khoáng sản lớn của Ukraine chủ yếu nằm ở vùng Donbas, nơi đang xảy ra các cuộc giao tranh giữa quân Nga và quân Ukraine.

Cứ cho là thỏa thuận khoáng sản mà Washington và Kyiv sắp ký sẽ không có điều khoản nào bảo đảm vấn đề an ninh cho Ukraine, nhưng một khi đã ký thì tất nhiên Washington cũng muốn sớm bắt tay vào việc khai thác khoáng sản của Ukraine để nhanh chóng lấy lại "món nợ cả trăm tỷ USD" mà Mỹ đã chi ra cho Ukraine kể từ khi cuộc chiến bùng nổ ra. Nghĩa là, dù có muốn phủi tay đi nữa, Mỹ vẫn cứ phải xăn tay áo lên để làm cho cuộc chiến này sẽ sớm kết thúc. Trong khi đó với Kyiv, sẽ không có chuyện Ukraine nhượng đất cho Nga để đổi lấy hòa bình. Đây chính là cái khó cho Washington.

Theo Bloomberg, Washington đang cân nhắc việc cho công nhận chủ quyền của Nga đối với Crimea như một phần trong khuôn khổ thỏa thuận hòa bình. Nếu tin này là đúng thì việc Kyiv đồng ý nhượng cho Nga bán đảo này theo ý Washington nhằm đổi lấy hòa bình xem ra có thể chấp nhận được. Tuy có thiệt thòi thì có, nhưng cũng không phải là quá nặng. Còn nếu Kyiv phải nhượng cả cho Nga 4 tỉnh vùng Donbas cộng với Crimea thì là quá nặng nề. Kyiv chắc chắn sẽ không bao giờ chấp nhận. Washington hẳn cũng biết như vậy nên chỉ muốn công nhận Crimea là của Nga mà thôi. Vấn đề là Moscow trước sau vẫn đòi Kyiv phải nhượng cả Crimea và 4 tỉnh vùng Donbas cho Nga thì mới chịu ngừng bắn. Nghĩa là quả bóng lúc này đang ở bên phần sân của Moscow, không phải của Kyiv hay Washington.

Rốt cuộc, Mỹ có muốn phủi tay với cuộc chiến ở Ukraine cũng không được. Muốn ăn phải lăn vào bếp. Mỹ vẫn phải tiếp tục dành mối quan tâm đặc biệt cho cuộc xung đột giữa Nga-Ukraine đi cùng với sự hỗ trợ cho Kyiv. Bởi vì nếu Nga chiếm đoạt hết đất đai của Ukraine thì cái thỏa thuận khoáng sản kia dù có ký với Kyiv cũng sẽ bằng thừa, một mảnh giấy "lộn"!

Nói đi nói lại, ngày nào mà tiếng súng còn rền vang trên mặt trận ở Ukraine thi ngày đó ông Trump vẫn chưa thể ngủ ngon được đâu.