— Vì sao “tham” đứng đầu Tam Độc, nhưng vẫn có cái “tham” dẫn đến giải thoát —
🔶 1. Có một loại "tham" khiến ta trở nên người hơn...
Ta cố gắng học giỏi, làm việc tốt, nuôi con cái, phụng dưỡng cha mẹ, vì mong muốn cuộc sống đủ đầy, an ổn.
Ta yêu nước, hy sinh, như Bác Hồ từng viết:
“Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do...”
👉 Những điều này không phải tham độc, mà là ý nguyện thiện lành – nếu không vị ngã, không vì bản thân hưởng thụ – thì nó là “chánh cần”, “chánh nguyện”, “tinh tấn”.
🔶 2. Vậy "tham" nào mới là độc tố?
Phật gọi là Ái – Thủ – Hữu: tham luyến, bám chấp, chiếm giữ để nuôi cái ngã.
➤ Tham Tam Độc là khi lòng không biết đủ, tâm mắc kẹt vào hơn – thua – được – mất, luôn khát vọng điều gì đó để lấp vào sự thiếu vắng bên trong.
🌀 Dạng tham này không dẫn tới hạnh phúc bền vững, mà chỉ khiến càng đạt được càng khổ, càng mất thì càng oán, càng muốn thì càng si mê.
🔶 3. Phân biệt rõ để chuyển hóa đúng
✅ Tham độc là vì bản ngã: “Tôi muốn”, “Tôi phải hơn”, “Cái này là của tôi”.
🌱 Nguyện lành là vì từ bi, trí tuệ: “Mong tất cả cùng an vui”, “Tôi cố gắng không phải để hơn ai, mà để không phụ cuộc sống này”.
🔶 4. Phật không diệt lòng mong cầu thiện, mà giúp ta biết "muốn" đúng cách
🪷 Không phải diệt hết ham muốn, mà là buông bỏ những ham muốn gắn với ngã chấp.
🪷 Không phải từ chối mọi cố gắng, mà là buông dính mắc vào kết quả, danh lợi, kiểm soát.
📿 Người tu không phải kẻ lười biếng, trốn đời, vô cảm. Mà là người biết rõ động cơ trong từng khởi niệm.
➤ Tâm không dính, việc vẫn làm.
➤ Muốn tốt, nhưng không vì mình hơn người.
➤ Nuôi chí, mà không nuôi ngã.
🌺 “Tham” chỉ là cái tên chung – như nước, có nước mát, có nước độc. Điều quan trọng là ta uống loại nào, và có biết mình đang uống gì hay không.
VietBF@sưu tập