Giữa vách núi đỏ thẫm ở Tứ Xuyên (Trung Quốc), một pho tượng Phật khổng lồ lặng lẽ ngự trị hơn 1.000 năm, ánh mắt hiền từ dõi theo ở nơi hợp lưu của ba con sông lớn
Từ Thành Đô (Tứ Xuyên, Trung Quốc) xuôi về phía nam khoảng 160 km, thành phố Lạc Sơn hiện ra như một bức tranh sơn thủy. Nơi đây, ba con sông Đại Độ, sông Mân và sông Thanh Y hợp lưu, tạo nên vùng sông nước dữ dội nhưng cũng đầy quyến rũ. Chính ở chốn giao hòa ấy, tượng Lạc Sơn Đại Phật sừng sững trong vách núi, hướng mặt ra dòng nước xoáy, trở thành biểu tượng tâm linh của cả vùng.
Pho tượng cao tới 71 mét, vai rộng 28 mét, chỉ riêng một ngón chân cũng đủ cho hàng chục người đứng. Được tạc trực tiếp vào vách núi đá đỏ, đây là tượng Phật đá lớn nhất thế giới và đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới từ năm 1996.
Ngược dòng lịch sử, Lạc Sơn Đại Phật khởi công từ năm 713 dưới triều Đường, do hòa thượng Hải Thông khởi xướng. Ông tin rằng, dựng tượng Phật ngay nơi hợp lưu sông sẽ giúp điều hòa dòng chảy hung dữ, bảo vệ thuyền bè và mang bình an cho dân chúng.
Truyền thuyết kể rằng, khi bị quan lại gây khó dễ, hòa thượng Hải Thông thà móc mắt dâng lên chứ không để công trình bị hủy bỏ. Niềm tin sắt đá ấy đã thắp ngọn lửa để các thế hệ tiếp nối xây dựng suốt hơn 90 năm, đến năm 803 mới hoàn thành. Từ đó, ánh mắt Phật hiền từ dõi theo bến nước, trở thành niềm an ủi cho bao thế hệ dân chài, thương nhân qua lại vùng sông nước hiểm nguy.
Người ta dễ dàng nhận ra phong cách nghệ thuật Đường: gương mặt đầy đặn, môi cười nhẹ, đôi mắt khép hờ toát lên vẻ từ bi, ung dung. Bàn tay Phật đặt nhẹ trên đầu gối, tư thế ngồi vững chãi giữa núi sông, vừa uy nghi vừa an nhiên. Đó là sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên, kỹ thuật và tinh thần Phật giáo.
Điều khiến pho tượng tồn tại nguyên vẹn hơn một thiên niên kỷ không chỉ nằm ở niềm tin, mà còn ở trí tuệ kỹ thuật của người xưa. Ngay trong tóc, tai, cổ áo và sau lưng tượng, người thợ đã bí mật bố trí hệ thống thoát nước ngầm, giúp giảm thiểu sự xói mòn do mưa gió. Nhờ đó, bức tượng khổng lồ vẫn giữ được hình khối và đường nét tinh xảo cho đến hôm nay.
Hành trình đến với Lạc Sơn Đại Phật không chỉ dừng ở việc ngắm tượng. Con đường bậc thang quanh co dẫn du khách từ đỉnh núi xuống chân tượng, mở ra nhiều góc nhìn khác nhau: từ trên cao nhìn xuống mái tóc xoăn khổng lồ, đến khi đứng dưới ngón chân Phật mới thực sự cảm nhận được sự nhỏ bé của con người.
Một trải nghiệm khác là du thuyền trên sông. Khi thuyền rẽ sóng tiến gần, toàn bộ pho tượng hiện ra trong tầm mắt: lưng tựa núi, mặt hướng sông, hai tay đặt lên đầu gối như đang bao bọc lấy cả vùng nước rộng lớn. Cảnh tượng ấy khiến bất kỳ ai cũng phải lặng người chiêm bái.
Ngoài tượng Phật, quần thể di tích xung quanh cũng đáng để khám phá: chùa Lăng Vân với những bức bích họa cổ, hệ thống hang động Phật giáo chạm khắc tinh tế, hay con đường hành hương phủ đầy khói hương trầm.
Ngày nay, mỗi năm có hàng triệu lượt khách tìm về Lạc Sơn. Người đến để chiêm ngưỡng công trình đá khổng lồ, người tìm sự tĩnh tại trong tâm hồn, người khác lại muốn hiểu thêm về văn hóa Phật giáo Trung Hoa. Tất cả hòa vào nhau, tạo nên một không gian vừa linh thiêng, vừa gần gũi.