29/8, Ṭa Phúc thẩm Liên bang khu vực Washington ra phán quyết phần lớn các mức thuế nhập khẩu của Tổng thống Mỹ Donald Trump là bất hợp pháp.
Ṭa án cho rằng khi thông qua Đạo luật Quyền Kinh tế Khẩn cấp (IEEPA), Quốc hội Mỹ dường như "không có ư định trao cho Tổng thống quyền lực không giới hạn để áp thuế". Họ cho biết "đạo luật không hề đề cập đến thuế nhập khẩu (hay bất kỳ từ đồng nghĩa nào) và cũng không có cơ chế nào rơ ràng về giới hạn quyền áp thuế của Tổng thống".
"Đạo luật trao cho Tổng thống thẩm quyền thực hiện một số hành động nhằm giải quyết t́nh trạng khẩn cấp quốc gia, nhưng không bao gồm quyền áp thuế", phán quyết viết.
Tuy nhiên, ṭa án vẫn cho phép thuế này tiếp tục duy tŕ đến ngày 14/10 để chính quyền Trump có cơ hội nộp đơn kháng cáo lên Ṭa án Tối cao. Văn pḥng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR), Bộ Tài chính và Bộ Thương mại nước này chưa đưa ra phản hồi với phán quyết trên.
Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng ngày 6/8. Ảnh: AP
Thuế nhập khẩu là trụ cột trong chính sách đối ngoại nhiệm kỳ hai của ông Trump. Tổng thống Mỹ sử dụng chúng để gây sức ép chính trị và tái đàm phán các thỏa thuận thương mại với những quốc gia xuất khẩu hàng sang Mỹ. Chính sách này giúp chính quyền Trump có thêm đ̣n bẩy để buộc đối tác nhượng bộ kinh tế, nhưng cũng khiến thị trường tài chính biến động mạnh.
Đến nay, Mỹ đă áp thuế nhập khẩu lên hầu hết đối tác thương mại, dao động 10-50%. Ngoài ra, họ c̣n áp thuế riêng với nhiều ngành, như nhôm, thép, ôtô và linh kiện xe hơi.
Cuối tháng 5, Ṭa án Thương mại Quốc tế (CIT) tại Manhattan ra phán quyết chặn hầu hết thuế nhập khẩu của ông Trump áp lên đối tác thương mại. Họ cho rằng ông đă vượt quá quyền hạn viện dẫn IEEPA khi áp thuế. Các mức thuế bị chặn lại gồm thuế đối ứng và thuế áp lên Mexico, Canada, Trung Quốc liên quan đến vấn đề nhập cư, fentanyl. Chính phủ Mỹ đă kháng cáo ngay sau phán quyết này.
Một ngày sau, Ṭa phúc thẩm Liên bang khu vực Washington tạm hoăn phán quyết của ṭa án cấp dưới, để xem xét kháng cáo của chính phủ Mỹ. Phiên điều trần đă diễn ra đầu tháng này. Vụ việc nhiều khả năng sẽ được tiếp tục kháng cáo lên Ṭa án Tối cao.
VietBF@sưu tập