[djt]

Máy gặt đập liên hợp đang lăn bánh khắp vùng Trung Tây nước Mỹ, nhưng thay vì phấn khích, nhiều nông dân cho rằng vụ thu hoạch này giống như một cuộc khủng hoảng hơn.

Chiến tranh thương mại, chi phí tăng cao, thiếu hụt lao động và lãi suất cao đã hội tụ thành cái mà một số người trồng trọt gọi là "farmageddon", một làn sóng căng thẳng về tài chính và cảm xúc đang đe dọa một trong những ngành công nghiệp quan trọng nhất của đất nước. Và với việc các chợ đóng cửa và kho chứa hàng nhanh chóng đầy ắp, họ cho biết thời gian đang cạn kiệt.

"Dường như mọi thứ đã đình trệ suốt mùa hè", Brian Warpup, người trồng ngô và đậu nành trên 3.900 mẫu Anh ở đông bắc Indiana, nói với CNN gần đây. "Với vụ thu hoạch ở đây, sự kiên nhẫn có thể đang cạn kiệt."

Trung Quốc quay lưng với cây trồng của Hoa Kỳ

Trung tâm của sự hỗn loạn là Trung Quốc, nước mua đậu nành hàng đầu thế giới. Để trả đũa đợt thuế quan mới của Tổng thống Donald Trump, Bắc Kinh đã phần lớn ngừng mua đậu nành của Mỹ trong năm nay, thay vào đó chuyển sang nguồn cung từ Brazil.

Đó là một đòn giáng mạnh. Chỉ riêng đậu nành đã mang lại gần 25 tỷ đô la cho nông dân Mỹ vào năm ngoái, theo Bộ Nông nghiệp. Không có nhu cầu từ Trung Quốc, cây trồng đang chất đống trong các thùng chứa và kho chứa trên khắp vùng Trung Tây.

Warpup cho biết ông buộc phải bán ngô sớm hơn dự định chỉ để dọn chỗ cho đậu nành. Những người trồng trọt khác phải đối mặt với phụ phí lưu trữ ngũ cốc tại các kho chứa. Ryan Frieders, một nông dân trồng ngô và đậu nành ở Illinois, nói thẳng thừng: "(Nó) giống như một làn sóng vấn đề đang ập đến Illinois."

Chi phí tăng, lựa chọn thu hẹp

Trong khi thu nhập giảm, chi phí tăng. Phân bón, hạt giống và máy móc đều đắt hơn so với vài năm trước. Và với lãi suất vẫn ở mức cao, chi phí tài chính đang gây áp lực lên biên lợi nhuận vốn đã mỏng manh của nông dân.

Liên đoàn Cục Nông trại Hoa Kỳ báo cáo số vụ phá sản trang trại đã tăng 55% vào năm 2024 và đang tiếp tục tăng trong năm nay. Nhà kinh tế học Ryan Loy của Đại học Arkansas cho biết nhiều nông dân "đang ở cuối con đường, không thể đáp ứng các nghĩa vụ tài chính của mình."

Căng thẳng không chỉ về mặt tài chính. Dữ liệu của CDC cho thấy nông dân đã phải đối mặt với tỷ lệ tự tử cao hơn dân số nói chung, và các nhà lãnh đạo nông nghiệp lo ngại cuộc khủng hoảng hiện tại có thể khiến con số thống kê ảm đạm đó trở nên tồi tệ hơn.

Lời hứa của Trump so với thực tế của nông dân

Trong suốt chiến dịch tranh cử và khi nhậm chức, Trump đã hứa hẹn một "thời kỳ hoàng kim của nước Mỹ", đặc biệt chú trọng đến nông nghiệp. Đạo luật One Big Beautiful Bill của ông bao gồm 59 tỷ đô la hỗ trợ nông nghiệp mới trong thập kỷ tới, cùng với các khoản giảm thuế cho thiết bị. Tuy nhiên, nông dân cho biết những lợi ích đó sẽ không đến kịp vụ thu hoạch năm nay.

Trong khi đó, các cuộc đàm phán với Trung Quốc vẫn còn mơ hồ. Trump đã thừa nhận vấn đề này trong một bài đăng trên Truth Social, viết rằng "Tôi hy vọng Trung Quốc sẽ nhanh chóng tăng gấp bốn lần đơn đặt hàng đậu nành của mình." Nông dân không hề nín thở chờ đợi.

"Đây không phải là cuộc khủng hoảng nông nghiệp thông thường. Chúng tôi gọi nó là 'farmageddon', và đây thực sự là một thời điểm khó khăn", Joe Jennings, Giám đốc điều hành của Daitaas Holdings, một công ty công nghệ nông nghiệp có trụ sở tại Tennessee, cho biết.

Đồi Capitol đang loay hoay tìm câu trả lời

Quốc hội đang chịu áp lực phải hành động trước khi Đạo luật Nông trại hết hạn vào ngày 30 tháng 9. Chủ tịch Ủy ban Nông nghiệp Thượng viện John Boozman đã nói rằng "Tôi biết điều này rất quan trọng và theo tôi thì... mọi thứ đều có thể được xem xét", nhưng các nhà lập pháp vẫn chưa thống nhất về các giải pháp.

Một số đảng viên Cộng hòa đã đề xuất sử dụng doanh thu thuế quan để tài trợ trực tiếp cho nông dân, trong khi đảng Dân chủ cho rằng cách giải quyết nhanh nhất là chấm dứt hoàn toàn chiến tranh thương mại.

"Mỗi ngày trong tuần, tôi đều gặp những người nông dân trồng ngô và đậu nành trong văn phòng ủy ban của mình, nói rằng (thuế quan) đang giết chết chúng tôi", Dân biểu bang Minnesota Angie Craig, đảng viên Dân chủ hàng đầu trong ủy ban nông nghiệp Hạ viện, cho biết.

Ngay cả các lãnh đạo Đảng Cộng hòa cũng thừa nhận cuộc khủng hoảng này đang trở nên không thể bỏ qua. Đầu tháng 9, Dân biểu Glenn Thompson, đảng viên Cộng hòa Pennsylvania và là chủ tịch ủy ban nông nghiệp Hạ viện, cho biết ông có thể thấy một Đạo luật Nông trại trong tương lai sẽ tái sử dụng doanh thu thuế quan cho viện trợ nông nghiệp. "Tôi ủng hộ việc chỉ một phần nhỏ số tiền đó sẽ được đầu tư... cho nông dân của chúng ta", Thompson nói.

Nông dân cảm thấy bị bỏ rơi

Đối với nhiều người ở vùng nông thôn nước Mỹ, sự thất vọng vẫn còn sâu sắc. Chris Gibbs, một nông dân Ohio và cựu chủ tịch quận thuộc Đảng Cộng hòa, nhớ lại hàng tỷ đô la tiền cứu trợ trong nhiệm kỳ đầu của Trump. Giờ đây, ông gọi những khoản tiền đó là "tiền bịt miệng để giữ cho họ bình tĩnh".

Nông dân "là những người độc lập. Họ là những người tự hào. Và điều tồi tệ nhất mà họ muốn làm là tìm đến chính phủ để xin cứu trợ", Gibbs nói. "Vậy mà giờ đây chúng ta lại rơi vào tình cảnh này một lần nữa."

Tại sao điều này lại quan trọng với tất cả mọi người

Thật dễ dàng để nghĩ rằng "farmageddon" là một vấn đề của nông thôn. Nhưng áp lực tài chính đối với nông dân có tác động lan tỏa đến người tiêu dùng trên khắp Hoa Kỳ.

Giá lương thực: Sự gián đoạn nguồn cung và cạnh tranh giảm sút có thể đẩy giá thực phẩm lên cao.

Nền kinh tế nông thôn: Thu nhập từ nông trại hỗ trợ các ngân hàng địa phương, trường học và doanh nghiệp nhỏ. Khi nguồn thu này cạn kiệt, cộng đồng sẽ chịu thiệt hại.

Đầu tư: Chiến tranh thương mại và tổn thất nông nghiệp có thể tạo ra sự bất ổn trên thị trường, ảnh hưởng đến các tài khoản hưu trí.

Tóm lại

Nông dân đang phải đối mặt với những gì họ mô tả là một cuộc khủng hoảng hiện sinh: thị trường mất mát, kho chứa bị quá tải, chi phí leo thang, và sự hỗ trợ đến chậm. Cho dù Washington có phản ứng bằng các gói cứu trợ, các thỏa thuận thương mại mới hay không có gì cả, nỗi đau trên đồng ruộng có thể lan rộng ra ngoài phạm vi cánh đồng.

Đối với người dân Mỹ bình thường, lời cảnh báo rất rõ ràng: khi nông dân Mỹ gặp khó khăn, vùng đất trung tâm rung chuyển — và những chấn động có thể lan đến bàn ăn, cộng đồng và danh mục đầu tư của bạn.