Khi Mỹ là chủ nhà của kỳ World Cup sắp tới, Tổng thống Donald Trump dường như đang tận dụng “quả bóng trong sân” trước những t́nh huống của chính sách đối ngoại liên quan đến Israel, Nga, Iran và Brazil.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (thứ 2, trái) và Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) Gianni Infantino (thứ 3, trái) tại lễ công bố thời gian và địa điểm bốc thăm World Cup 2026 ở Washington, DC., ngày 22/8/2025.
Theo Politico (Mỹ), vào tuần trước, khi các nhà lănh đạo phương Tây tuyên bố công nhận Nhà nước Palestine, Tổng thống Donald Trump chỉ có thể quan sát với vẻ không đồng t́nh. Nhưng giờ đây, khi vấn đề Israel lại được đề cập đến nhiều trong một tổ chức quốc tế rất khác, nhà lănh đạo Mỹ nhận ra rằng ông có thể đang sở hữu tiềm năng quyền lực vượt trội hơn.
Tuần tới, ủy ban điều hành của Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA) có thể bỏ phiếu đ́nh chỉ tư cách thành viên của Israel. Theo tờ Independent (Anh), Israel đă gia nhập UEFA từ năm 1994. Nhưng sau hơn 20 năm, có đến hàng chục thành viên UEFA đă khuyến khích tổ chức này xem xét lại tư cách của Israel. Động thái này có thể mở ra một tiến tŕnh dẫn đến việc loại bỏ hoàn toàn quốc gia này khỏi bóng đá quốc tế, tương tự như cách UEFA và Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) đă làm với Nga vào năm 2022 sau khi xung đột Nga - Ukraine bùng phát.
Tổng thống Trump giờ đây có thể là nhà lănh đạo thế giới duy nhất có ảnh hưởng để giúp Israel tránh khỏi số phận tương tự. Đây là nguồn gây ảnh hưởng bất ngờ đối với Tổng thống Trump trong nhiệm kỳ thứ hai của ông, hoàn toàn xuất phát từ vị thế của Mỹ là một trong 3 nước đồng chủ nhà của World Cup vào mùa hè tới.
Đội tuyển quốc gia Israel vẫn đang cạnh tranh cho suất tham dự World Cup năm sau, giờ đây sẽ phải đối mặt với hai trận đấu quan trọng vào tháng tới tại các quốc gia với ban lănh đạo bóng đá đă chỉ trích hành động của Tel Aviv ở Gaza. Chủ tịch liên đoàn bóng đá Italy nói rằng "không ai có thể thờ ơ trước cảm giác đau khổ và đau đớn này". Trong khi đó, Liên đoàn bóng đá Na Uy vào tháng 8 tuyên bố rằng họ sẽ quyên góp tiền thu được từ trận đấu cho các tổ chức cứu trợ ở Gaza.
Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh với Politico: “Chúng tôi sẽ kiên quyết hành động để chấm dứt hoàn toàn mọi nỗ lực nhằm cấm đội tuyển bóng đá quốc gia Israel tham dự World Cup”.
Bản thân Tổng thống Trump từng gợi ư về việc Nga có thể tham gia World Cup nếu chấm dứt xung đột ở Ukraine. Không những vậy, có dự đoán rằng ông có thể tiếp tục thể hiện lập trường đối đầu với Iran qua việc ngăn chặn cổ động viên nước này đến Mỹ để cổ vũ cho đội tuyển bóng đá quốc gia tham gia tranh tài tại World Cup 2026.
Iran nằm trong số 12 quốc gia có công dân phải đối mặt với lệnh cấm nhập cảnh hoàn toàn theo sắc lệnh hành pháp Tổng thống Trump đă kư hồi tháng 6. Hai quốc gia khác là Guinea Xích Đạo và Haiti, vẫn có thể đủ điều kiện tham dự World Cup. Theo sắc lệnh này, Mỹ cấm người hâm mộ Iran đến Mỹ mùa hè tới. "Bạn sẽ gặp vấn đề nếu có thị thực Iran", ông Giuliani nói với Politico.
Mặc dù lệnh cấm nhập cảnh bao gồm ngoại lệ dành cho các vận động viên, huấn luyện viên và nhân sự thiết yếu tham gia các sự kiện thể thao lớn, bao gồm cả World Cup, nhưng ngoại lệ đó không áp dụng cho người hâm mộ. Chính quyền Mỹ vẫn sẽ phải phê duyệt thị thực cho các nguyên thủ quốc gia, lănh đạo doanh nghiệp và các quan chức cấp cao khác muốn cổ vũ cho đội tuyển của họ.
Bên cạnh đó, một số nhân vật ở Brazil lo ngại chính quyền của Tổng thống Trump cũng sẽ hạn chế thị thực đối với khán giả hoặc quan chức chính phủ Brazil nhằm giành lợi thế trong các cuộc đàm phán thương mại. Hồi tháng 7, kênh CNN (Mỹ) đưa tin Tổng thống Trump đang xem xét việc chặn thị thực đối với người hâm mộ Brazil. Kể từ đó, Bộ Ngoại giao đă áp đặt các hạn chế thị thực đối với quan chức tư pháp Brazil và gia đ́nh. Một quan chức chính phủ Brazil nhận định rằng khó có khả năng các viên chức lănh sự Mỹ sẽ từ chối cấp thị thực hàng loạt cho công dân Brazil muốn sang Mỹ dự World Cup. Ông đồng thời lưu ư rằng người Brazil thường phải đối mặt với những chậm trễ kéo dài trong quá tŕnh xin thị thực nhập cảnh vào Mỹ.
Lănh đạo lực lượng đặc trách FIFA World Cup 2026 của tổng thống - ông Andrew Giuliani - trong tháng 8 chia sẻ với Politico: “Chúng tôi hiểu bóng đá có ư nghĩa vô cùng quan trọng đối với rất nhiều quốc gia trên thế giới. Tổng thống Trump nắm rơ điều đó hơn bất kỳ ai khác, và tôi nghĩ ông sẵn sàng tận dụng mọi nguồn lực trong tay để thực sự thúc đẩy ḥa b́nh toàn cầu”.
Hiện tại, Tổng thống Trump nhận ra rằng việc đứng ở trung tâm của sự kiện bóng đá hàng đầu hành tinh mang lại cho ông công cụ mới, bất ngờ để thúc đẩy lợi ích của nước Mỹ.
Vào tháng 5, Tổng thống Trump đă bày tỏ mong muốn kết hợp thể thao và ngoại giao, khi trong cuộc họp khai mạc của lực lượng chuyên trách World Cup tại Nhà Trắng, ông nắm được thông tin rằng Nga đă bị cấm tham gia giải đấu. Quốc gia này chịu lệnh cấm chung từ FIFA và UEFA, kể từ những ngày đầu xung đột Nga – Ukraine bùng phát vào tháng 2/2022, và đội tuyển bóng đá quốc gia của Nga bị loại khỏi tất cả các giải đấu quốc tế. Đến nay, chính sách đó đó đă được nới lỏng để cho phép đội trẻ thi đấu trong một số điều kiện nhất định.
Nhà lănh đạo Mỹ cho rằng việc cho phép Nga thi đấu trở lại "có thể là một động lực tốt" để nước này chấm dứt xung đột với Ukraine.
Trong cuộc họp báo cuối tháng 8 dành riêng cho giải bóng đá quốc tế lớn nhất hành tinh, nhà lănh đạo Mỹ Trump tuyên bố rằng ông Putin "rất muốn" tham dự World Cup. Tổng thống Mỹ nói với các nhà báo khi đưa ra bức ảnh chụp cùng nhà lănh đạo Nga tại hội nghị thượng đỉnh ở Alaska ngày 15/8: “Đó là một người đàn ông có tên Vladimir Putin, người mà tôi tin là sẽ đến tùy vào diễn biến t́nh h́nh. Ông ấy có thể đến, mà cũng có thể không”.
VietBF@sưu tập