[Romano]

Thuế quan mới của Mỹ sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới kim ngạch 15 tỷ USD từ xuất khẩu xe tải nặng của Mexico...Đầu tuần này, Tổng thống Donald Trump thông báo sẽ bắt đầu áp thuế quan 25% với xe tải hạng trung và hạng nặng nhập khẩu vào Mỹ từ ngày 1/11. Thuế quan này sẽ tác động nghiêm trọng tới các nước xuất khẩu ô tô lớn vào Mỹ như Canada và Mexico.

Phản ứng trước thông tin này, tại một cuộc họp báo ngày thứ Ba (7/10), Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cho biết bà có thể sẽ điện đàm với ông Trump để thảo luận về thuế quan xe tải. Theo bà, dù thuế quan này được đặt với xe tải từ tất cả quốc gia trên thế giới vào Mỹ, nhưng Mexico sẽ là quốc gia bị ảnh hưởng nặng nhất.

Theo thông tin từ Thứ trưởng Kinh tế Ngoại thương Mexico Luis Rosendo Gutierrez, 70% xe tải nặng sản xuất tại Mexico được xuất sang Mỹ. Do đó, thuế quan mới sẽ tác động lớn tới ngành công nghiệp ô tô nước này.

“Bộ trưởng Kinh tế Marcelo Ebrard của chúng tôi đang làm việc với các quan chức Mỹ để tránh thuế quan mới này... Thuế quan của Mỹ sẽ ảnh hưởng tới 15 tỷ USD xe tải nặng xuất khẩu của chúng tôi”, ông Gutierrez phát biểu tại một sự kiện của hãng tin Bloomberg ở Mexico City ngày 7/10.

Trong số các nhà sản xuất ô tô lớn tại Mexico, International Motors LLC - một công ty Mỹ - được dự báo chịu ảnh hưởng nặng nhất. Hầu hết các dòng xe tải bán tại Mỹ của công ty này được sản xuất tại quốc gia láng giềng. 83% ô tô tải bán tại thị trường Mỹ của công ty Đức Daimler Truck Holding AG cũng được sản xuất tại các nhà máy ở Mexico.

Thuế quan xe tải của ông Trump được đưa ra dựa trên cơ sở một cuộc điều tra của Bộ Thương mại Mỹ hồi tháng 4. Cuộc điều tra được tiến hành theo Mục 232 của Luật Thương mại Mỹ năm 1974 - điều luật cho phép chính phủ áp đặt thuế quan với các mặt hàng được cho là quan trọng với an ninh quốc gia.

Theo kết luận điều tra của Bộ Thương mại Mỹ, “một số lượng nhỏ” nhà cung cấp nước ngoài đang chiếm một phần lớn hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ do “các hành vi thương mại mang tính thao túng”, gây ra cạnh tranh thiếu công bằng và bóp méo thị trường.

Đầu năm nay, ông Trump áp thuế quan 25% với hàng hóa nhập khẩu từ Mexico vì vấn đề nhập lậu chất gây nghiện fentanyl. Nhưng hầu hết hàng hóa được miễn thuế quan này nhờ nằm trong thỏa thuận thương mại tự do Mỹ - Mexico - Canada (USMCA). Việc miễn thuế quan này có thể sẽ sớm thay đổi sau đợt rà soát dự kiến diễn ra vào giữa năm sau. Tháng trước, chính quyền ông Trump đã khởi động các quy trình chuẩn bị một cuộc rà soát với USMCA.

Gần đây, Mỹ còn tăng thuế quan với cà chua nhập khẩu từ Mexico với cáo buộc nước láng giềng có hành vi cạnh tranh không công bằng, đồng thời ngừng nhập khẩu gia súc từ Mexico do dịch bệnh. Ngoài ra, chính quyền ông Trump cũng dọa sẽ tăng thuế quan với Mexico nếu nước này không tuân thủ thỏa thuận chia sẻ nguồn nước.

Về phần mình, Mexico đang cố gắng thuyết phục Washington miễn thuế quan cho thép và một số mặt hàng khác, đồng thời giảm thuế đối ứng.

Dù đối mặt nhiều thách thức, thời gian qua, bà Sheinbaum vẫn duy trì mối quan hệ tốt đẹp với ông Trump. Hồi cuối tháng 7, ông chủ Nhà Trắng đồng ý nối lại đàm phán thương mại với Mexico trong 90 ngày, thay vì tăng thêm thuế quan đối ứng như ông làm với nhiều quốc gia khác.

Tuy nhiên, lâu nay ông Trump nhiều lần chỉ trích USMCA, điều này làm dấy lên câu hỏi về việc liệu Mỹ sẽ đưa ra những thay đổi lớn với hiệp định này sau cuộc rà soát năm sau hay sẽ gia nguyên phần lớn các điều khoản hiện tại. Theo quy định, mỗi 6 năm kể từ khi USMCA có hiệu lực, các bên sẽ tiến hành rà soát lại điều khoản. Kỳ rà soát đầu tiên dự kiến bắt đầu vào tháng 7/2026.

Kể từ khi có hiệu lực vào năm 2020, USMCA có vai trò đặc biệt lớn trong việc thúc đẩy tăng trưởng của nền kinh tế Mexico.

“Cách thức quản lý các vấn đề liên quan tới USMCA của Tổng thống Sheinbaum rất quan trọng. Bởi từ đó có thể dẫn tới việc Washington công nhận vai trò của hiệp định và công nhận rằng Mexico cần được đối xử khác so với các quốc gia trên thế giới”, bà Altagracia Gomez Sierra, cố vấn kinh doanh kiêm chủ tịch hội đồng quản trị tập đoàn Grupo Minsa, phát biểu tại một sự kiện của hãng tin Bloomberg.