“Chúng tôi phải làm việc gần như trong bóng tối”- người chỉ huy trạm pháo di động ZU-23 - tổ hợp pháo pḥng không hai ṇng 23mm - mật danh là Inkasator thuộc đơn vị BARS-16 nh́n chằm chằm lên bầu trời đêm chia sẻ về cuộc "truy sát" các UAV Ukraine tấn công vào lănh thổ Nga, theo RIA Novosti.
Inkasator cho biết, ông và đồng đội phải cố xác định vị trí của những chiếc UAV Ukraine bằng thính giác. Phát ra tiếng hú như cưa máy, nó mang theo hàng chục kilogram chất nổ và ẩn ḿnh đâu đó trong những đám mây.
Đây là một trong những kỹ năng quan trọng giúp Inkasator và đồng đội chặn đứng các UAV tấn công của Ukraine lao tới lănh thổ Nga hàng đêm.
Xạ thủ của kíp pháo thủ ZU-23-2 tại vị trí. Ảnh RIA.
Từ hoàng hôn cho đến rạng đông, tổ pḥng không Nga phải luôn sẵn sàng. “Zushka” — khẩu ZU-23 được ngụy trang — dừng dưới tán cây, trong khu rừng thưa. Hai binh sĩ Nga bật khỏi cabin, lắp đặt hai bên ṇng khẩu pháo thiết bị gây nhiễu điện tử. Công tác chuẩn bị phải hoàn tất trước khi trời tối hẳn.
Ông Inkasator cho biết, các UAV loại nhỏ của Ukraine thường bay khi có mây thấp và tầm nh́n kém. Bây giờ c̣n sáng, nhưng nếu mây che kín trăng th́ Ukraine sẽ bắt đầu phóng UAV. Thông thường đợt tấn công bắt đầu khoảng 22h và kéo dài đến nửa đêm, rồi lại từ 4–5h đến sáng.
Ở độ cao khoảng 300 mét đầu tiên sẽ là những drone trinh sát có nhiệm vụ ḍ t́m hành lang an toàn và đánh giá mật độ hỏa lực của Nga. Chúng ít ồn hơn các UAV tấn công. Sau đó, ở tầng thấp hơn (150–200 mét), Ukraine sẽ phóng hàng chục UAV tấn công nhồi thuốc nổ nhằm vào công tŕnh hạ tầng, khiến dân thường cũng bị ảnh hưởng, như vụ oanh tạc vừa xảy ra ở thành phố Novorossiysk.
“Phía trước chúng tôi có những tổ xạ thủ trung liên. Chúng tôi chốt chặn phía sau họ. Pháo của chúng tôi có cỡ ṇng lớn hơn”, vị chỉ huy Nga nói.
"Zushka có mật độ mảnh nổ cao và tốc độ bắn lớn — khoảng ngh́n viên một phút. Sau đó c̣n có các tầng pḥng thủ khác", ông Inkasator tiết lộ thêm.
Inkasator là người rành nhiều loại vũ khí, từng phục vụ nhiều năm trong lực lượng đặc nhiệm, tham gia cả hai chiến dịch ở Chechnya. Ông về nghỉ hưu năm 2004. Nhưng khi con trai nhập ngũ, ông cũng theo con ra chiến trường.
Khi mây dày che kín bầu trời gần 23h, tiếng động cơ máy bay không người lái vọng đến từ trên cao — các binh sĩ Nga vào vị trí.
Một tổ pḥng không thường có 5 người: chỉ huy, thợ vận hành kiêm lái, xạ thủ, người nạp đạn và người bắn. Họ phát hiện UAV bằng thính giác hoặc theo dấu sáng của đạn đánh dấu.
“Xạ thủ là mắt chúng tôi, gánh nặng đặt lên cậu ấy rất lớn. Khi chúng tôi thay phiên nhau lắng tai nghe trong không trung, anh ấy tạm thời được nghỉ. Khi pháo đă nạp sẵn đạn, anh ấy chỉ cần nhảy lên ghế và ngồi vào vị trí", ông Inkasator nói.
Người có biệt danh Komar — từng làm ở lực lượng ứng phó khẩn cấp, giờ là xạ thủ — kể rằng xác định hướng của UAV bằng tai rất khó, nhưng đồng đội của anh sẽ chiếu sáng bầu trời bằng đạn phát sáng để hỗ trợ anh. Khi bắn phải bắn chặn trước v́ UAV bay khoảng 50–60 km/h; loại chở nặng thường chậm hơn, và nếu UAV đă bị súng máy phía trước làm hỏng th́ việc bắn hạ dễ hơn.
Tiếng động trên không có lúc tắt, có khi drone đổi hành lang hoặc đó chỉ là một màn trinh sát.
“Đối phương luôn xem lại bản đồ các lần bay trước để t́m xem chỗ nào pḥng thủ lỏng lẻo hoặc khu vực nào dày đặc hỏa lực. Chúng tôi cũng phải thay đổi vị trí, phân tích lộ tŕnh của đối phương", vị chỉ huy Nga nhấn mạnh.
Chiến thuật của Ukraine cũng tương đối đa dạng. “Hai hôm trước có một đợt tấn công với khoảng một trăm UAV ở khu vực chúng tôi và lân cận”, ông Inkasator kể.
“Cùng lúc đó họ phóng hai quả tên lửa. Chúng tôi làm việc khoảng một tiếng rưỡi, bắn rơi hàng chục UAV. Cấu trúc của chúng thô sơ: cánh xốp, cánh quạt gỗ, vật nổ tự chế”, vị chỉ huy Nga cho hay.
Ông cũng đồng thời tiết lộ rằng, đối với xạ thủ, nguy hiểm lớn nhất là bắn thẳng vào mũi drone; nếu trúng, nó có thể lao bổ xuống vị trí pḥng thủ. V́ vậy họ thường nhắm bắn vào sườn hoặc đuôi UAV để giảm rủi ro.