[therealrtz]

Theo TS.BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, trà sữa tưởng chừng là thức uống giải khát đơn giản nhưng thực chất lại có cấu trúc phức tạp với nhiều nguy cơ tiềm ẩn nếu sử dụng không đúng cách hoặc không rõ nguồn gốc nguyên liệu.

Một ly trà sữa thông thường gồm ba thành phần chính: trà, sữa (hoặc kem béo) và trân châu. Trong đó, mỗi thành phần đều có thể trở thành yếu tố gây hại cho sức khỏe nếu không được lựa chọn kỹ càng.

Các loại trà được dùng phổ biến gồm trà đen, trà xanh, trà trắng và ô long. Trà chất lượng tốt có thể cung cấp chất chống oxy hóa, giúp chống viêm và ngừa ung thư . Tuy nhiên, nhiều cơ sở sản xuất nhỏ lại sử dụng trà tẩm hương liệu hóa học để tạo mùi hấp dẫn như hương nhài hay hương sen.

Các loại hương liệu này, nếu không rõ nguồn gốc, có thể chứa hóa chất độc hại như benzylacetat hay p-dimethoxy benzene – các hợp chất hữu cơ có khả năng gây hại nếu tích tụ lâu dài trong cơ thể.

Ngoài ra, một số nơi còn dùng bột trà công nghiệp thay vì lá trà tự nhiên, nhằm tiết kiệm chi phí. Dù hương vị tương tự nhưng các loại bột này thường chứa chất tạo màu, tạo mùi tổng hợp. Dùng lâu dài có thể ảnh hưởng đến gan và thận.

Phần lớn các thương hiệu nhỏ thường dùng kem béo thay cho sữa tươi hoặc sữa đặc để tiết kiệm chi phí. Kem béo có lượng canxi, protein và vitamin thấp hơn nhiều so với sữa. Đáng lo ngại hơn, thành phần chính của kem béo là dầu thực vật được hydro hóa – một loại chất béo trans.

Loại chất béo này không chỉ làm tăng cholesterol xấu (LDL), giảm cholesterol tốt (HDL) mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe sinh sản, đặc biệt là ở nam giới. Nhiều nghiên cứu cho thấy axit béo trans có thể làm giảm lượng hormone nam và kìm hãm hoạt động của tinh trùng.

Trân châu – topping “quốc dân” trong trà sữa – chủ yếu làm từ tinh bột lọc hoặc bột sắn, đường cô đặc và hương liệu. Dù gần như không chứa chất xơ hay protein, mỗi viên trân châu nhỏ bé lại chứa tới 5-14 kcal. Trung bình, một ly trà sữa chứa khoảng 100 kcal chỉ từ trân châu.

Nếu cộng thêm đường và sữa, tổng năng lượng của một ly trà sữa có thể lên đến 335 kcal – gần tương đương một bữa ăn chính. Tuy nhiên, loại năng lượng này lại không kèm theo vitamin hay khoáng chất cần thiết, đặc biệt không phù hợp cho trẻ em và học sinh – lứa tuổi đang cần dinh dưỡng để phát triển.

Không chỉ có trân châu, trà sữa ngày nay còn được bổ sung nhiều loại topping như pudding trứng, kem phô mai, thạch trái cây… Trong đó, kem phô mai là topping chứa lượng calo cao nhất, có thể làm tăng gấp đôi lượng năng lượng của một ly trà sữa nếu không kiểm soát.

Nhiều cửa hàng còn thêm siro trái cây để tăng hương vị, đây cũng là một nguồn đường hóa học bổ sung, càng khiến lượng calo tăng cao mà giá trị dinh dưỡng vẫn không cải thiện.

Bác sĩ Trương Hồng Sơn khuyến cáo, trà sữa nếu được pha chế đúng cách, sử dụng nguyên liệu rõ nguồn gốc và uống điều độ vẫn có thể là một thức uống phù hợp. Tuy nhiên, thói quen uống trà sữa thường xuyên, đặc biệt từ các cửa hàng không đảm bảo vệ sinh, tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc thực phẩm , tổn thương gan thận , rối loạn nội tiết và suy giảm sinh lý .

Một số người chọn cách tự pha trà sữa tại nhà để đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, việc kết hợp sữa và trà không đúng kỹ thuật có thể triệt tiêu tác dụng tốt của trà. Protein casein trong sữa có thể ức chế các hợp chất có lợi cho tim mạch vốn có trong trà.

Để hạn chế rủi ro, người tiêu dùng nên ưu tiên lựa chọn trà sữa từ các thương hiệu uy tín, sử dụng sữa tươi thay vì kem béo, giảm lượng đường và topping trong mỗi ly. Không nên uống trà sữa quá thường xuyên, đặc biệt với trẻ em, thanh thiếu niên và người có bệnh nền.

Trà sữa là món giải khát phổ biến, nhưng nếu không kiểm soát từ khâu nguyên liệu đến tần suất sử dụng, thứ đồ uống hấp dẫn này hoàn toàn có thể trở thành mối nguy âm thầm cho sức khỏe.


VietBF@ Sưu tập