Nhóm các nhà khoa học từ Anh, Trung Quốc và Mỹ đã công bố nghiên cứu mới trên Tạp chí Nature cho thấy từ năm 1900, mực nước biển toàn cầu tăng trung bình 1,5 mm mỗi năm, cao hơn bất kỳ thế kỷ nào trong ít nhất 4.000 năm qua.
Theo đó, mực nước biển dâng trung bình khoảng 1,5 mm mỗi năm, chủ yếu do nước biển giãn nở khi ấm lên. Các yếu tố phức tạp khác bao gồm sông băng và các tảng băng ở hai cực tan chảy, làm tăng thêm lượng nước.
Nhóm nghiên cứu cho biết thêm: "Phân tích của chúng tôi chỉ ra rằng ít nhất 94% tình trạng sụt lún đô thị hiện đại nhanh chóng là do các hoạt động của con người gây ra, với tốc độ sụt lún cục bộ thường vượt quá mực nước biển dâng trung bình toàn cầu".
Thượng Hải (Trung Quốc) đang chìm với tốc độ nhanh
Nếu đúng như vậy, ngay cả khi đất vẫn đứng yên, Thượng Hải vẫn sẽ phải đối mặt với nguy cơ lũ lụt ngày càng tăng chỉ riêng từ mực nước biển dâng cao. Hơn nữa, Thượng Hải được xây dựng trên nền đất mềm của đồng bằng châu thổ ở cửa sông Dương Tử, vốn bị nén chặt theo thời gian.
Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng phần lớn tình trạng sụt lún (khoảng 94%) là do con người gây ra, chủ yếu từ việc bơm nước ngầm phục vụ nhà máy, xây dựng và sinh hoạt. Trên thực tế, vào những năm 1960, khi việc khai thác nước đạt đỉnh, thành phố Thượng Hải đã sụt lún khoảng 10 cm mỗi năm.
Trong thế kỷ qua, một số khu vực của thành phố này đã sụt lún hơn 1 mét. Điều này có nghĩa là thành phố đang chìm nhanh hơn nhiều so với mực nước biển dâng, làm gia tăng nguy cơ lũ lụt và triều cường.
Tình trạng tương tự cũng đe dọa các siêu đô thị khác được xây dựng trên vùng đồng bằng châu thổ, chẳng hạn như Jakarta, Manila và New York.
Sụt lún kiểu này đã gây ra thiệt hại hàng tỷ USD. Trung Quốc phải đối mặt với thiệt hại kinh tế trung bình 1,5 tỷ USD mỗi năm do sụt lún, riêng Thượng Hải chịu thiệt hại hơn 3 tỷ USD từ năm 2001 đến năm 2020, SCMP thông tin.
Để giảm thiểu, Thượng Hải đã siết chặt quy định khai thác nước ngầm và bơm nước trở lại tầng chứa nước, giúp làm chậm tốc độ sụt lún. Tuy nhiên, sự kết hợp giữa đất chìm và nước biển dâng vẫn đặt ra thách thức dài hạn. Các giải pháp như kiểm soát lũ, quản lý nước và kỹ thuật ven biển trở nên quan trọng để bảo vệ kinh tế Trung Quốc và ổn định thương mại toàn cầu.
Nghiên cứu nhấn mạnh rằng, với tốc độ hiện tại, các đồng bằng như Thượng Hải có thể bị nhấn chìm nhanh chóng nếu không có biện pháp kịp thời. Việc bảo vệ các khu vực này không chỉ quan trọng với Trung Quốc mà còn với nhiều khu vực trên thế giới.