“Cầu hòa” dễ nói, “làm hòa” mới khó
Mong ước hòa bình luôn dễ hơn việc kiến tạo hòa bình. Tham vọng lớn của Tổng thống Donald Trump tại Trung Đông và Ukraine đang va vào giới hạn nội tại của chính sách và dư chấn nặng nề của hai cuộc chiến khốc liệt.
Hoãn thượng đỉnh với Putin: “Không muốn phí thời gian”
Ông Trump bất ngờ gác lại kế hoạch tổ chức thượng đỉnh lần hai với Tổng thống Nga Vladimir Putin, nói không muốn có một cuộc gặp “vô ích”. Trước đó, cuộc điện đàm giữa Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và người đồng cấp Nga không mở ra đột phá. Trong một tuần đầy khúc khuỷu, Nhà Trắng có lúc cân nhắc gửi tên lửa hành trình cho Ukraine, rồi lại rút xuống sau khi ông Trump trao đổi với ông Putin và xảy ra va chạm mới với Tổng thống Volodymyr Zelensky.
Trung Đông: Ngừng bắn “cầm cự”, JD Vance cấp tốc can thiệp
Phó tổng thống JD Vance vội vã tới Trung Đông để giữ vững “thành quả mong manh” của lệnh ngừng bắn Israel–Hamas. Sau vòng “ăn mừng” chiến thắng ngoại giao, những lỗ hổng của cách tiếp cận dần lộ rõ: làm sao nối từ tạm dừng bắn sang lộ trình Hamas hạ vũ khí và rút khỏi quyền lực?
Khoảng trống giữa tạm dừng bắn và dàn xếp lâu dài
Vấn đề cốt lõi là cầu nối thể chế: một Hội đồng Hòa bình, một chính quyền Palestine kỹ trị, và một Lực lượng Ổn định Quốc tế. Nếu các bước chuyển tiếp chậm trễ, bất kỳ va chạm nào (từ nghi án tấn công binh sĩ Israel đến không kích tại Gaza) cũng có thể đẩy tiến trình trở lại vạch xuất phát.
Kế hoạch Ukraine “xì hơi”: Nga đòn drone, đòi nhượng địa
Ở mặt trận Ukraine, đòn tập kích drone vào hạ tầng năng lượng nhắc lại chiến thuật “mùa Đông là vũ khí”. Moscow vẫn giữ lập trường đòi Kyiv nhượng phần lãnh thổ ở Donetsk và Luhansk—điều Ukraine không thể chấp nhận vì rủi ro cho an ninh lâu dài. Ông Trump hiện quay về phương án “đóng băng” theo tuyến hiện tại; nhưng điều này vô tình phù hợp chiến lược tiêu hao của Nga.
Nhà Trắng cần bám việc “24/7”
Hai nỗ lực hòa bình chỉ ra một điều: can dự liên tục và đích thân điều phối là bắt buộc. Mọi “đột phá” nếu không được neo bằng thể chế và bảo chứng an ninh sẽ nhanh chóng tụt dốc trước thực địa biến động.
Kỳ vọng và hiện thực: Đồng minh sẵn sàng vào Gaza?
Ông Trump khẳng định có đồng minh Trung Đông sẵn sàng đưa quân giữ ổn định Gaza nếu Hamas vi phạm. Nhưng đến nay, chưa có tuyên bố công khai nào nhận đưa binh sĩ chen giữa hai bên—khoảng cách giữa kỳ vọng và hiện thực vẫn còn lớn.
Chưa muộn, nhưng không thể “đốt cháy giai đoạn”
Từ Trung Đông đến Ukraine, hòa bình không đến bằng những tuyên bố hùng hồn mà bằng thực thi kiên định, cơ chế chuyển tiếp rõ ràng và sức ép đồng bộ. Ông Trump “đang cố gắng”—và vẫn chưa quá muộn. Nhưng để biến “lời chúc” thành trật tự bền vững, cần ít phép màu hơn và nhiều công việc khó nhọc hơn, ngay bây giờ.