Trong trận chiến Gia Mông Quan, Lưu Bị bất ngờ chỉ định Trương Phi xuất chiến, nhiều người cho rằng đó là hành động nóng vội, cảm tính.
Sau khi bị Tào Tháo đánh bại, Mã Siêu nương nhờ Trương Lỗ và trở thành trụ cột quân sự của Tây Lương. Khi Lưu Chương cầu viện, Trương Lỗ liền phái ngay Mã Siêu vì ông hiểu chỉ mình Mã Siêu mới đủ sức xoay chuyển cục diện.
Lưu Bị nghe tin Mã Siêu đến, sắc mặt lập tức biến đổi. Bởi ông biết: Đây không phải một võ tướng bình thường mà là chiến thần Tây Lương từng khiến Tào Tháo phải tháo chạy trong hoảng loạn.
Lưu Bị nghe tin Mã Siêu đến, sắc mặt lập tức biến đổi. (Ảnh: Sohu)
Ngay khi nguy cơ ập đến, Gia Cát Lượng xuất hiện, bình tĩnh đề xuất điều binh: "Hãy để Trương Phi và Triệu Vân cùng ra nghênh chiến".
Lưu Bị nghe vậy liền điều Trương Phi chuẩn bị xuất trận. Nhưng Khổng Minh còn một bước tính toán chưa nói ra…
Kế "kích tướng" của Gia Cát Lượng: Nâng Trương Phi từ 5 phần thắng lên 7 phần
Gia Cát Lượng hiểu rõ rằng nếu muốn Trương Phi đánh ngang cơ Mã Siêu, ông cần đẩy Trương Phi vào trạng thái chiến đấu mạnh nhất. Vì vậy, ông cố ý nói với Trương Phi rằng: "Chỉ Quan Vũ mới đủ tư cách đấu Mã Siêu. Người khác… e là không được". Trương Phi nghe xong lập tức bốc hỏa, mặt đỏ như gấc, vỗ ngực đòi ra trận ngay.
Chỉ một câu nói, Khổng Minh biến Trương Phi từ tâm trạng bình thường sang trạng thái hừng hực ý chí chiến đấu vốn là điều mà một mãnh tướng như Trương Phi đặc biệt cần.
Và cũng từ kế này, ta thấy rằng ngay cả Gia Cát Lượng cũng không dám chắc Trương Phi thắng nổi Mã Siêu. Nếu quá dễ thắng, ông chẳng cần dùng kế.
Vì sao Triệu Vân lại không được chọn? Lý do khiến ai cũng phải bất ngờ
Trên lý thuyết, Triệu Vân chính là người lý tưởng nhất để đấu Mã Siêu. Nhưng Lưu Bị lại không chọn ông, theo Sohu và Sina sở dĩ ông làm vậy vì ba nguyên nhân cực kỳ thực tế.
Thứ nhất, Triệu Vân không ở gần chiến trường. Thứ hai, việc điều động sẽ mất thời gian và khiến Lưu Bị đánh mất thế chủ động. Thứ ba, đây không phải trận chiến chỉ để phân thắng bại, mà còn là cơ hội thu phục Mã Siêu. Lưu Bị và Gia Cát Lượng đều rất rõ, nếu phái Triệu Vân ra trận, Mã Siêu rất có thể bị đánh bại hoặc thậm chí bị chém chết ngay trong lần giao phong đầu tiên.
Như vậy, Lưu Bị sẽ mất đi một danh tướng Tây Lương mà ông rất muốn chiêu nạp. Vì thế, Trương Phi trở thành lựa chọn tối ưu bởi ông đủ mạnh để kìm chân Mã Siêu, nhưng không tạo nên thế "một đi không trở lại", qua đó giữ được đường lui cho đối phương và mở ra cơ hội hàng phục trong tương lai.
Nước cờ thâm sâu của Lưu Bị: Đánh để Mã Siêu… không chết
Nước cờ của Lưu Bị ở Gia Mông Quan thực sự thâm sâu hơn mọi người tưởng. Khi Trương Phi và Mã Siêu đang giao phong kịch liệt, ông bất ngờ ra lệnh dừng lại. Quyết định đó tưởng như khó hiểu, nhưng thực chất lại là bước ngoặt tinh tế: Lưu Bị không muốn dồn Mã Siêu vào đường cùng, cũng không muốn làm tổn hại đến thể diện của vị chiến tướng Tây Lương. Ông chủ đích giữ cho trận đấu ở trạng thái "vừa đánh vừa giữ", để Mã Siêu cảm thấy bản thân vẫn còn lối thoát. Chính nhờ khoảng không ấy, Mã Siêu cuối cùng lựa chọn quy phục, đúng như dự đoán của Lưu Bị.
Từ việc không phái Triệu Vân, dùng kế kích tướng với Trương Phi cho đến chủ động kiềm chế trận chiến, từng bước đi của Lưu Bị đều cho thấy ông không chỉ là người trọng nghĩa mà còn là bậc thầy trong việc dùng binh và dùng người. Với Lưu Bị, thắng một trận không quan trọng bằng việc thu phục nhân tâm và giữ lại những con người có thể làm nên đại nghiệp. Cũng nhờ những nước cờ nhìn xa trông rộng ấy, người từng chỉ là "kẻ bán dép cỏ" mới có thể bước lên ngai vàng Thục Hán.
VietBF@ sưu tập