Theo CNBC, các luật sư di trú nhận định chương tŕnh visa “Thẻ Vàng” mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump sử dụng một định nghĩa mới về sự giàu có như một kỹ năng nghề nghiệp nhằm cho phép những người giàu ở nước ngoài vượt qua các quy định nhập cư và giành được quyền công dân.
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Nhà Trắng, Washington, D.C.
Tổng thống Trump mới đây đă công bố bắt đầu nhận đơn cho “Thẻ Vàng Trump”, một loại visa đầu tư mới dành cho công dân nước ngoài. Trang web của chương tŕnh cho biết khi đóng 1 triệu USD và phí xử lư 15.000 USD, người nộp đơn “Thẻ Vàng” sẽ được cấp quyền cư trú toàn thời gian tại Mỹ trong “thời gian kỷ lục”. Trang web này cũng mời chào “Thẻ Vàng Doanh nghiệp”, cho phép các công ty trả 2 triệu USD để bảo đảm “Thẻ Vàng” cho nhân viên. Ngoài ra, “Thẻ Bạch kim” với các ưu đăi thuế đặc biệt có thể được chào bán với giá 5 triệu USD trong tương lai.
Theo giải thích của các chuyên gia, chỉ Quốc hội Mỹ mới có thẩm quyền thiết lập chính sách nhập cư, đồng nghĩa với việc tổng thống không có quyền tự ḿnh tạo ra hay băi bỏ một chương tŕnh visa. V́ vậy, để tạo ra “Thẻ Vàng”, Tổng thống Trump thực chất đang bổ sung một mô h́nh thu phí mới vào 2 chương tŕnh hiện có là EB-1 và EB-2.
EB-1 và EB-2 đều là các chương tŕnh dựa trên việc làm nhằm thu hút những chuyên gia từng đoạt giải hoặc được xă hội công nhận rộng răi. Chương tŕnh EB-1, c̣n được gọi là “Visa Einstein”, nhắm tới những người có “năng lực đặc biệt” – như các nhà khoa học, nghệ sĩ, doanh nhân, vận động viên và giáo sư đă đạt được sự công nhận quốc tế hoặc quốc gia.
Chương tŕnh EB-2 dành cho các nhà nghiên cứu, nhà khoa học và những người khác có kỹ năng hữu ích trong việc giải quyết các vấn đề quốc gia, chẳng hạn như một nhà nghiên cứu ung thư hàng đầu đang phát triển các phương pháp điều trị mới, hoặc một nhà khoa học năng lượng xuất sắc có thể giúp mở rộng lưới điện.
Các quan chức Nhà Trắng cho rằng khoản thanh toán 1 triệu USD là bằng chứng cho thấy những người sở hữu “Thẻ Vàng” là các doanh nhân thành đạt, đáp ứng các yêu cầu về năng lực đặc biệt. Theo họ, bất kỳ ai có 1 triệu USD để chi cho một visa đều có khả năng trở thành một sự bổ sung hiệu quả cho nền kinh tế và xă hội Mỹ. Những doanh nhân đă khởi nghiệp ở nước ngoài có thể đến Mỹ để mở rộng hoặc bắt đầu các dự án mới, qua đó tạo thêm việc làm. Chi tiêu của giới giàu có sở hữu “Thẻ Vàng” cũng được kỳ vọng sẽ hỗ trợ lĩnh vực bất động sản, kinh tế dịch vụ và các ngành khác.
Tuy nhiên, các luật sư di trú cho rằng việc thay thế những tài năng có kỹ năng cao hoặc được vinh danh bằng các công dân nước ngoài mà tiêu chí duy nhất là viết một tấm séc 1 triệu USD đă làm sai lệch mục đích của các chương tŕnh EB-1 và EB-2. Theo họ, không phải ai có thể chi trả 1 triệu USD cũng là một doanh nhân hay nhà khởi nghiệp đạt thành tích cao. Một số người có thể vay tiền từ bạn bè, gia đ́nh hoặc tổ chức cho vay. Những người khác có thể thừa kế tài sản nhưng lại thiếu kỹ năng nghề nghiệp đáng kể.
Việc sử dụng các chương tŕnh EB-1 và EB-2 cho “Thẻ Vàng” cũng tạo ra những rào cản tiềm ẩn khác. Trong khi Tổng thống Trump nói rằng ông sẽ bán hàng triệu “Thẻ Vàng” và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick cho rằng doanh thu có thể đạt 1.000 tỷ USD, th́ hai chương tŕnh này lại bị giới hạn khoảng 28.000 suất mỗi năm. Mỗi quốc gia riêng lẻ bị giới hạn ở mức 7% tổng số và đó là lư do v́ sao danh sách chờ cho các hồ sơ EB-1 và EB-2 từ Ấn Độ và Trung Quốc đă kéo dài nhiều năm.
Việc chứng minh nguồn tiền cũng đang trở thành một rào cản khác đối với giới giàu có ở nước ngoài. Để sàng lọc nguy cơ rửa tiền hoặc hoạt động tội phạm, Chính phủ Mỹ thường yêu cầu bằng chứng cho thấy khoản phí 1 triệu USD không đến từ các nguồn bất hợp pháp hay phi pháp. Nhiều ứng viên tiềm năng từ châu Á, châu Phi và Trung Đông đă tỏ ra e ngại trước các yêu cầu này, do hồ sơ tài chính tại những khu vực đó không đầy đủ.
Trong khi đó, Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Kristi Noem hôm 18/12 cho biết bà đă đ́nh chỉ chương tŕnh visa nhập cư đa dạng theo chỉ đạo của Tổng thống Trump, sau khi người bị nghi ngờ sát hại 2 sinh viên tại Đại học Brown và một giáo sư của MIT được xác định là đă được cấp visa theo chương tŕnh này.
Theo trang web của Cơ quan Di trú và Nhập tịch Mỹ (USCIS), chương tŕnh visa nhập cư đa dạng phân bổ tối đa 50.000 visa nhập cư mỗi năm. Chương tŕnh này hoạt động theo h́nh thức xổ số. Visa được phân bổ ngẫu nhiên cho các cá nhân đến từ những quốc gia có tỷ lệ nhập cư vào Mỹ thấp.
VietBF@sưu tập