Trên thực tế, đo huyết áp ở hai tay hoàn toàn có thể cho ra kết quả khác nhau. Điều này không nhất thiết do máy đo sai. Sự chênh lệch có thể vì cấu trúc mạch máu, mức độ xơ cứng động mạch hay tư thế đo.
Điều quan trọng không phải là tìm ra tay đúng để đo mà là nhận biết được khi nào chỉ số huyết áp khác nhau giữa 2 cánh tay là dấu hiệu tiềm ẩn của vấn đề tim mạch, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).
Tay có chỉ số huyết áp cao hơn nên được chọn là tay đo thường xuyên
ẢNH: AI
Huyết áp phản ánh áp lực của máu lên thành động mạch. Do đó, về nguyên tắc thì chỉ số này sẽ không thay đổi dù đo ở cánh tay phải hay trái. Tuy nhiên, đường đi và tình trạng mạch máu ở hai bên cơ thể có thể khác nhau.
Một bên động mạch có thể hẹp hơn, cứng hơn hoặc chịu lực cản dòng máu lớn hơn. Hệ quả là huyết áp đo được cao hoặc thấp hơn bên còn lại.
Ngoài yếu tố sinh học, sai số kỹ thuật cũng rất thường gặp, chẳng hạn vòng bít không đúng cỡ, tay không được kê ngang mức tim, đo ngay sau vận động hoặc căng thẳng. Những yếu tố này đủ để tạo ra chênh lệch từ một vài đến hơn chục mmHg giữa hai tay.
Các hướng dẫn lâm sàng hiện nay đều thống nhất rằng trong lần đo đầu tiên hoặc lần khám ban đầu, nên đo huyết áp ở cả hai cánh tay. Sau đó, tay cho trị số cao hơn sẽ được chọn làm tay đo chuẩn để theo dõi lâu dài.
Lý do là nếu vô tình chọn tay có huyết áp thấp hơn, người đo có thể đánh giá thấp mức huyết áp thật sự của mình và bỏ sót nguy cơ tăng huyết áp. Việc theo dõi bằng tay có chỉ số huyết áp cao hơn giúp đảm bảo an toàn trong chẩn đoán và kiểm soát huyết áp.
Mức chênh lệch nhỏ chỉ số huyết áp giữa hai tay là không đáng ngại. Thông thường, chênh lệch từ mức 10 mmHg trở xuống được xem là chấp nhận được. Tuy nhiên, nếu chênh lệch lớn hơn, đặc biệt từ 15-20 mmHg trở lên và lặp lại nhiều lần, thì có thể là dấu hiệu của vấn đề về mạch máu. Những vấn đề này thường là hẹp hoặc xơ vữa động mạch một bên.
Nếu đo huyết áp tại nhà, cách làm đơn giản và hợp lý nhất là đo cả hai tay. Người đo hãy theo dõi chỉ số huyết áp trong vài ngày đầu, ở cùng thời điểm và điều kiện giống nhau.
Sau khi so sánh, tay thường xuyên cho chỉ số cao hơn sẽ được chọn làm tay đo cố định cho những ngày sau. Nếu người đo liên tục đổi tay, huyết áp có thể lúc cao lúc thấp. Nguyên nhân là vì khác tay đo chứ không phản ánh đúng thay đổi thật sự của huyết áp cơ thể, theo Healthline.
VietBF@sưu tập