Mỹ đã không thể không có phản ứng trước lời đe dọa của Tổng thống Nga Putin về việc sử dụng vũ khí hạt nhân (VKHN) trong cuộc khủng hoảng Ukraine. Trả lời phỏng vấn của hãng thông tấn Kyodo News, một quan chức Mỹ đã lên tiếng!
Bà Rose Gottemoeller, thứ trưởng ngoại giao Mỹ phụ trách kiểm soát vũ khí và an ninh quốc tế, nói:
“Chúng tôi quan ngại khi có những lời nói không nghiêm túc rằng có thể sử dụng VKHN, rằng VKHN đã được nâng lên mức báo động cao hơn”.
Ý bà ám chỉ việc Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng 2.2014 nói Nga có thể “chĩa đầu đạn” qua Ukraine nếu nước này quyết định gia nhập NATO.
Trong một phim tài liệu về cuộc khủng hoảng Ukraine, ông Putin cũng nói Nga đã sẵn sàng đặt lực lượng hạt nhân vào tình trạng báo động cao”.
Bà Gottemoller
Việc quan chức Mỹ phản ứng ông Putin dọa sử dụng VKHN tiếp sau thông tin của báo London Times, rằng các quan chức quân sự Nga đã nói với những đồng nhiệm Mỹ, rằng Nga xem xét việc sử dụng VKHN trong những vụ tranh chấp liên quan Ukraine và 3 nước vùng biển Baltic.
Báo này nêu tại cuộc họp kín cấp cao ở Đức giữa những cựu chỉ huy an ninh Nga-Mỹ hồi tháng 3, phía Nga nói ông Putin xem xét “một loạt phản ứng từ hạt nhân đến không sát thương”, nếu NATO tiếp tục triển khai quân ở các nước vùng biển Baltic.
Họ cũng nói có 3 điểm nóng có thể dẫn đến nguy cơ một cuộc phô trương VKHN giữa hai cựu kình địch Chiến tranh Lạnh Nga-Mỹ:
Bán đảo Crimea, đông Ukraine và 3 nước vùng biển Baltic (Estonia, Latvia, Litva)
Theo bài báo, các cựu lãnh đạo an ninh đã được Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov thông tin trước cuộc họp.
Nga nhanh chóng phủ nhận thông tin của tờ báo Anh.
Dù vậy, nỗi đe dọa một cuộc đối đầuNga-Mỹ đang ngày càng tăng, khi phương tây và Nga tiếp tục tranh cãi về chuyện Ukraine và 3 nước vùng biển Baltic.
Bà Gottemoller cũng nói: quân đội Mỹ đã xem xét lại kế hoạch để giảm vai trò của VKHN.
Bà khẳng định Mỹ quyết tâm giảm số VKHN theo thỏa thuận giảm thiểu vũ khí chiến lược mà Mỹ-Nga ký năm 2010.
Gottemoeller có những ý kiến trên, khi Liên Hiệp Quốc ngày 28.4 có phiên họp xem lại Hiệp ước không phổ biến VKHN (NPT).
Bà nói nhân phiên họp này sẽ kêu gọi Nga chấp thuận kế hoạch từ bỏ thêm nhiều VKHN nữa. Bà cũng bác bỏ những chỉ trích, rằng Mỹ chi quá nhiều tiền để cải thiện khả năng VKHN:
Mỹ đã đóng cửa nhiều cơ sở liên quan VKHN và “hầu như mỗi ngày đều bỏ đi một đầu đạn hạt nhân”, bà nói.
Trần Trí (theo National Interest)/MTG