Một hiệp ước được kư giữa Nhật Bản và Mỹ khiến các thanh tra tỉnh Okinawa không được phép tiếp cận căn cứ Mỹ trên đảo để t́m nguồn gây ô nhiễm sông ng̣i và các cơ sở xử lư nước thải quanh khu vực này vượt quá tiêu chuẩn cho phép.
Căn cứ không quân Kaneda của Mỹ tại đảo Okinawa của Nhật. Ảnh: Reuters.
Quân đội Mỹ từ chối cho phép các thanh tra viên quốc pḥng Nhật tiếp cận hai căn cứ quân sự Kadena, Futenma đóng trên đảo Okinawa sau khi giới chức Tokyo phát hiện hàm lượng các chất gây ung thư trong sông ng̣i và các cơ sở xử lư nước thải quanh khu vực này vượt quá tiêu chuẩn cho phép, Asahi Shimbun hôm nay đưa tin.
Lầu Năm Góc cho biết quyết định ngăn cấm thanh tra viên Nhật của họ hoàn toàn phù hợp với Thỏa thuận pháp lư của các lực lượng vũ trang (SOFA) được hai nước kư kết năm 1960, trong đó quy định Mỹ có quyền áp dụng mọi biện pháp cần thiết để thiết lập, vận hành, bảo vệ và kiểm soát các căn cứ và cơ sở quân sự tại Nhật.
Trong khi đó, chính quyền Okinawa khẳng định chỉ đang nỗ lực giải quyết các vấn đề có thể đe dọa tới cư dân trên đảo, đồng thời cho rằng quyết định từ chối thanh tra của Mỹ cho thấy thỏa thuận SOFA tồn tại nhiều bất cập, gây cản trở quá tŕnh điều tra của Nhật.
Truyền thông Nhật cho biết kết quả xét nghiệm mẫu nước quanh hai căn cứ Mỹ cho thấy nồng độ hai loại hợp chất là axit perfluorooctanesulfo nic (PFOS) và axit perfluorooctanoic (PFOA) rất cao. Các nghiên cứu đă chứng minh PFOA và PFOS có khả năng ảnh hưởng đến thận và ung thư tinh hoàn, giảm cân nặng của trẻ sơ sinh, gây bệnh tuyến giáp, giảm chất lượng tinh trùng và gây ra các vấn đề ở hệ thống miễn dịch của trẻ em.
Đảo Okinawa có diện tích chỉ bằng 0,6% lănh thổ Nhật, nhưng là nơi có 74% cơ sở quân sự và hơn 50% số binh sĩ Mỹ đồn trú tại nước này. Theo thống kê, hiện có 25.800 lính Mỹ cùng 19.000 người thân của họ đang sinh sống tại Okinawa.
Trong năm 2016, chính quyền Okinawa đă phải chi tổng cộng 1,5 triệu USD cho các biện pháp pḥng chống và kiểm soát ô nhiễm.