Robert Lloyd Schellenberg đă bị kết án tử tại ṭa án Trung Quốc. Được biết, người này đă thực hiện buôn bán chất cấm và bị bắt tại sân bay. Trước t́nh h́nh này, Canada và phương Tây vô cùng tức giận.
Công dân Canada Robert Lloyd Schellenberg bị kết án tử h́nh tại Trung Quốc. (Ảnh: PA)
Khi Trung Quốc trong tuần này tuyên án tử h́nh đối với Robert Lloyd Schellenberg, công dân Canada bị buộc tội buôn lậu ma túy, động thái này ngay lập tức đă gây sự chú ư của dư luận thế giới. Trung Quốc hiếm khi kết án tử h́nh công dân phương Tây. Gần đây nhất là vào năm 2009, Trung Quốc kết án tử h́nh công dân Anh Akmal Shaikh v́ tàng trữ 4kg heroin khi đến sân bay Urumqi.
Giống việc kết án Robert Lloyd Schellenberg trong tuần này, phán quyết tử h́nh Shaikh đă gây phẫn nộ cho các nước phương Tây. Tuy nhiên, vụ án của Schellenberg dường như có nhiều điểm bất thường hơn.
Trong khi hạn chế kết án tử h́nh với công dân phương Tây, Trung Quốc đă tuyên án tử với hàng loạt công dân các nước khác v́ tội buôn ma túy như công dân từ Uganda, Hàn Quốc, Nhật Bản, Kenya, Nigeria, thậm chí cả các nước có mối quan hệ gần gũi với Trung Quốc.
Phương Tây không c̣n là ngoại lệ?
Maya Wang, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Tổ chức giám sát nhân quyền Trung Quốc, b́nh luận rơ ràng Bắc Kinh có quy định nghiêm khắc với tội danh buôn ma túy.
Tuy nhiên, trước kia, các công dân phương Tây mắc tội danh này dường như được Bắc Kinh "nương tay" hơn để củng cố quan hệ ngoại giao và tránh sự chỉ trích của cộng đồng quốc tế. "Trong vụ án này (vụ án của Schellenberg), một công dân phương Tây đă bị tuyên án tử h́nh ở Trung Quốc là điều hiếm thấy", bà Wang nhận xét.
Ban đầu, Schellenberg dường như cũng được hưởng sự "nương tay" vốn có của Trung Quốc với công dân phương Tây. Cụ thể là, hôm 20/11, công dân này chỉ bị kết án 15 năm tù với cáo buộc tiếp tay cho buôn ma túy. Tuy nhiên, trong phiên xét xử lại trong tuần này, chỉ hơn 1 tháng sau khi giám đốc tài chính Huawei Mạnh Văn Chu bị bắt giữ ở Canada, Schellenberg lại bị cáo buộc đóng vai tṛ chính trong vụ buôn lậu này và phải nhận án tử h́nh.
Vụ việc làm dấy lên câu hỏi: Liệu vụ án liên quan đến Schellenberg là một ví dụ riêng rẽ về hành động trả đũa chính trị của Bắc Kinh hoặc cho thấy một cách đối xử mới của Trung Quốc đối với các tội phạm buôn ma túy phương Tây. CNN dẫn nhận định của giới chuyên gia cho rằng, khi Trung Quốc gia tăng sức mạnh về kinh tế, chính trị đồng nghĩa với việc thời kỳ "nương tay" với công dân phương Tây cũng không c̣n.
Phán quyết tử h́nh với Schellenberg được Bắc Kinh đưa ra trong bối cảnh quan hệ Trung Quốc và Canada leo thang căng thẳng v́ hàng loạt vụ bắt giữ công dân của nhau gần đây. Ngay sau khi Canada bắt giữ giám đốc tài chính Huawei Mạnh Văn Chu, Trung Quốc cũng bắt giữ một cựu quan chức ngoại giao và một doanh nhân của Canada.
Phản ứng với phán quyết của ṭa án Trung Quốc, Thủ tướng Canada Justin Trudeau đă bày tỏ "quan ngại sâu sắc" và cáo buộc Bắc Kinh "tùy tiện" sử dụng án tử h́nh. Đáp lại chỉ trích này, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói, b́nh luận của nhà lănh đạo Canada là "thiếu tinh thần pháp trị" và "thiếu trách nhiệm".
VietBF © Sưu Tầm