Sau khi xảy ra vụ bạo loạn tại ṭa nhà quốc hội hôm 6/1, các thượng nghị sĩ Cộng ḥa tỏ ra hối tiếc v́ đă không kiểm soát Tổng thống Donald Trump sớm hơn.
Tổng thống Donald Trump (Ảnh: Reuters)
The Hill dẫn lời một thượng nghị sĩ Cộng ḥa giấu tên thừa nhận rằng, các nhà lập pháp thuộc đảng này lẽ ra nên kiểm soát Tổng thống Trump mạnh mẽ hơn trong 4 năm nhiệm kỳ của ông.
"Chúng ta lẽ ra nên làm nhiều hơn để phản kháng cả những phát ngôn của ông ấy cũng như một số việc ông ấy đă làm về mặt pháp lư. Sai lầm của chúng ta là luôn nghĩ rằng ông ấy sẽ làm tốt hơn. Chúng ta cứ nghĩ rằng một khi ông ấy được bầu chọn, một khi ông ấy lập nội các, th́ ông ấy sẽ tốt hơn, ông ấy sẽ hành xử giống một tổng thống hơn", nghị sĩ Cộng ḥa nói.
Theo nghị sĩ trên, ông và các đồng nghiệp trong đảng Cộng ḥa đều nghĩ rằng Tổng thống Trump rốt cuộc sẽ chấp nhận kết quả bầu cử với chiến thắng thuộc về ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden, sau khi các ṭa án đều bác bỏ các đơn kiện pháp lư do chiến dịch tranh cử của ông Trump đệ tŕnh.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump không chấp nhận thực tế đó và hầu hết các thành viên của đảng Cộng ḥa, trong đó có lănh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell, cũng tránh chỉ trích ông chủ Nhà Trắng. Lư do một phần bởi phe Cộng ḥa tính toán rằng, họ cần tiếng nói của ông Trump trong cuộc đua vào Thượng viện tại bang Georgia.
Các nghị sĩ Cộng ḥa đều lo ngại rằng, việc ông Trump tập trung quá nhiều vào những tuyên bố về gian lận bầu cử, trong khi không đưa ra bằng chứng, có thể khiến ông và đảng Cộng ḥa bị phản đ̣n. Tuy nhiên, không có nhiều tiếng nói trong đảng chỉ trích ông Trump về việc này, tương tự trong suốt 4 năm qua.
Nhiều thành viên của đảng Cộng ḥa bị sốc khi chứng kiến vụ bạo loạn xảy ra tại ṭa nhà quốc hội hôm 6/1. Hàng trăm người ủng hộ Tổng thống Trump đă xông vào ṭa nhà đúng vào thời điểm quốc hội Mỹ đang họp để xác nhận kết quả bầu cử và công bố tổng thống đắc cử.
Ngày càng nhiều nghị sĩ Cộng ḥa lo ngại rằng Tổng thống Trump có thể sẽ gây ra những thiệt hại lâu dài cho đảng. Lo ngại này càng gia tăng sau cuộc bạo loạn hôm 6/1.
"Ngày càng nhiều lo ngại về thiệt hại lâu dài cho đảng hơn là mất 2 ghế Thượng viện ở Georgia", nghị sĩ Cộng ḥa cho biết.
Nhiều nghị sĩ Cộng ḥa cũng "quay lưng" Tổng thống Trump sau khi ông công khai gây sức ép với Phó Tổng thống Mike Pence để lật ngược kết quả bầu cử. Ông Pence, với vai tṛ Chủ tịch Thượng viện, là người chủ tŕ phiên họp của quốc hội Mỹ hôm 6/1.
Tại phiên họp này, chỉ 6 thượng nghị sĩ Cộng ḥa bỏ phiếu ủng hộ việc thách thức kết quả phiếu bầu đại cử tri tại bang Arizona, dù trước đó có tới 13 người để ngỏ tín hiệu sẽ ủng hộ. Tiếp đó, cũng chỉ 7 thượng nghị sĩ Cộng ḥa bỏ phiếu ủng hộ việc phản đối phiếu bầu đại cử tri tại bang Pennsylvania.
Ông Trump chỉ trích ông Pence "không đủ dũng cảm để làm những điều lẽ ra nên làm nhằm bảo vệ hiến pháp và nước Mỹ". Thượng nghị sĩ Kevin Cramer, người từng là đồng minh của ông Trump, cho rằng cách hành xử của Tổng thống với "phó tướng" của ḿnh là vô lư, sai lầm và không phù hợp.
Các nghị sĩ Cộng ḥa cũng không hài ḷng với cách ông Trump xử lư cuộc bạo loạn tại Điện Capitol. Thượng nghị sĩ Kevin Cramer cho rằng Tổng thống phải chịu một phần trách nhiệm v́ vụ bạo lực và hỗn loạn xảy ra tại ṭa nhà quốc hội, khiến phiên họp của lưỡng viện bị gián đoạn. Trước đó, ông Trump từng nhiều lần kêu gọi những người ủng hộ ông xuống đường biểu t́nh để phản đối kết quả bầu cử.
*VietBF@sưu tập