Cho tới trước khi luật số N 414-FZ được thông qua, tại Nga có hai 'tổng thống' là ông Vladimir Putin - nguyên thủ quốc gia, và ông Rustam Minnikhanov - Tổng thống Cộng ḥa Tatarstan.
Một luật mới đă được ban hành tại Nga với quy định “tổng thống” là chức vụ chính trị chỉ duy nhất giành cho người đứng đầu Điện Kremlin, đài RT đưa tin.
Ngày 26-12, tờ Rossiyskaya Gazeta của chính phủ Nga đă đăng toàn văn Luật số N414-FZ “Về các nguyên tắc chung về tổ chức cơ quan công quyền ở các chủ thể liên bang của Nga”.
Luật đă được Duma Quốc gia Nga (tức Hạ viện) thông qua hôm 14-12, được Hội đồng Liên bang (tức Thượng viện) thông qua một ngày sau đó và được Tổng thống Putin kư ban hành hôm 21-12.
Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: TASS
Một trong những nội dung đang quan tâm trong luật mới là quy định người có quyền lực hành chính cao nhất tại từng thực thể liên bang được gọi chung là “người đứng đầu”.
Luật riêng của từng thực thể liên quan được phép đặt ra tên khác nhau cho chức vụ “người đứng đầu”, nhưng cái tên đó “không được chứa các từ hoặc cụm từ tạo thành tên cho chức vụ nguyên thủ quốc gia - Tổng thống Liên bang Nga” - luật số N 414-FZ nêu rơ.
Trong giai đoạn Liên Xô c̣n tồn tại, nhiều thực thể thuộc Nga như Yakutia (nay là Cộng ḥa Sakha), Cộng ḥa Chechen, Cộng ḥa Tatarstan… quy định người đứng đầu đơn vị hành chính của ḿnh là “tổng thống”.
Cho đến nay, chỉ duy nhất Cộng ḥa Tatarstan c̣n gọi người lănh đạo chủ thể liên bang này là “tổng thống”. Luật số N 414-FZ được thông qua đồng nghĩa với việc Tatarstan phải sửa đổi luật riêng, đặt một tên gọi khác cho chức vụ người đứng đầu cộng ḥa này.
Mâu thuẫn giữa chính quyền trung ương và Tatartan bắt đầu nổi lên từ năm 2017, khi thỏa thuận về quyền tự trị của cộng ḥa này hết hiệu lực. Giới chức tại Kazan (Tatarstan) cho rằng mỗi chủ thể liên bang ở Nga có quyền đặt tên cho chức vụ lănh đạo cao nhất của ḿnh.
Ông Albert Khabibullin, một chính trị gia cao cấp của Tatarstan, cho rằng quy định của luật mới được Moscow thông qua “mâu thuẫn với các nguyên tắc nền tảng của Hiến pháp Nga”.
Luật này đă được các đại diện của ít nhất 2/3 trong 85 thực thể liên bang của Nga thông qua. Theo RT, đại diện Cộng ḥa Tatarstan đă phản đối luật này.
Một số quy định khác cũng được nêu rơ tại luật số N 414-FZ như việc áp dụng thống nhất thời gian nhiệm kỳ của “người đứng đầu” các chủ thể liên bang là 5 năm, song giới hạn số lượng nhiệm kỳ sẽ là quyền của từng chủ thể liên bang.
“Người đứng đầu” chủ thể liên bang có thể bị Tổng thống Nga cách chức v́ bất kỳ lư do nào liên quan tới sự mất tín nhiệm, hoặc khi “người đứng đầu” đó định cư hoặc nhận quốc tịch nước ngoài.