Tổng thống Litva nói dùng từ "Đài Loan" đặt tên văn phòng đại diện hòn đảo ở nước này là "sai lầm", sau phản ứng dữ dội của Trung Quốc.
"Tôi nghĩ cho Đài Loan mở cửa văn phòng không phải sai lầm, mà là cách đặt tên. Chuyện đó không được trao đổi với tôi. Tên của văn phòng đã trở thành yếu tố then chốt ảnh hưởng mạnh mẽ đến quan hệ của chúng tôi với Trung Quốc hiện nay", Tổng thống Litva Gitanas Nauseda hôm nay phát biểu trên đài phát thanh Ziniu Radijas.
Đài Loan hồi tháng 11/2021 mở văn phòng ở thủ đô Vilnius của Litva với tên gọi "Văn phòng đại diện Đài Loan", trong khi những văn phòng đại diện ở nước ngoài của hòn đảo thường được gọi là Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc.
Tòa nhà đặt văn phòng đại diện của đảo Đài Loan ở thủ đô Vilnius của Litva hồi tháng 11/2021. Ảnh:AFP.
Trung Quốc phản đối hòn đảo mà họ coi là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, kể cả bằng vũ lực nếu cần thiết, dùng cụm từ "Đài Loan" để đặt tên vì lo ngại tạo cảm giác hợp pháp quốc tế cho hòn đảo. Theo Trung Quốc, Litva "đã tạo tiền lệ xấu trên trường quốc tế" và "từ bỏ cam kết chính trị khi thiết lập quan hệ ngoại giao" với Bắc Kinh, tức là công nhận chính sách "Một Trung Quốc".
Hôm 21/11/2021, Trung Quốc tuyên bố hạ quan hệ ngoại giao với Litva xuống cấp đại biện. Trung Quốc còn bị cáo buộc đã loại Litva khỏi danh sách các nước trên cổng thông tin hải quan, đồng nghĩa với các nhà xuất khẩu từ quốc gia vùng Baltic không thể chuyển hàng. Giới chức Litva gọi đây là "các lệnh trừng phạt không công khai".
"Những biện pháp bất thường chống lại Litva đã bắt đầu được thực hiện. Vì vậy, chúng tôi phải cực kỳ chủ động và gửi tín hiệu thật rõ ràng đến Liên minh châu Âu (EU) rằng đây là đòn tấn công vào một trong các quốc gia thành viên EU", Tổng thống Nauseda cho hay.
Văn phòng đại diện của Đài Loan tại Litva được đánh giá là dấu hiệu mới nhất cho thấy một số nước Baltic và Trung Âu đang tìm kiếm mối quan hệ chặt chẽ hơn với hòn đảo. Litva hồi tháng 5/2021 rút khỏi diễn đàn hợp tác 17+1 của Trung Quốc với các quốc gia Trung, Đông Âu, gọi đây là diễn đàn "gây chia rẽ".
Trong khi đó, Trung Quốc luôn khẳng định mục tiêu thống nhất hoàn toàn với đảo Đài Loan. Căng thẳng trên eo biển Đài Loan leo thang vài năm qua, sau khi bà Thái Anh Văn, người từ chối công nhận chính sách "Một Trung Quốc", trở thành lãnh đạo hòn đảo năm 2016.