[Romano]

Mỹ điều ít nhất 4 máy bay Osprey để tham gia nhiệm vụ trục vớt tiêm kích F-35C rơi ở Biển Đông hồi tuần trước, một viện nghiên cứu ở Bắc Kinh cho hay.

"Quá trình trục vớt chiếc F-35C bị rơi dường như đã bắt đầu", viện nghiên cứu Sáng kiến Thăm dò Biển Đông (SCSPI) tweet hôm 29/1, trích dẫn các hình ảnh vệ tinh.

Hải quân Mỹ hôm 24/1 thông báo tiêm kích F-35C Lightning II, máy bay chiến đấu tàng hình tiên tiến nhất của nước này, đã rơi xuống biển do "sự cố hạ cánh" trên tàu sân bay USS Carl Vinson trong lúc đang thực hiện các hoạt động thường lệ.Theo SCSPI, ít nhất 4 trực thăng CV-22B Osprey, mệnh danh "chim ưng biển", đã được triển khai từ căn cứ của Mỹ ở Nhật Bản và Philippines, nơi chúng hướng tới "khu vực diễn ra cuộc tập trận trên tàu sân bay" ở Biển Đông.

Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản sáng qua phát cảnh báo hàng hải rằng các hoạt động trục vớt đang được thực hiện tại một khu vực ở phía bắc Biển Đông "cho đến khi có thông báo mới".

Vài ngày trước, một bức ảnh chụp chiếc F-35C nổi trên biển với vòm buồng lái mở tung xuất hiện trên diễn đàn Reddit và nhanh chóng lan rộng trên mạng. Hôm 28/1, hải quân Mỹ xác nhận máy bay trong bức ảnh bị rò rỉ này, cùng với một video khác được chia sẻ trên Twitter, là tiêm kích F-35C gặp sự cố.

7 quân nhân, trong đó có phi công, bị thương sau sự việc. Hải quân Mỹ cho biết họ đang "thu xếp hoạt động trục vớt" chiếc máy bay gặp nạn.

Đây là tiêm kích F-35 thứ sáu bị phá hủy trong quá trình hoạt động, không tính đến những máy bay hư hỏng do sự cố trên mặt đất, cũng là chiếc F-35 thứ hai gặp nạn khi vận hành từ tàu sân bay hoặc tàu đổ bộ tấn công. Tai nạn xảy ra trong lúc tàu sân bay Carl Vinson và USS Abraham Lincoln diễn tập hiệp đồng trên Biển Đông từ ngày 23/1.

Tai nạn được coi là tổn thất lớn với lực lượng này, bởi mỗi tiêm kích tàng hình F-35C có giá hơn 117 triệu USD, chưa tính chi phí vũ khí đi kèm. Nếu tính cả vũ khí, giá mỗi chiếc F-35C có thể lên tới hơn 140 triệu USD.Tờ Daily Mail của Anh nhận định Washington sẽ phải chạy đua với thời gian để thu hồi xác phi cơ trước khi nó rơi vào tay Bắc Kinh. Đã có nhiều lo ngại nguy cơ rò rỉ thông tin nhạy cảm về tiêm kích F-35, loại khí tài phức tạp và bí mật hàng đầu trong biên chế Mỹ, nếu Trung Quốc hoặc Nga tiếp cận được xác máy bay. Ngoài thiết kế tàng hình, mỗi chiếc F-35 đều được trang bị hàng loạt cảm biến và công nghệ điện tử mới nhất của Washington.

F-35C là phiên bản tiêm kích tàng hình được biên chế cho hải quân và thủy quân lục chiến Mỹ, có nhiều đặc điểm khác mẫu F-35A/B và cũng là biến thể nặng nhất trong dòng F-35. Khung thân và càng đáp của F-35C được gia cố để cất hạ cánh trên tàu sân bay, cánh có thể gập lại để tiết kiệm diện tích, phần đuôi được gắn thêm móc hãm đà.

"Chim ưng biển" V-22 Osprey là loại máy bay đặc biệt được Lầu Năm Góc phát triển từ năm 1983 với mục đích tạo ra chiếc máy bay phản lực có thể hoạt động ở các địa hình nhỏ hẹp, từ trong rừng rậm cho đến các đường băng dã chiến cực ngắn và các tàu sân bay trực thăng nhỏ.

Với hệ thống động cơ và trang thiết bị phức tạp, cùng quá trình nghiên cứu và phát triển đắt đỏ, mỗi chiếc V-22 Osprey có giá lên đến gần 100 triệu USD, và Lầu Năm Góc đã chi tới 56 tỷ USD cho toàn bộ chương trình phát triển, chế tạo chiếc máy bay đặc biệt này.

V-22 Osprey có chiều dài 17,5 m, chiều rộng cả cánh 25,8 m, trọng lượng cất cánh tối đa 27,4 tấn, tầm hoạt động 1.600 km. Chiếc máy bay lai này có thể chở theo 24 binh sĩ và 9 tấn hàng hóa, khí tài quân sự. Điểm đặc biệt của V-22 Osprey là nó có động cơ có thể xoay 90 độ để vừa có thể cất cánh thẳng đứng như trực thăng, lại vừa có thể lao đi trên không trung như một máy bay động cơ cánh quạt thông thường.