Theo như vào tối thứ 5 vừa qua, được phó Chủ tịch Uỷ ban Đặc biệt Hạ viện điều tra bạo động Điện Capitol ngày 6 tháng 1, Dân biểu Liz Cheney gởi ra một thông điệp quan trọng đến đồng nghiệp Cộng hoà – những người đang bảo vệ những ǵ “không thể biện hộ được.”
Tweet on Twitter
“Vào tối hôm nay, tôi nói điều này với các đồng nghiệp Cộng hoà, những người đang bảo vệ điều không thể biện hộ được: Sẽ đến một ngày Donald Trump ra đi, nhưng sự ô danh của quư vị sẽ vẫn c̣n đó,” Cheney nói.
“Ở quốc gia chúng ta, chúng ta không tuyên thệ trung thành với một cá nhân hay một đảng chính trị. Chúng ta tuyên thệ bảo vệ Hiến pháp Hoa Kỳ. Lời tuyên thệ đó phải có ư nghĩa,” Cheney nói.
Dân biểu Cộng hoà bảo thủ từ Wyoming vào năm ngoái bị đồng nghiệp tước bỏ vị trí lănh đạo thứ 3 tại Hạ viện, sau khi công khai phản đối những lời dối trá của Donald Trump về bầu cử 2020, và bỏ phiếu luận tội ông ta kích động bạo loạn.
Cũng tại phiên điều trần, bà Liz Cheney lên án cựu Tổng thống Donald Trump “triệu tập đám đông bạo loạn, chỉ thị họ bất hợp pháp tuần hành về Điện Capitol.”
Sự mơ hồ của của câu này quan trọng – liệu Phó Chủ tịch Uỷ ban Đặc biệt Hạ viện có ư, chỉ thị của ông Trump bất hợp pháp hay tuần hành về Điện Capitol bất hợp pháp? Gần 60 năm án lệ về kích động bạo lực thông thường rất khoan dung đối với ngôn luận chính trị, kể cả ngôn luận giận dữ hay nảy lửa.
Trong bài phát biểu trước cuộc biểu t́nh Stop the Steal ngày 6 tháng 1 năm 2021, Trump hối thúc người biểu t́nh “chiến đấu hết ḿnh,” v́ nếu không, “th́ mọi người sẽ không c̣n đất nước nữa.” Nhưng cựu Tổng thống cũng nói, mọi người sẽ “sớm tuần hành ôn hoà về toà nhà Capitol, lên tiếng bày tỏ quan điểm một cách ái quốc.”
Theo một vụ liên quan đến thành viên tổ chức Ku Klux Klan từ tiểu bang Ohio trong những năm 1960, Tối cao Pháp viện phán quyết, phát biểu kêu gọi hành vi bất hợp pháp được Tu chính án thứ Nhất bảo vệ, trừ phi ngôn từ đó có khả năng gây ra hành động vô pháp luật. Hay nói cách khác, phải có mối quan hệ trực tiếp giữa ngôn luận và bạo lực.
Lập luận rằng những tuyên bố của ông Trump vượt quá giới hạn được đưa ra trong phiên luận tội 6/1, và các luật sư biện hộ cựu Tổng thống cho rằng, tiền lệ Tối cao Pháp viện đứng về phía ông ta. Hương Giang