Theo như trước các đợt tấn công dữ dội của Nga tại vùng Donbass, khi liên tiếp trong những ngày qua, chính quyền Ukraina báo động về t́nh trạng tử vong cao và lực lượng thiếu thốn đạn dược, vũ khí nghiêm trọng.
Binh sĩ Ukraina đang chuẩn bị đạn pháo Howitzer M777 gần chiến tuyến, vùng Donetsk, miền đông Ukraina, ngày 06/06/2022. REUTERS - STRINGER
Vào hôm nay, 14/06/2022, thành phố trọng yếu Severodonetsk kể như đă lọt vào tay Nga, cho dù Kiev vẫn tuyên bố c̣n bám trụ được ở một số nơi. Đối với giới quan sát, có nhiều dấu hiệu cho thấy là cuộc chiến Ukraina đang chuyển biến bất lợi cho Kiev hơn 100 ngày sau khi Matxcơva khởi động chiến tranh.
Dấu hiệu đầu tiên về tính chất nguy cấp của t́nh h́nh là các con số về tổn thất nhân mạng rất cao về phía Ukraina liên tiếp được chính quyền Kiev đưa ra, cho dù trước đó, các dữ liệu này luôn luôn được giữ bí mật để không làm mất tinh thần chiến đấu của người dân.
Hôm 01/06/2022, chính tổng thống Ukraina đă nói đến con số 10.000 lính Ukraina tử trận từ ngày Nga bắt đầu cuộc chiến tranh xâm lược hôm 24/02. Thậm chí ông Zelensky c̣n thừa nhận một nhịp độ tử vong dồn dập: Mỗi ngày có từ 60 đến 100 binh sĩ Ukraina tử trận, và khoảng 500 người khác bị thương.
Các con số kể trên phải nói là cao, nhưng vẫn không bằng số liệu do một cố vấn cao cấp của ông Zelensky đưa ra gần 10 ngày sau, vào hôm 09/06. Trả lời truyền thông phương Tây, cố vấn của chánh văn pḥng phủ tổng thống Ukraina Mykhaïlo Podoliak đă nêu mức tổn thất cao gấp đôi: khoảng từ 100 đến 200 binh sĩ tử trận mỗi ngày. Đối với ông Podoliak, tổn thất nhân mạng phía Ukraina cao như vậy là do t́nh trạng “bất đối xứng giữa năng lực quân sự của Ukraina và Nga”. Nói cách khác, phương tiện vũ khí mà Kiev hiện có ít hơn Nga rất nhiều.
Dấu hiệu thứ hai cho thấy là Ukraina đang lâm vào thế hạ phong là t́nh h́nh thiếu hụt nghiêm trọng về đạn dược và súng, trong khi phái Nga tăng mạnh sức ép, tập trung hỏa lực hùng hậu để thâu tóm vùng Donbass. Theo tổng tư lệnh quân đội Ukraina, Valery Zaluzhny, Nga đă đặt ưu tiên cho việc dùng pháo binh trên quy mô rộng, và lợi thế hiện nay là 10 chọi 1 nghiêng về phía Nga.
Theo nhật báo Pháp Le Monde, trả lời kênh truyền h́nh tiếng Nga Currenttime.tv hôm 10/06, phó giám đốc t́nh báo Ukraina, Vadim Skibitsky, cho biết Nga hiện triển khai trên lănh thổ Ukraina khoảng 1.110 chiến xa, 2.800 xe bọc thép chở quân và chiến đấu trên bộ, 1.130 hệ thống pháo trên 100 mm và 78 hệ thống phóng tên lửa đạn đạo. Trên không, Nga huy động đến 400 máy bay và 360 trực thăng chiến đấu.
Đối mặt với một lực lượng hùng hậu như trên, kho vũ khí mà Ukraina nắm trong tay vốn đă không bằng đối thủ, nay lại bị tiêu hao đáng kể trong những chiến dịch đối phó với những cuộc tấn công của đối phương. Hôm 10/06, ông Skibitsky đă giải thích với nhật báo Anh The Guardian rằng lực lượng Ukraina đă phải bắn từ 5.000 đến 6.000 quả đạn pháo mỗi ngày. Theo Pierre Grasser, chuyên gia về Quốc Pḥng Nga, thuộc viện nghiên cứu Sirice, t́nh h́nh đó khiến các kho đạn của Ukraina bị cạn kiệt.
Kiev có thể dựa vào nguồn chi viện đến từ nhiều nước Đông Âu, vốn cũng dùng vũ khí kế thừa từ Liên Xô. Thế nhưng, nguồn cung này cũng có hạn. Theo ước tính của chuyên gia Grasser, với tốc độ dùng pháo hiện tại của Ukraina, dự trữ đạn dược thời Liên Xô cũ ở Liên Âu chỉ cho phép Ukraina chịu đựng thêm 3 tháng nữa, và với điều kiện là các nước châu Âu đồng ư cung cấp, điều không hề chắc chắn.
Theo giới quan sát, những lời công nhận chính thức của Ukraina về tính chất nguy cấp của t́nh h́nh có một mục tiêu rơ rệt là nhằm thúc đẩy phương Tây tăng tốc viện trợ quân sự cho Kiev, một điều cho đến nay vẫn c̣n được tiến hành một cách dè dặt.