Nước Mỹ rúng động với tiết lộ sốc của Cựu trợ lư Nhà Trắng về ông Donald Trump. Mới đây cựu trợ lư Cassidy Hutchinson đă chia sẻ những quan sát từ bên trong Nhà Trắng vào ngày xảy ra cuộc bạo loạn 6/1/2021 khi người ủng hộ Tổng thống Donald Trump lúc đó tấn công vào nhà Quốc hội Mỹ.
Cựu trợ lư Nhà Trắng Cassidy Hutchinson là nhân chứng chính trong phiên điều trần hôm 28/6. Ảnh: Reuters
Không giống như các phiên điều trần trước đó, phiên họp công khai hôm 28/6 về cuộc điều tra của ủy ban quốc hội Mỹ về vụ tấn công vào Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021 không được thông báo trước. Tên của nhân chứng duy nhất không được chính thức công khai trước thời hạn, và thậm chí ngày diễn ra phiên điều trần chỉ được công bố vào hôm 27/6.
Cựu Tổng thống Donald Trump và những nỗ lực của ông nhằm lật ngược cuộc bầu cử năm 2020 vẫn là trọng tâm chính của hội đồng trong phiên điều trần thứ sáu trong tháng này.
Cassidy Hutchinson, phụ tá của cựu Chánh văn pḥng Nhà Trắng Mark Meadows, đă kể những câu chuyện "trực tiếp" về động thái của ông Trump trong ngày 6 tháng 1 năm 2021.
Sau đây là những điểm chính trong lời khai:
Ông Trump biết những người biểu t́nh được trang bị vũ khí
Hutchinson nói với hội đồng rằng cựu Tổng thống Trump tỏ ra vô cùng tức giận v́ không thấy những người ủng hộ xuất hiện ở khu vực ông phát biểu. Ông yêu cầu nhân viên cho phép những người biểu t́nh có khả năng đang trang bị vũ khí vào.
Trump yêu cầu dỡ bỏ các thiết bị ḍ t́m vũ khí từ tính (mags) để nhiều người có thể vào khu vực hơn.
Trump nói rằng ông không quan tâm đến việc đám đông có vũ trang hay không. "Hăy mang những chiếc mags này đi, họ không ở đây để làm tổn thương tôi. Cho họ vào, hăy để người của tôi vào", Hutchinson dẫn lời Trump nói.
Ông Trump muốn tham gia cùng những người ủng hộ ḿnh tại Điện Capitol
Theo lời khai từ Hutchinson và các quan chức Nhà Trắng khác, ông Trump muốn đến Điện Capitol vào ngày 6/1, bất chấp lời khuyên của các trợ lư pháp lư và an ninh của ông.
Hội đồng cũng công khai một cuộc tṛ chuyện bằng văn bản giữa các nhân viên Hội đồng An ninh Quốc gia thảo luận về lộ tŕnh của cựu tổng thống đến ṭa nhà Capitol.
Hutchinson nói với ủy ban rằng cố vấn Nhà Trắng Pat Cipollone đă cảnh báo về những hậu quả pháp lư nghiêm trọng nếu Trump đến Điện Capitol.
Bên cạnh đó, Hutchinson cũng mô tả ông Trump "rất tức giận" và đă có những "tác động vật lư" với nhân viên khi biết rằng ông không thể đến Điện Capitol sau bài phát biểu của ḿnh tại Ellipse.
"Hăy đưa tôi đến Điện Capitol ngay bây giờ", Trump nói với các phụ tá trên xe tổng thống, theo Hutchinson, người đă dẫn nguồn thông tin từ Phó Chánh văn pḥng Nhà Trắng lúc đó là Tony Ornato, người đang ngồi trong xe.
Hutchinson trích dẫn Ornato nói rằng Trump cực kỳ "giận dữ". Cựu tổng thống đă cố gắng nắm lấy tay lái, nhưng quan chức Sở Mật vụ Bobby Engel đă ngăn ông lại.
"Ông Trump sau đó đă sử dụng bàn tay c̣n lại của ḿnh để đẩy về phía Bobby Engel," Hutchinson nói.
Nhà Trắng chia thành 3 nhóm
Hutchinson nói với hội đồng rằng các trợ lư và cố vấn của Nhà Trắng đă chia thành 3 nhóm vào ngày 6/1/2021.
Hutchinson nói với ban hội thẩm: "Một nhóm thúc giục ông Trump hành động ngay lập tức để ngăn chặn bạo loạn". Nhóm đó bao gồm Ivanka Trump, con gái của Trump và luật sư Nhà Trắng lúc bấy giờ là Eric Herschmann.
Hutchinson nói thêm rằng một số cố vấn khác muốn trung lập hơn - họ biết cần phải làm điều ǵ đó, nhưng họ không thể hiện thái độ khi thấy ông Trump chưa muốn hành động ngay lập tức".
"Nhóm cuối cùng là 'Hăy đổ lỗi cho Antifa'", Hutchinson nói.
Donald Trump miễn cưỡng kêu gọi chấm dứt cuộc bạo loạn ở Capitol
Các con và những người thân tín của Donald Trump đă thúc giục ông nói với những người ủng hộ rời khỏi Điện Capitol vào ngày 6/1/2021, ban hội thẩm cho biết hôm 28/6, hiển thị các tin nhắn văn bản và lời khai.
Hutchinson cho biết Ivanka Trump đă nói rằng "cô ấy muốn cha ḿnh đưa họ về nhà".
Ủy ban cũng công khai các cuộc trao đổi văn bản giữa Donald Trump Jr và Meadows, trong đó con trai của cựu tổng thống kêu gọi Trump dừng bạo động càng sớm càng tốt.
Người dẫn chương tŕnh Laura Ingraham cũng nhắn tin cho Meadows, theo ủy ban, cảnh báo rằng Trump đang "phá hủy di sản của ḿnh" thông qua việc không kêu gọi chấm dứt bạo loạn ở Điện Capitol.
Ông Trump cuối cùng cũng kêu gọi những người ủng hộ của ḿnh về nhà "trong ḥa b́nh" và nói với họ "chúng tôi yêu các bạn" vào đầu buổi tối ngày 6/1, vài giờ sau những cuộc gọi.
Các thư kư nội các thảo luận về việc viện dẫn Tu chính án thứ 25
Hutchinson cho biết Ngoại trưởng Mike Pompeo khi đó đă liên hệ với Meadows sau ngày 6/1 để cảnh báo với ông rằng các thư kư nội các đang thảo luận về việc viện dẫn Tu chính án thứ 25 nhằm tước bỏ quyền lực tổng thống của ông Trump.
"Tôi muốn mọi người nhận thức được điều đó", bà nói với hội đồng.
Điều khoản hiến pháp cho phép chuyển giao quyền lực nếu tổng thống không thể hoặc không đủ khả năng tiếp tục công việc.
Trong suốt lời khai của ḿnh, Hutchinson mô tả một Trump ngày càng thất thường sau bầu cử ngay cả trước ngày 6/1/2021.
Bà cho biết vào đầu tháng 12/2020, Trump đă ném bữa trưa của ḿnh vào tường sau khi ông biết rằng Bộ trưởng Tư pháp khi đó, William Barr đă nói với hăng tin AP rằng không có bằng chứng về gian lận bầu cử.
"Người phục vụ tại Nhà Trắng nói rằng tổng thống vô cùng tức giận và đă ném bữa trưa vào tường khiến họ phải dọn dẹp", Hutchinson nói.
VietBF@ sưu tập