Theo như OVD-Info cho biết 724 người đã bị bắt giữ trên khắp 32 thành phố khác nhau tại Nga trong ngày thứ Bảy 24/09, khi có hàng trăm người đã bị chính quyền Nga bắt giữ trong các cuộc biểu tình chống "lệnh động viên một phần" tiếp diễn trên khắp đất nước, một tổ chức hoạt động nhân quyền độc lập cho biết.
Cảnh sát Nga bắt giữ một người biểu tình phản đối lệnh huy động lính dự bị ở St Petersburg, Nga, 24/09/2022. AP
Cảnh sát Nga bắt giữ hơn 700 người biểu tình phản đối lệnh động viên lính dự bị sang chiến trường Ukraina hôm 24/09/2022. Tại Matxcơva tổng thống Vladimir Putin ký sắc lệnh với hình phạt lên tới 10 năm tù nhắm vào các công dân Nga trốn nghĩa vụ, "đào ngũ".
Chiến tranh Ukraina đã tràn vào từng hộ gia đình ở Nga sau lệnh động viên lính dự bị được loan báo hôm đầu tuần. Nhiều cuộc biểu tình đã nổ ra và vẫn tiếp diễn. Theo tổ chức OVD-INFO đặc biệt theo dõi các vụ bắt giữ công dân Nga, riêng hôm 24/09/2022 hơn 700 người biểu tình đã bị câu lưu, một nửa trong số đó bị bắt tại Matxcơva. Thứ Tư vừa qua đã có khoảng 1.400 người chống lệnh động viên lính dự bị đã bị bị bắt giữ.
AFP tường thuật tại thủ đô Matxcơva, người biểu tình phẫn nộ hô to khẩu hiệu như là : « Chúng tôi không chết vì Putin ! », « Đừng mang chúng tôi ra làm bia đỡ đạn ! ». Tại Saint Petersbourg, quê hương của Vladimir Putin, người biểu tình dương cao biểu ngữ với vỏn vẹn một từ : « Hòa Bình ». Phát biểu từ Kiev qua video, tổng thống Volodymyr Zelensky trực tiếp cảnh báo các công dân Nga rằng họ đang bị ông Putin « đẩy vào cõi chết ». Ông Zelensky kêu gọi dân Nga hãy « vùng lên » và hứa hẹn Ukraina sẽ đối xử tử tế với những người Nga nếu họ buông súng, họ sẽ được đối xử một cách « có văn hóa ».
Tại Kremlin, ông Putin ban hành thêm một số các hình phạt nặng hơn nhắm vào những người trốn đi lính hay đào ngũ. Thông tín viên Jean-Didier Revoin từ Matxcơva cho biết cụ thể :
« Từ ba đến mười năm tù nhắm vào các đối tượng tự ý ra đầu hàng. Hình phạt tương tự như vậy nhắm vào những ai từ chối thực hiện lệnh động viên. Những trường hợp bỏ nghĩa vụ hay đào ngũ thì sẽ lãnh từ năm đến mười năm tù. Đó là những biện pháp mới, được quy định trọng một bộ luật bắt đầu có hiệu lực từ hôm nay. Ngoài ra tổng thống Vladimir Putin đã phê chuẩn một loạt các điều khoản tăng cường các hình phạt nhắm vào những ai vi phạm kỷ luật trong khuôn khổ thiết quân luật. Chẳng hạn như trường hợp lính dự bị không ra trình diện chính quyền khi có tên trong lệnh tuyển quân thì sẽ bị phạt 5 năm tù vì có hành vi phá hoại hoặc vi phạm luật hình sự.
Trái lại đối với những người nước ngoài phục vụ trong quân đội Nga tối thiểu một năm, thủ tục xin vào quốc tịch Nga sẽ được thuận lợi. Đây là cách để huy động quân sang Ukraina, đồng thời uy hiếp những người Nga muốn trốn lính. Từ Thứ Tư vừa qua, hàng ngàn người tìm cách thoát khỏi nước Nga. Đường xã tắc nghẽn vì những đoàn xe dài hàng chục cây số nối đuôi nhau trên những ngả ra sân bay và gần khu vực biên giới với các nước láng giềng của Nga như Gruzia, Kazakhstan, Mông Cổ hay Phần Lan ».