Theo như Thụy Sĩ, một quốc gia ở Tây Âu lại không quá ảnh hưởng bởi xu hướng kiểm soát lạm phát tốt trong khi nhiều quốc gia khác trên khắp thế giới vẫn căng thẳng trong cuộc chiến chống lạm phát cao .
Theo trang CNBC, lạm phát ở Thụy Sĩ đạt mức cao nhất trong 29 năm là 3,5% vào năm 2022. Mặc dù ở mức cao theo tiêu chuẩn của Thụy Sĩ nhưng nó vẫn thấp hơn nhiều so với tỷ lệ hai con số của các nền kinh tế tiên tiến khác như Mỹ (9,1%), Vương quốc Anh (11,1%) và khu vực đồng euro chung (10,6%).
Ảnh minh họa. Nguồn: AFP
Thụy Sĩ là một trong những quốc gia giàu có nhất thế giới với tăng trưởng GDP b́nh quân đầu người vượt xa các nền kinh tế lớn khác như Mỹ, Nhật Bản và Đức. Đây cũng là nơi sinh sống của một số công dân giàu có nhất thế giới với tài sản trung b́nh là 696.604 USD/người lớn và chi phí sinh hoạt tương xứng.
Theo thống kê của tổ chức nghiên cứu Economist Intelligence Unit, các thành phố Zurich và Geneva của Thụy Sĩ giữ vững vị trí trong số 10 thành phố đắt đỏ nhất thế giới vào năm ngoái ngay cả khi lạm phát đẩy chi phí sinh hoạt ở những nơi đắt đỏ khác như Singapore và New York lên cao. Người dân Thụy Sĩ thường ít bị ảnh hưởng bởi giá hàng hóa tăng v́ có xu hướng chi tiêu thấp hơn đối với các nhu yếu phẩm chẳng hạn như thực phẩm và chỗ ở.
Bởi v́ người dân đều có mức thu nhập trung b́nh khá giả nên việc chi tiêu cho thực phẩm trong tổng ngân sách của các hộ gia đ́nh không bị ảnh hưởng nhiều như ở các quốc gia khác. Tất nhiên cũng có sự bất b́nh đẳng nhưng chính sách xă hội ở đây đang hoạt động rất hiệu quả", ông Tobias Straumann, Giáo sư lịch sử kinh tế tại Đại học Zurich cho biết.
Sự ổn định của đồng franc Thụy Sĩ
Một lư do khác đối với sự ổn định giá cả của Thụy Sĩ là giá trị đồng franc ổn định. Đồng tiền của quốc gia này đă liên tục mạnh lên, tăng giá trị để đạt mức ngang giá so với đồng euro vào năm 2022. Trong khi nhiều loại tiền tệ lao dốc so với đồng tiền đang tăng giá của Mỹ th́ đồng franc Thụy Sĩ giữ ổn định trong bối cảnh biến động ở châu Âu.
V́ vậy đồng france của Thụy Sĩ được đánh giá "an toàn". Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ đảm bảo sự ổn định của đồng tiền trong thời kỳ biến động. Điều này cũng có lợi cho Thụy Sĩ, một nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào thương mại quốc tế. Ước tính, Thụy Sĩ nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ trị giá khoảng 302 tỷ USD/ năm - mức độ vừa phải đối với hàng hóa nhập khẩu.
Nguồn cung năng lượng
Thụy Sĩ cũng ít bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố bên ngoài, chẳng hạn leo thang ở Ukraine. Là nơi có địa h́nh đồi núi và hơn 1.500 hồ, Thụy Sĩ ít phụ thuộc vào nhập khẩu dầu khí hơn một số nước láng giềng châu Âu, trong đó thủy điện đóng vai tṛ quan trọng trong việc cung cấp năng lượng.
Các nhà cung cấp năng lượng của Thụy Sĩ cũng hầu hết thuộc sở hữu nhà nước, ít bị ảnh hưởng bởi sự biến động cực đoan của thị trường thông qua mạng lưới an toàn tài chính, đồng thời, họ phải tuân theo quy định về giá chặt chẽ hơn. Vào cuối năm 2022, giá năng lượng ở Thụy Sĩ tăng với tốc độ 16,2% — thấp hơn mức các quốc gia lớn khác phải đối mặt như Đức (25%), Hà Lan (30%), Vương quốc Anh (52,3%) và Italy (64,7%). Cơ quan quản lư năng lượng của nước này hiện dự kiến giá sẽ tăng thêm 27% vào năm 2023, với hóa đơn năng lượng trung b́nh hộ gia đ́nh lên tới 1.215 franc Thụy Sĩ (1.238 USD).
Ông Jean-Claude Huber, quản lư khách sạn Piz Buin Klosters ở phía đông Thụy Sĩ cho biết việc tiêu chuẩn hóa các hợp đồng năng lượng dài hạn đă giúp bảo vệ các doanh nghiệp tránh khỏi các đợt tăng giá lớn trong năm nay.
Kiểm soát giá đối với hàng hóa và dịch vụ
Bên cạnh năng lượng, Thụy Sĩ cũng kiểm soát chặt chẽ giá cả hàng hóa và dịch vụ, v́ vậy ít bị ảnh hưởng bởi những biến động do lạm phát. Trong số các sản phẩm cốt lơi được sử dụng để đo lường lạm phát ở khu vực đồng euro, bao gồm thực phẩm, nhà ở và giao thông vận tải, gần 1/3 (ước tính 30%) các hàng hóa đều chịu sự điều chỉnh giá ở Thụy Sĩ — nhiều hơn bất kỳ quốc gia châu Âu nào khác.
Giá thực phẩm của Thụy Sĩ tăng với tốc độ hàng năm là 4,0% trong tháng 12 năm ngoái, so với 11,9% ở Mỹ, 16,9% ở Anh và 19,8% ở Đức. Mức thuế cao đối với một số mặt hàng nông sản nhập khẩu cũng có nghĩa là thực phẩm sản xuất trong nước, chẳng hạn như sữa và pho mát, có giá ưu đăi hơn và ít bị ảnh hưởng bởi các biến động trên thị trường thực phẩm toàn cầu. Điều đó cũng giúp kích thích phát triển kinh tế của đất nước.
Kỳ vọng lạm phát giảm xuống dưới 2% vào năm 2024
Điều này không có nghĩa là người tiêu dùng Thụy Sĩ hoàn toàn miễn nhiễm với những đợt tăng giá gần đây. Người dân địa phương đă ghi nhận giá tăng tương đối về nhà ở cũng như giá của một số thực phẩm. Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ tháng 1 cho biết lạm phát sẽ giảm xuống mức trung b́nh 2,4% vào năm 2023, trước khi đạt 1,8% vào năm 2024. Điều đó có nghĩa là ở dưới mục tiêu 2% của ngân hàng.
"Ngay cả khi chúng tôi có ảnh hưởng từ xu hướng suy thoái kinh tế toàn cầu, mọi người vẫn đến Thụy Sĩ và điều đó tất nhiên sẽ ổn định nhu cầu. Tôi mong đợi điều tương tự cho năm nay, 2023 và có thể là cả năm 2024", ông Straumann nhắc đến nhu cầu đi lại tự do của người dân ở khắp châu Âu./.