PGS.TS.BS Lâm Vĩnh Niên, Trưởng khoa Dinh dưỡng - Tiết chế, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, có 2 thói quen ăn uống gây ảnh hưởng đến đại trực tràng, tăng nguy cơ mắc ung thư.
Ung thư đại trực tràng là nguyên nhân gây tử vong do ung thư đứng hàng thứ hai trên toàn thế giới. Trong khi một số yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển ung thư đại trực tràng nằm ngoài tầm kiểm soát như tiền sử gia đ́nh, di truyền th́ nhiều yếu tố khác lại như thể dục thể thao, chế độ ăn uống nếu được kiểm soát tốt có thể giảm nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng.
Tại Việt Nam, đây là loại ung thư phổ biến thứ 4 ở nam giới sau ung thư gan, phổi và dạ dày; phổ biến thứ 3 ở nữ giới sau ung thư vú và phổi. Trong năm 2020, số ca mắc mới ung thư đại trực tràng là 16.426 và số ca tử vong do bệnh là 8.203. Ung thư đại trực tràng nguy hiểm, song bệnh lư này có thể chữa khỏi tới 90% nếu được phát hiện và điều trị sớm.
Các nghiên cứu cho thấy khoảng 13% người mắc ung thư đại trực tràng có liên quan đến chế độ ăn nhiều thịt đỏ và thịt chế biến sẵn. Ảnh minh hoạ: N.D
PGS.TS.BS Lâm Vĩnh Niên, Trưởng khoa Dinh dưỡng - Tiết chế, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, các yếu tố tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng có thể kể tới là tuổi, di truyền, lối sống - trong đó có chế độ ăn. Đă có bằng chứng rơ ràng cho thấy một số thói quen ăn uống có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng.
Thứ nhất, các nghiên cứu cho thấy khoảng 13% người mắc ung thư đại trực tràng có liên quan đến chế độ ăn nhiều thịt đỏ và thịt chế biến sẵn. Thịt đỏ gồm thịt heo, thịt ḅ, thịt cừu... Thịt chế biến sẵn là thịt đă được xử lư để bảo quản, thường được thêm gia vị, như xúc xích, thịt hộp, thịt xông khói...
"Để giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng, mọi người chỉ nên ăn dưới 70g thịt đỏ và thịt chế biến sẵn mỗi ngày. Nên thay thịt đỏ bằng cá hay thịt gà, hoặc dùng các loại đậu", PGS Niên nói.
Thói quen thứ 2 được cho là có thể làm gia tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng mà PGS Niên nhắc tới đó là ăn ít chất xơ. Việc ăn quá ít chất xơ cũng được xem là yếu tố nguy cơ cho ung thư đại trực tràng, có liên quan đến 30% các trường hợp ung thư đại trực tràng.
PGS Niên cho rằng nên tăng cường lượng chất xơ trong bữa ăn bằng cách chọn ngũ cốc nguyên hạt thay v́ các thực phẩm chứa tinh bột đă tinh chế (như bánh ḿ trắng, cơm trắng, bánh quy...). Ăn nhiều thực phẩm thực vật như các loại đậu hạt, trái cây, rau. Các t́nh trạng như uống nhiều bia rượu, thừa cân béo ph́ cũng được xem là các yếu tố nguy cơ cho ung thư đại trực tràng.
Đồng quan điểm trên, bác sĩ Hà Hải Nam, Phó Trưởng khoa Ngoại bụng I, Bệnh viện K cho hay, có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng, trong đó có chế độ ăn thiếu lành mạnh. Việc ăn quá nhiều dầu mỡ, muối, thịt động vật, thức ăn lên men, thức ăn xông khói… là những yếu tố thuận lợi làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng.
Theo lư giải của bác sĩ Nam, các thức ăn trên khiến cho quá tŕnh nhu động của ruột bị cản trở (chậm lại). Quá tŕnh tiêu hoá thức ăn chậm sẽ khiến các chất độc tiếp xúc lâu với niêm mạc, dẫn tới biến đổi cấu trúc tế bào, đặc biệt là biến đổi cấu trúc niêm mạc đại tràng có thể dẫn tới ung thư hoá đại trực tràng.
Một số bệnh lư làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng, ví dụ như viêm loét đại trực tràng mạn tính, bệnh crohn, các u lành tính (polyp kích thước lớn). Ngoài ra, người có tiền sử gia đ́nh mắc ung thư đại trực tràng cũng có nguy cơ cao hơn.
VietBF@sưu tập