Có câu chuyện vui ẩn dụ về sự tham lam vô tận của con người: Bụt hiện ra và cho ta một điều ước, ta sẽ ước gì? Loài người không ngần ngại mà nói ngay rằng: Con ước có nhiều điều ước hơn nữa!
Tưởng thế là khôn ngoan, nhưng không, rốt cuộc, chẳng có điều ước nào được hiện thực hóa cả, bởi ngay cả Bụt cũng không thể đáp ứng được những mong muốn, yêu cầu vô độ của loài người; và nói cho cùng, nếu thực sự cho loài người số điều ước không giới hạn như họ ước, thì Bụt có còn là Bụt - luôn mang lại sự giúp đỡ mầu nhiệm và hiếm hoi nữa không?
Thế đấy, phần đa trong chúng ta luôn có một muốn ba, có ba muốn bảy, tham lam muốn có những điều ngoài tầm với. Lòng tham dường như là mã tính cách được lập trình trong gen của loài người, là động lực nguyên thủy thúc đẩy con người tiến về phía trước, cách càng ngày càng xa với các loài động vật khác, song như con dao hai lưỡi, lòng tham không được kiểm soát trở thành vũ khí giết chết nhân tâm.
Người tham lam dường như hiếm khi cảm nhận được hạnh phúc. Khi đạt được điều gì đó, họ không dừng lại để tận hưởng mà tiếp tục so sánh với những người khác, bứt rứt bởi mình vẫn còn thua kém và lại lao vào những cuộc chinh đoạt mới.
Người tham lam có rất nhiều: có nhà, có xe, có thu nhập tốt, có bạn bè, có những cuộc vui triền miên, nhưng họ lại chẳng cảm thấy mình có đủ, họ vẫn luôn thấy mình còn chưa bằng thiên hạ, họ không cảm nhận được hạnh phúc và thỏa mãn trong cuộc sống. Rồi một ngày, chắc chắn rằng ngay cả người tham lam nhất cũng sẽ mệt mỏi, phải dừng lại và tự hỏi chính mình: Rốt cuộc thì đích đến cuối cùng của cuộc đời là ở đâu?
Không phải là cái chết. Đích đến cuối cùng của cuộc đời mỗi người là khi chúng ta biết thế nào là đủ. Biết đủ là kỹ năng quan trọng nhất trong quy trình vận hành cuộc đời. Người không biết đủ sẽ như cỗ máy chạy mãi về phía trước, bất kể máy móc khô kiệt, nóng bỏng lên vì lòng tham mù quáng; còn cỗ máy của người biết đủ sẽ dừng lại nghỉ ngơi khi cần, tận hưởng từng thành quả nhỏ bé trong cuộc đời dài đằng đẵng, cảm nhận hạnh phúc tự thân. Người biết đủ luôn an yên. Họ không có nhu cầu chứng tỏ bản thân với ai, không so sánh cuộc đời mình với ai, họ biết cách để tâm trí và thể xác thỏa mãn, họ biết sống trọn vẹn ngay bây giờ và ở đây!
Có câu nói rất hay rằng: “Đừng khóc vì không có giày đi bởi vì có người còn không có chân để đứng!”. Khi hiểu được điều ấy, ta sẽ thấy nếu biết đủ thì người nghèo khổ cũng vui, không biết đủ thì người giàu sang cũng u buồn. Cuộc đời của một người cho dù là đau khổ hay hạnh phúc, nhưng nếu biết đủ và biết trân quý những gì mình đang có, thì tất cả những gì mà họ cảm nhận về cuộc sống mỗi ngày đều là tươi đẹp.
VietBF@ sưu tập