Theo như một phóng viên ảnh của AFP đă không thể tiếp cận khu mộ lănh đạo Wagner được chôn cất « bí mật » tại một nghĩa trang ở Saint-Petersburg trước một hàng rào lực lượng an ninh vây quanh khu vực, khi phóng viên này cho biết đă nh́n thấy từ xa ngôi mộ được cho là của ông Prigozhin tại khu nghĩa trang.
Nhân viên an ninh canh gác khu vùng gần ngôi mộ được cho là của Yevgeny Prigozhin, tại nghĩa trang Porokhovskoye, Saint Petersburg, Nga, ngày 29/08/2023. REUTERS - STRINGER
Lễ an táng lănh đạo tập đoàn bán quân sự Wagner Yevgeny Prigozhin, được cho là bị thiệt mạng trong một vụ rơi máy bay, đă được tiến hành một cách « kín đáo » hôm qua, 29/08/2023, tại một nghĩa trang ở Saint-Petersburg. Tập đoàn Wagner khẳng định, lễ tiễn biệt đă được tổ chức riêng trong ṿng thân thuộc.
Một phóng viên ảnh của AFP cho biết đă nh́n thấy từ xa ngôi mộ được cho là của ông Prigozhin tại khu nghĩa trang Porokhovskoié, cực đông bắc của thủ đô hoàng gia cũ. Tuy nhiên, phóng viên này đă không thể tiếp cận khu mộ trước một hàng rào lực lượng an ninh vây quanh khu vực.
Trên trang mạng Telegram, cơ quan truyền thông Concord của hăng Wagner khẳng định, « một lễ tiễn biệt Yevgeny Prigozhin đă được tổ chức trong ṿng những người thân. Những ai mong muốn nói lời vĩnh biệt có thể đến nghĩa trang Porokhoskoié ».
Tuy nhiên theo phóng viên thường trú của báo Le Monde tại Nga, chính quyền đă t́m mọi cách để đánh lừa các nhà báo và người ṭ ṃ, đến mức, cư dân mạng gọi đây là một « chiến dịch tang lễ đặc biệt », nhái lại « chiến dịch quân sự đặc biệt », cách gọi của điện Kremlin khi xâm lược Ukraina.
Công tác chuẩn bị được thực hiện tại ba nghĩa trang khác nhau, trong số này có nghĩa trang Serafimovski, nơi yên nghỉ của song thân tổng thống Putin. Ngày giờ và địa điểm chôn cất tám người c̣n lại thiệt mạng trong vụ rơi máy bay cũng được giữ bí mật.
Trong số các thủ thuật đánh lừa, chính quyền c̣n cho bố trí một số xe tang, dường như trống rỗng, chạy khắp Saint-Petersburg, đi từ nghĩa trang này sang nghĩa trang khác. Một buổi lễ chia tay giả cũng được tổ chức tại ṭa nhà chính thức ở thành phố nhưng bị cảnh sát phong tỏa.
Tại Saint-Petersburg, thông tín viên đài RFI ghi nhận một số phản ứng từ vài người ngưỡng mộ ông Prigozhin trước một đài tưởng niệm tạm bợ (improvisé) dành cho cố lănh đạo Wagner :
« Từng bó hoa đỏ, những ngọn nến, những tấm chân dung, những lời tri ân, mỗi lần như thế chỉ có một nhóm ít người hiện diện nhưng kéo dài cho đến tận khi trời tối. Có những người ṭ ṃ về một nhân vật "nổi tiếng" mà họ nghe được và có cả những người thường xuyên xem các vidéo của ông.
Một người nói : "Ông ấy luôn là người có suy nghĩ. Lời lẽ tuy cứng rắn nhưng có cân nhắc." Người đàn ông này, nụ cười trên môi, hồi tưởng lại những phát biểu cộc lốc bất nhă của Prigozhin đối với bộ trưởng Quốc Pḥng từ chiến trường Ukraina. Ông hỏi tiếp : "Shoigu, đạn đâu ?"
Một người đàn ông to lớn khác đến, quần kaki xanh, mũ kết có chữ Z, biểu tượng chiến dịch đặc biệt của tổng thống, cho biết : "Tôi đến nghĩa trang Porokhovskoié. Nhưng người ta lại không cho tôi vào, v́ vậy, tôi mới đến đây. Tôi phải lái xe rất lâu, tôi nghĩ rằng chúng ta nên tri ân người này. Nhưng các vị quan chức của chúng tôi ở địa phương, kể cả những người khác, liệu họ có đồng ư hay không ? Tôi không chắc lắm."
Rồi c̣n có một thanh niên ngồi sau tay lái một chiếc ô tô có dăn nhăn Wagner rất rơ. Người này cũng trầm ngâm tỏ ra cay đắng cho tang lễ « bí mật » của Prigozhin.
Anh nói : "Thành thật mà nói, tôi không biết chuyện ǵ đang xảy ra trên thượng tầng lănh đạo và tại sao chuyện này xảy ra như thế. Nhưng đây thật sự là bất công cho một anh hùng của nước Nga bị chôn cất theo cách như thế, v́ điều quan trọng là người dân có thể trực tiếp đến nói lời vĩnh biệt với ông. Nhưng thôi, tôi không thể b́nh luận ǵ thêm về điều đó."
Một sự tức giận đang lộ ra trong một cộng đồng tự nhận là những người yêu nước và họ cũng biết là đang bị giám sát. Tối hôm qua, tại nghĩa trang, người ta thấy nhiều cảnh sát mặc thường phục bám sát một người ngưỡng mộ Prigozhin đi quanh lối vào với hàm răng nghiến chặt, cho đến khi buộc người đó nhanh chóng đi vào xe hơi của ḿnh và rời nghĩa trang. »