SYDNEY, Úc
Hôm thứ Hai, ngày 2/10/23, trên trang mạng
news.com.au, nhà báo tự do Úc Jamie Seidel mở đầu bài báo bằng câu hỏi:
"Phải chăng Bắc Kinh tự mắc kẹt vào cái bẫy nợ do chính họ đã giăng ra?"
Sức hấp dẫn của đồng tiền dễ dàng lên đến cả ngàn tỷ USD mà TQ đã cho các quốc gia nghèo cần đến để giúp mở mang nền kinh tế đã đem lại cho đại cường này sự ủng hộ về mặt ngoại giao và quyền được tự do ra vào các hải cảng trên khắp Phi Châu, Á Châu và vùng Thái Bình Dương. Nhưng giờ đây, các quốc gia vay nợ của TQ lại đang bị chật vật phải đáp ứng với nhiệm vụ hoàn trả cho chủ nợ số tiền họ đã hỏi vay. Và vẫn còn một số nước vẫn còn đang miệt mài phải trả món nợ khổng lồ đó.
"TQ vốn nổi tiếng là một 'chủ nợ cá mập' không có chân để mà bị bẻ gãy", Christina Lu của tạp chí
Foreign Policy nhận định.
"Cái rắc rối to lớn ở đây là nhiều quốc gia được TQ cho vay tiền lại không còn đủ tiền để trang trả lại cho chủ nợ. Sri Lanka đã 'hiến dâng' hải cảng chính của họ và 100,000 con khỉ thuộc loại sắp tuyệt chủng nhằm giữ cho chủ nợ TQ không thể tiến gần họ để siết nợ".
Một người ngồi giữa hành lang thênh thang vắng vẻ trong khu thương xá không tiệm nào mở cửa của Forest City Outlet Mall, một dự án trong Sáng Kiến Vành Đai và Con Đường của Trung Quốc ở Gelang Patah, Malaysia, hôm 1/9/ 2023 (Hình: MOHD RASFAN/AFP/Getty Images)
TQ cần được các con nợ hoàn trả tiền lại, ấy thế mà các quốc gia được TQ trông đợi sẽ trả nợ cho họ, từ các giới đầu tư ở TQ giúp vốn sản xuất thì nay vẫn không có gì để nộp trả nợ lại cho họ cả.
Như vậy là chính TQ cũng đang phải vất vả dùng thân mình để chống đỡ dưới sức nặng của các món nợ bên trong đất nước mình, khi giới đầu tư ở đại lục bỏ ra nhiều tỷ USD cho các dự án phát triển tại hải ngoại mà chưa lấy về được bao nhiêu. Các công ty thầu làm việc cho các dự án đó không thể tồn tại nổi nếu không có tiền. Và các công ty cung cấp nguyên vật liệu cũng cần phải được trả tiền về những mặt hàng mà họ cung cấp để thực hiện các dự án phát triển nói trên.
Và đó chính là những khó khăn to lớn trên bình diện quốc tế cho Sáng Kiến Vành Đai và Con Đường do ông Tập Cận Bình và ĐCSTQ đã đề ra và lớn tiếng khoe khoang.
"Với vai trò của tên chủ nợ lớn nhất thế giới trong các kế hoạch cho vay song phương, TQ hiện đang đối diện với các thách thức trước tình trạng bị mắc nợ ngập đầu của một số nước đã 'lỡ' vay tiền của TQ", theo lời giáo sư Toshiro Nishizawa của đại học University of Tokyo.
"Liệu rằng TQ còn có thể tiếp tục trợ giúp cho các con nợ thêm nữa để tránh cho chính mình khỏi bị sụp bẫy hay không thì sẽ còn tùy thuộc vào các chính sách mà họ lựa chọn sau này", vị giáo sư nói tiếp.