NSƯT Xuân Bắc có tên trong danh sách 42 cá nhân được phong tặng danh hiệu NSND Theo quyết định số 1431/QĐ-CTN do Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng ký.
Hồi năm 2018, trong đợt xét tặng lần thứ 9, mặc dù được Hội đồng cấp cơ sở là Nhà hát Kịch Việt Nam gửi hồ sơ lên Hội đồng cấp Bộ để đề nghị xét tặng danh hiệu NSND, Xuân Bắc xin rút hồ sơ. Phía nam nghệ sĩ cho hay: 'Nói tóm lại là mình rút thôi. Đơn giản có vậy”.
Nghệ sĩ Xuân Bắc tốt nghiệp khoa Sân khấu của Trường đại học Sân khấu và Điện ảnh Hà Nội vào năm 1998, sau đó đầu quân cho Nhà hát kịch Việt Nam. Anh từng là Trưởng đoàn Biểu diễn I Nhà hát Kịch Việt Nam trước khi chính thức nhận chức vụ Phó Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam vào ngày 1/9/2016. Tháng 1/2021, Xuân Bắc lên chức Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam.
Xuân Bắc được khán giả nhớ đến với vai Núi trong Sóng ở đáy sông. Ngoài ra, anh còn là cây hài đình đám của làng giải trí sau khi tham gia chương trình Gặp nhau cuối tuần năm 2000 và gây ấn tượng với vai Nam Tào trong chương trình Táo quân – Gặp nhau cuối năm.
Xuân Bắc còn là một MC nổi tiếng. Tên tuổi của anh được gắn với nhiều chương trình như Hỏi xoáy đáp xoay, Đuổi hình bắt chữ, Ơn giời! cậu đây rồi... Bên cạnh đó, anh thường xuyên được mời làm giám khảo gameshow.
Xuân Bắc sở hữu một căn biệt thự nhà vườn đẹp như resort ở ngoại thành Hà Nội. Ngôi nhà của Xuân Bắc gồm hai tầng. Không gian sân vườn rộng rãi, có hồ cá Koi lớn, nhiều cây xanh, các loại hoa cỏ và cây ăn quả. Ngoài đời, Xuân Bắc giản dị, thân thiện, hài hước.
