Cung điện Alhambra nổi tiếng Tây Ban Nha khi được mạ vàng khiến công tŕnh này lấp lánh dưới ánh mặt trời. Thế nhưng, gần đây, một số phần của cung điện chuyển sang màu tím kỳ lạ. Sự xuất hiện của các mảng tím khiến các nhà khoa học bối rối v́ vàng là kim loại rất ít phản ứng trong môi trường tự nhiên.
Cung điện Alhambra là một công tŕnh cổ nổi tiếng, được xây dựng từ năm 889 tại thành phố Granada, Tây Ban Nha.
Nét đặc trưng của công tŕnh này kỹ thuật mạ vàng điêu luyện từ thời cổ đại, khiến nó sáng rực như một ngọn hải đăng dưới ánh nắng ban trưa, và dần chuyển sang màu đỏ hồng dưới ánh nắng hoàng hôn.
Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của cung điện này là người xưa đă sử dụng kỹ thuật mạ vàng vô cùng điêu luyện.
Tường của các gian pḥng ngày nay vẫn c̣n nguyên vẹn với những họa tiết tinh xảo và không hề trùng lặp giữa pḥng này với pḥng khác. Các nghệ nhân đă khéo léo chạm trên tường, cột và trần nhà những chữ khắc cổ rất tinh xảo.
Nhiều khoảng không gian nội ngoại thất được che kín bằng một loại ngói gốm đặc biệt có khả năng phản chiếu và đổi màu theo ánh sáng.
Thế nhưng, gần đây, một số sảnh mạ vàng bên trong cung điện Alhambra cũng như các phần bề mặt của công tŕnh cổ xưa này có sự thay đổi màu sắc. Những phần kiến trúc này đột ngột chuyển sang màu tím kỳ lạ.
Nhiều phần bề mặt của cung điện cổ đang chuyển sang màu tím kỳ lạ. Ngay cả những tác phẩm được trang trí công phu bên trong cung điện trở nên loang lổ, xỉn màu.
Hiện tượng kỳ lạ trên đă thu hút sự chú ư của các nhà khoa học, trong đó bao gồm nhà khoáng vật học Carolina Cardell và chuyên gia phân tích Isabel Guerra đến từ Đại học Granada.
Ban đầu, các nhà khoa học cũng giống như những người khác, đă cảm thấy bất ngờ v́ vàng là một trong số ít những kim loại có khả năng chống lại ánh sáng mặt trời, độ ẩm, ô nhiễm không khí và nhiệt độ.... Do đó rất khó để vàng xuống cấp theo thời gian.
Sau một thời gian nghiên cứu, họ đă phát hiện ra "thủ phạm" gây ra lớp phủ màu tím cho các bề mặt bị hư hỏng. Đó chính là sự kết hợp bất ngờ của các quá tŕnh điện hóa vàng và tán xạ ánh sáng mặt trời.
Cụ thể, khi vàng dần bị mất đi các electron theo thời gian th́ nó sẽ bị phân hủy. Đồng thời, quá tŕnh này sẽ h́nh thành nên các hạt nano vàng có đường kính khoảng 70 nanomet. Chính những hạt nano này đă tán xạ một phần ánh sáng khiến một số phần của cung điện Alhambra chuyển thành màu tím.
Với việc t́m ra nguyên nhân khiến lớp vàng bị "tím hóa", Cardell và Guerra hy vọng rằng giới chức địa phương sẽ sớm cử các chuyên gia để trùng tu lại công tŕnh này bằng các phương pháp chống ăn ṃn, từ đó giúp cung điện trở lại h́nh thái như xưa.
Cung điện Alhambra được coi là viên ngọc của kiến trúc Hồi giáo ở Châu Âu, một trong những điểm tham quan du lịch nổi tiếng ở Tây Ban Nha và đă được UNESCO công nhận là di sản thế giới.