[june04]

Suốt một năm trời, nam thanh niên có các triệu chứng mệt mỏi, ho nhiều, ho ra máu, đi khám ở nhiều nơi không ra bệnh.
Tháng 7 vừa qua, sau khi bệnh nhân đến Bệnh viện đa khoa Đức Giang (Hà Nội), các bác sĩ ở đây đã phát hiện anh nhiễm sán lá phổi. Bệnh nhân cho biết bản thân thường đi làm, qua suối, bắt cua sống nướng lên ăn. Hiện bệnh nhân đã được điều trị khỏi, xuất viện và hướng dẫn tái khám định kỳ.

Sán lá phổi có rất nhiều loài khác nhau (hơn 40 loài), trong đó 2 loài thuộc nhóm có mức độ gây hại nhất là Paragonimus heterotremus và Paragonimus westermani.

Các loài sán lá phổi này thường có kích thước khá lớn, có thể nhìn thấy rõ bằng mắt thường những con sán đã trưởng thành.

Theo các bác sĩ Bệnh viện đa khoa Đức Giang, một số tỉnh miền núi phía Bắc như Điện Biên, Lai Châu, Sơn La..., người dân có thói quen sinh hoạt ăn món tôm, cua sống (ăn gỏi hoặc nướng chưa chín).

Khi ăn phải tôm, cua có ấu trùng sán lá phổi chưa nấu chín, ấu trùng sán vào dạ dày và ruột (ấu trùng thoát nang ở tá tràng), xuyên qua thành ống tiêu hóa vào ổ bụng rồi xuyên qua cơ hoành và màng phổi vào nhu mô phổi rồi làm tổ ở đó, một số ít cư trú tại tim, phúc mạc, gan, thận, dưới da, ruột, não…

Sán chủ yếu ký sinh trong phổi, làm nang trong tiểu phế quản nhỏ của phổi người hay súc vật, trong mỗi nang hầu hết có 2 con và dịch mủ màu đỏ, xung quanh có mạch máu tân tạo.

Triệu chứng mắc sán lá phổi của từng người tùy thuộc vào giai đoạn phát triển của bệnh, bệnh lý nền kèm theo. Một số triệu chứng điển hình như:

- Rối loạn tiêu hóa thường là triệu chứng ban đầu của bệnh: Ngay sau khi nhiễm phải các loại ấu trùng sán thông qua việc ăn uống, người bệnh bị đau bụng, tiêu chảy.

- Ở giai đoạn ấu trùng sán lá phổi đã di chuyển từ dạ dày lên đến vùng phổi, người bệnh có triệu chứng tràn khí màng phổi hoặc tràn dịch màng phổi.

- Khi sán đã ký sinh tại phổi và sinh sản, bệnh nhân xuất hiện nhiều triệu chứng bệnh rõ rệt hơn nữa, đặc biệt ảnh hưởng đến hệ hô hấp: Ho kéo dài, ho khạc đờm có kèm máu, đau tức ngực, sốt nhẹ, cơ thể dần yếu ớt, khả năng hô hấp bị hạn chế,...

Một vài trường hợp bệnh nhân có những triệu chứng bệnh khá phức tạp sẽ bị chẩn đoán nhầm giữa sán lá phổi với bệnh lao phổi.

Để phòng bệnh, bác sĩ khuyên người dân không nên ăn các loại đồ ăn sống như tôm, cua nước ngọt; vệ sinh sạch sẽ tay và các dụng cụ chế biến thức ăn, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với các loại tôm, cua, cá sống.