Đảng Dân chủ thất bại nặng nề khi kết nối với truyền thông kiểu mới (gồm hệ sinh thái podcast, KOL và streamer), vốn đă trở thành kênh thông tin chủ chốt của nhiều cử tri Mỹ.
Trong khi đó, ông Donald Trump và cấp dưới đă thống trị nền tảng truyền thông số qua những lần xuất hiện bên cạnh KOL lớn như Joe Rogan, Lex Fridman và Tim Dillon. Những kênh này không nhất thiết liên quan chính trị nhưng lại thu hút giới trẻ Mỹ, vốn ít tiếp xúc báo đài truyền thống.
“Đây là thế giới của người trẻ”, ông Trump nhận xét trên podcast “Bussin’ With the Boys” hồi tháng 10. Trong sự kiện này, ông đă ngồi gần một giờ chỉ để thảo luận về bóng đá, thể thao đối kháng, mạng xă hội và chiến lược tranh cử. Nhưng cũng nhờ đó mà ông Trump có thể cải thiện tỷ lệ ủng hộ trong nhóm cử tri 18-29 tuổi thêm 7 điểm %, theo khảo sát của NBC News, đặc biệt là trong nhóm nam thanh niên.
Internet thật hơn đời thật
Thế thống trị của ông Trump trên hệ sinh thái truyền thông kiểu mới cho thấy tổng thống đắc cử đă nh́n thấu sự thật cốt lơi về đời sống hiện tại của người dân Mỹ, trong khi đây là điều đảng Dân chủ dường như chưa thể hoặc không muốn thừa nhận.
Cụ thể, những “mắt xích chính trị” từng định h́nh cách người Mỹ gắn kết với nhau như tổ chức tôn giáo, hội nhóm sinh viên - t́nh nguyện, câu lạc bộ giải trí giờ đây không c̣n nằm cố định tại nhà thờ hay các trung tâm giải trí. Với nhiều người, những nơi này chỉ c̣n tồn tại trên mạng trực tuyến, vượt qua các ranh giới địa lư.
Joe Rogan, nhân vật chính trên kênh podcast nổi tiếng cùng tên. Ảnh: Joe Rogan.com
“Chiến dịch của bà Harris có đủ mọi yếu tố của một chiến dịch tranh cử truyền thống: sự ủng hộ (của các nhân vật quan trọng), đội ngũ vận động cơ sở hiệu quả, và các cố vấn chính trị chuyên nghiệp. Nhưng chúng không có tác dụng v́ ông Trump đă thắng trên mạng, trên các podcast và trên Twitter”, Jeremiah Johnson, đồng sáng lập Trung tâm Chủ nghĩa Tự do Mới, nhận xét.
Bà Harris và ông Biden cũng cố gắng tương tác với hệ sinh thái này. Chẳng hạn, Phó tổng thống Mỹ từng xuất hiện trên podcast “Call Her Daddy”, hay chiến dịch tranh cử của ông Biden đă đi t́m “chuyên gia ảnh chế” để tiếp sức cho chiến lược truyền thông số. Nhưng những hoạt động này chỉ là sự bổ sung, không phải là trọng tâm của chiến dịch như cách ông Trump đă làm.
Trong bài mổ xẻ hậu bầu cử với tiêu đề “Internet thực hơn đời thực”, ông Johnson nhận định: “Tôi không thể không hồi tưởng về những năm 2000 và 2010, khi người ta vẫn c̣n có thái độ xem nhẹ kiểu ‘Internet không phải đời thực. Hăy tắt máy tính rồi đi t́m người thật mà nói chuyện’. Nhưng lúc này th́ gần như đúng là những người đang gơ cửa từng nhà để vận động tranh cử mới cần phải ngưng lảng vảng trên đường để t́m về Internet”.
“Để cạnh tranh trong chính trị hiện đại, bạn phải chiến đấu trên các không gian trực tuyến”, ông Johnson khẳng định.
Lời cảnh tỉnh cho đảng Dân chủ
Tất nhiên là nhiều yếu tố khác cũng có tác động trong cuộc bầu cử vừa qua. Chẳng hạn, cử tri đă nhiều lần bày tỏ sự không hài ḷng với chính sách của chính quyền Biden-Harris và t́nh h́nh kinh tế. Đồng thời, toàn cầu cũng tồn tại có xu hướng phản đối đảng cầm quyền, khiến nhiều chính quyền tan ră trong năm qua.
Nhưng cũng có nhiều cử tri không c̣n sống trong cùng thế giới với các chính trị gia truyền thống. Đó là lư do chiến dịch chú trọng nền tảng kỹ thuật số của ông Trump đă thắng thế so với chiến dịch truyền thống của bà Harris.
Điều này không có nghĩa là vận động trực tiếp không c̣n quan trọng. Thực tế, các bang dao động nơi bà Harris tập trung vận động, như Michigan, Georgia và Pennsylvania, có xu hướng ít ủng hộ đảng Cộng ḥa hơn so với các khu vực khác.
Tuy nhiên, những ai xem nhẹ quan hệ của ông Trump với nhóm Nelk Boys - những người cùng ông chơi golf và thảo luận về UFO, có thể sẽ bỏ qua một thực tế quan trọng: Hàng triệu người Mỹ đang tin tưởng vào hệ sinh thái truyền thông số hơn các kênh truyền thống. Và không may cho đảng Dân chủ, hệ sinh thái ấy thường rất có thể nghiêng về cánh hữu.
“Một phần vấn đề của đảng Dân chủ là hầu hết nội dung lan tỏa mạnh mẽ trên Internet hoặc là hoàn toàn không liên quan chính trị, hoặc là nghiêng về cánh hữu và tập trung vào nam giới”, nhà báo Rebecca Jennings của Vox b́nh luận. “Tuy cũng có nhiều người làm podcast và KOL ủng hộ quan điểm cánh tả và tự do, những người này không có tầm ảnh hưởng lớn như phía cánh hữu”.
Chính bản năng truyền thông nhanh nhạy đă giúp ông Trump có màn trở lại ngoạn mục vào Nhà Trắng. Và sau màn thảm bại hôm 5/11, những tuyên bố như “tới tận nơi gặp cử tri” của đảng Dân chủ có lẽ nên bắt đầu từ mạng Internet.
VietBF@sưu tập