Chuối là loài thực vật một lá mầm, thuộc chi Musa, họ Chuối (tên khoa học: Musaceae). Ở nước ta, chuối có rất nhiều loài, được gọi với nhiều tên khác nhau như chuối tiêu (chuối già), chuối Sài Gòn (chuối sứ), chuối hột, chuối lá, chuối cau, chuối ngự, chuối chà bột… Cây chuối được sử dụng hầu hết các bộ phận, gần như không bỏ phần nào. Trái chuối giàu chất dinh dưỡng – thuộc loại ngon bổ rẻ, phù hợp với mọi đối tượng. Thân chuối có thể ăn sống (làm nộm – trộn gỏi), làm thức ăn gia súc… Lá chuối dùng gói bánh, gói giò chả… Riêng phần hoa chuối, ngoài tác dụng làm thực phẩm thì ít ai hiểu hết giá trị chữa bệnh của nó. Dưới đây là một số bài thuốc chữa bệnh thông thường nhất của hoa chuối.
Hoa chuối (ảnh Internet) Hoa chuối 30g, tim lợn 1 quả. Hoa chuối rửa sạch, thái nhỏ; tim lợn rửa sạch bổ tư; hai thứ này cho vào nồi đun trong 30 phút, sau đó bỏ bã hoa chuối, ăn tim lợn và uống nước. Công dụng của bài thuốc: bình can giáng nghịch, ích khí an thần, trấn tĩnh.
Tác dụng lợi sữa: Hoa chuối hầm chân giò: móng giò lợn 1 cái (500g); hoa chuối 1 cái; hành khô, tỏi, me; hành lá, ngò rí, hạt nêm, hạt tiêu, dầu hào, bột canh, mắm, muối, mẻ.
Móng giò lợn làm sạch, ướp hạt nêm, dầu hào, hạt tiêu. Hoa chuối bóc bỏ lớp vỏ già bên ngoài, thái mỏng theo khoanh tròn rồi ngâm nước lạnh có vắt thêm lát chanh để hoa chuối không bị thâm; hoặc ngâm hoa chuối vào nước muối pha lẫn với mẻ, cách này làm hoa chuối vừa trắng lại vừa mềm hơn khi ăn, vớt hoa chuối ra rửa lại với nước sạch. Phi thơm hành và tỏi, cho móng giò vào xào qua cùng chút nước mắm, sau đó đổ một lượng nước vừa ăn vào, đun sôi. Khi nước sôi thì cho me vào rồi hạ bớt lửa. Ninh móng giò cho đến khi móng giò gần nhừ thì vớt me ra dằm nát, lọc bỏ bã lấy nước me. Cho nước lọc me trở lại nồi rồi cho tiếp hoa chuối vào. Nêm thêm chút hạt nêm cho vừa ăn. Đun tiếp cho đến khi hoa chuối chín mềm thì rắc hành ngò thái nhỏ vào và bắc nồi ra.
Chữa nấc: hoa chuối 60g sấy khô, tán thành bột, mỗi lần uống 6g với nước ấm, mỗi ngày uống 3 lần.
Chữa nhọt độc, ung thũng: hoa chuối lượng vừa đủ, rửa sạch, giã nát đắp lên tổn thương.
Ăn không tiêu, đầy trướng dâng lên cổ: hoa chuối 10g đem sắc với một lượng nước vừa phải trong khoảng 10 phút, sau đó lọc lấy nước để nguội rồi hòa với 1 ly rượu nhỏ, chia ra uống.
Chữa đau dạ dày: hoa chuối, hoa trà ký sinh trên cây tiêu mỗi thứ 15g, sắc với một lượng nước vừa đủ trong khoảng 10 phút rồi lọc lấy nước uống. Hoặc hoa chuối 10g, gạo tẻ 30g, đem nấu nhừ thành cháo ăn trong ngày.
Chữa đau bụng: hoa chuối 18g, ngô du tử 18g, đem sắc lấy nước uống.
Chữa kiết lỵ: hoa chuối 30g rửa sạch, nghiền nát rồi nấu lên lấy nước uống, có thể pha thêm một chút mật ong.
Chữa viêm gan, hoàng đản: hoa chuối 12g sắc lấy nước uống hằng ngày.
Chữa lao phổi: hoa chuối 60g, phổi lợn 250g, hai thứ này đem nấu chín ăn mỗi ngày 1 lần. Hoặc hoa chuối 100g sấy khô tán thành bột, mỗi lần lấy 20-50g hòa với mật ong và uống mỗi ngày 3 lần. Hoặc hoa chuối 100g, mật ong 250g, hoa chuối sấy khô tán thành bột, mỗi lần lấy 30g hòa đều với mật ong, uống mỗi ngày 3 lần như vậy.
Chữa bế kinh: hoa chuối 15g, hoa quế 5g, hoa hồng 10g, tất cả đem sấy khô, tán thành bột. Mỗi ngày uống 3 lần bột này với rượu ngâm hoa cúc (hoàng tửu), nếu không có rượu hoa cúc thì có thể thay bằng rượu trắng.
Chữa sa tử cung: Lấy hoa chuối tiêu – nhặt những hoa đã rụng xuống đất đem sao tồn tính, tán nhỏ. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 thìa canh thứ bột đó, dùng nước sôi để chiêu thuốc. Cũng có thể dùng 60g củ chuối tươi sắc lấy nước uống làm nhiều lần mỗi ngày.
Lý Hương (St)