Tai nạn thảm khốc xảy ra nhiều khí bắt nguồn từ việc tài xế buồn ngủ, thậm chí... ngủ gật. Làm thế nào để “cắt cơn” buồn ngủ khi cầm lái, đặc biệt là lái xe đường dài, xin mách bạn một số mẹo.
Để luôn có những chuyến đi an toàn, việc giữ tinh thần và cái đầu tỉnh táo mỗi khi ngồi sau vô-lăng là một trong nhiều yếu tố quan trọng. Nó được tạo nên từ ư thức của từng cá nhân khi tham gia giao thông và từ những quyết định tức thời trong mỗi t́nh huống cụ thể.
Trên thực tế, hiện tượng ngủ gật khi đang lái xe không loại trừ bất cứ ai. Để chống lại cơn buồn ngủ trong lúc điều khiển xe không dễ, một khi cơ thể đang mệt mỏi, thiếu ngủ hoặc điều khiển xe nhiều giờ liên tục, đặc biệt vào ban đêm. Mặc dù vậy, nếu tạo được ư thức tốt, không khó để giảm thiểu nguy cơ mất an toàn khi cầm lái.
Nguyên nhân của t́nh trạng buồn ngủ khi lái xe chủ yếu bởi thiếu ngủ hoặc điều khiển xe khi cơ thể mệt mỏi tự nhiên theo quy luật vận động hàng ngày. Nhiều trường hợp tài xế bị “gật gà gật gù” xuất phát từ việc sử dụng thuốc chống dị ứng, cảm cúm… trước khi lái xe.
Về trạng thái sinh lư, khi buồn ngủ, các giác quan và phản xạ của người điều khiển xe sẽ chậm lại, độ tỉnh táo giảm, rất dễ căng thẳng, làm giảm khả năng xử lư t́nh huống. Các hiện tượng thường thấy ở một tài xế bị coi là đang “gà gật” gồm: nhắm mắt thay v́ chớp mắt, đầu lắc lư về phía trước rồi gật gù về phía sau, thay v́ đảo mắt quan sát đường đi hay nh́n gương chiếu hậu, ánh mắt thường đờ đẫn và chỉ tập trung hướng về một điểm cố định...
Trước hết, khi bất chợt gặp cơn buồn ngủ, hăy đánh giá mức độ chịu đựng của cơ thể, mức độ quan trọng và thời gian của công việc mà bạn đang trên đường đi giải quyết,… để đưa ra quyết định có nên tiếp tục hành tŕnh hay đi t́m chỗ nghỉ ngơi hoặc lập tức dừng xe ngủ luôn dọc đường.
Nếu đă có kế hoạch cho một chuyến đi dài, nên dành thời gian ngủ đủ giấc (từ sáu tiếng trở lên). Tránh tuyệt đối t́nh trạng làm cật lực rồi lái xe đi đường dài. Không nên sử dụng các loại thuốc gây buồn ngủ như thuốc chống dị ứng, thuốc cảm cúm trước và trong khi lái xe. Ngoài ra, nên tranh thủ điều khiển xe vào những lúc tỉnh táo và nghỉ đêm, thay v́ lái thông cả ngày lẫn đêm.
Nếu chặng đường đi dài và không có nhiều thời gian để nghỉ ngơi, nên t́m bạn đồng hành có khả năng lái xe. Việc này sẽ giúp bạn có sự chia sẻ sức lực và duy tŕ sự tỉnh táo trong quá tŕnh điều khiển xe.
Với những người ít có điều kiện lái xe đường dài, nếu công việc không thực sự gấp gáp th́ nên lựa chọn thời điểm khởi hành thích hợp, tránh lái xe vào giữa trưa hay lúc gần sáng, là thời điểm dễ buồn ngủ.
Trường hợp không có nhiều thời gian để nghỉ ngơi và cơ thể vẫn có thể tiếp tục chịu đựng thêm được chặng đường mà chắc chắn sẽ đảm bảo an toàn, khi cảm thấy có dấu hiệu buồn ngủ, hăy nhanh chóng dừng và thoát khỏi xe, hít thở sâu cho đến khi cơ thể cảm thấy sẵn sàng để tiếp tục hành tŕnh.
Một số chất kích thích thần kinh như cà phê hoặc trà cũng có tác dụng lấy lại sự tỉnh táo theo thói quen sử dụng của mỗi người. Cũng có người lại thường dùng nước tăng lực để giữ trạng thái minh mẫn, đặc biệt là khi chạy xe vào ban đêm. Tuyệt đối tránh các loại đồ uống có cồn trước và trong quá tŕnh điều khiển xe.
Khi đi đường dài, hăy tạo thói quen dừng nghỉ và vận động sau mỗi hai giờ điều khiển xe, cho dù chưa rơi vào trạng thái mệt mỏi, vừa tốt cho cột sống, vừa kéo dài được sự tỉnh táo.
Đừng chủ quan, không ỷ lại vào sức khỏe bản thân, nên quyết định thời điểm dừng xe đúng lúc và đừng sợ việc phải khóa cửa xe, mở hé cửa kính trước khi ch́m vào giấc ngủ sâu ở một địa điểm an toàn nào đó trên hành tŕnh của ḿnh
sonnyd ©VietSN