Theo thông tin từ Lầu Năm Góc, hiện ngoài khơi bang Alaska của Mỹ có 5 tàu hải quân Mỹ đang hoạt động, bao gồm 3 tàu chiến, 1 tàu hậu cần và 1 tàu đổ bộ. Các tàu này đều di chuyển về phía quần đảo Aleutian – hiện do Mỹ và Nga phân chia kiểm soát. Mặc dù những tàu này hoạt động trong hải phận quốc tế nhưng Mỹ vẫn theo dõi sát sao.
Một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ xác nhận đây là lần đầu tiên Bắc Kinh cho tàu hải quân tiếp cận vùng biển ngoài khơi bang Alaska của nước này dù vẫn trong hải phận quốc tế. “Tôi không nghĩ rằng chúng tôi xem những gì họ đang làm là mối đe dọa” – quan chức này nói.
Hôm 2-9, Lầu Năm Góc cho biết các tàu vẫn ở trong khu vực nhưng khẳng định chúng không đi qua eo biển Bering. Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Bill Urban lưu ý: “Chúng tôi tôn trọng sự tự do của tất cả các tàu quân sự hoạt động trong vùng biển quốc tế theo quy định của luật pháp. Đây là lần đầu tiên chúng tôi giám sát tàu hải quân Trung Quốc ở biển Bering”.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington không đưa ra bình luận sau vụ việc.
Một tàu hải quân Trung Quốc. Ảnh: Reuters
Ý định thực sự của Bắc Kinh chưa rõ ràng nhưng theo bà Bonnie Glaser, chuyên gia Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, Bắc Kinh đang tìm cách mở rộng phạm vi hoạt động của hải quân ra xa bờ biển nước này. Ngoài ra, Trung Quốc cũng có thể đang quan tâm đến lợi ích ở khu vực Bắc Cực.
Năm 2013, Trung Quốc trở thành quan sát viên thường trực của Hội đồng Bắc Cực, với thành viên gồm Canada, Đan Mạch, Phần Lan, Iceland, Na Uy, Nga, Thụy Điển và Mỹ. Theo Tân Hoa Xã, Trung Quốc và Nga đã tổ chức cuộc tập trận hải quân chung ngoài khơi bờ biển Thái Bình Dương của Nga – cách biển Bering hơn 3.200 km về phía Tây – từ ngày 20 đến 28-8 vừa qua.
Bà Glaser nhận định: “Chúng ta nên làm quen với điều này. Hải quân Trung Quốc ngày càng giống một đội quân viễn chinh, hoạt động trên toàn cầu”.
Vài năm trở lại đây, hải quân Trung Quốc thường hiện diện tại khu vực Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương và biển Địa Trung Hải. Năm 2014, 1 tàu do thám của Trung Quốc quan sát cuộc tập trận Rimpac do Mỹ dẫn đầu từ vùng biển quốc tế ngoài khơi đảo Hawaii.
5 tàu hải quân Trung Quốc xuất hiện trong lúc Tổng thống Barack Obama đến thăm Alaska và Bắc Cực để thúc đẩy cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Đồng thời, sự việc này diễn ra trước lễ kỷ niệm đánh dấu 70 năm ngày kết thúc Thế chiến II do Bắc Kinh tổ chức ngày 3-9 ở Quảng trường Thiên An Môn.
Mỹ và đồng minh lo ngại sự kiện trên nhằm mục đích giúp Trung Quốc phô trương sức mạnh quân sự qua lễ duyệt binh hoành tráng. Cuối tháng 9, ông Tập cũng sẽ đến thăm Mỹ.
therealrtz © VietBF